Η διαδρομή: Παρότι ο Σμόλικας είναι το δεύτερο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας, η κορυφή του δεν απαιτεί τεχνική ούτε σκαρφάλωμα. Πρόκειται για μια αρκετά βατή, αν και απαιτητική και κουραστική διαδρομή. Η εκκίνηση γίνεται από την πλατεία του χωριού Πάδες, δίπλα από τον ξενώνα Munti, και το πρώτο κομμάτι διασχίζει μέρος του χωριού. Στη συνέχεια το μονοπάτι διασταυρώνεται με χωματόδρομο που φτάνει μέχρι περίπου τα 1.900 μ. υψόμετρο, σε κτηνοτροφική εγκατάσταση. Όσο ανεβαίνετε, το πευκοδάσος θα πυκνώνει, κατόπιν ξεκινούν οι οξιές και περνάτε δίπλα από λιβάδια μέχρι να φτάσετε κοντά στην αλπική ζώνη. Εκεί τελειώνει ο χωματόδρομος και το μονοπάτι γίνεται πιο ανηφορικό. Σε υψόμετρο 2.051 μ. βγαίνετε σε αυχένα, όπου συναντάτε το μονοπάτι που έρχεται από το καταφύγιο του Παλιοσελλίου.
Το τοπίο είναι άγονο και μόνο ρόμπολα στέκονται διάσπαρτα στις πλαγιές-μερικά από αυτά έχουν καεί από κεραυνούς. Από εδώ και πέρα έχετε συνεχώς θέα στις γύρω βουνοκορφές της Πίνδου, με πιο εντυπωσιακή αυτή της Γκαμήλας. Το έδαφος γίνεται πιο βραχώδες όσο πλησιάζετε στη Δρακόλιμνη και μέχρι την κορυφή το ιδιαίτερα ανηφορικό μονοπάτι απαιτεί γερά πόδια και πνευμόνια. Όλη η διαδρομή όμως είναι αρκετά βατή, χωρίς επικίνδυνα σημεία. Το μονοπάτι είναι καλά σηματοδοτημένο. Στην κορυφή θα βρείτε τη χαρακτηριστική τσιμεντένια κολόνα με ένα μικρό συρταράκι, όπου βρίσκεται το βιβλίο καταγραφής κορυφής και μπάρες δημητριακών, δώρο των προηγούμενων ορειβατών στους επόμενους. Τριγύρω, όπου και να κοιτάξετε, θα βλέπετε ψηλά βουνά, την οροσειρά της Πίνδου σε όλο της το μεγαλείο.
Οι στάσεις: Καθώς η διαδρομή είναι μεγάλη και συνεχώς ανηφορική, θα χρειαστεί να κάνετε αρκετές στάσεις. Προσπαθήστε η πρώτη μεγάλη να είναι στα 1.906 μ., εκεί που τελειώνει ο χωματόδρομος. Θα συναντήσετε κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις-συνήθως το καλοκαίρι εκεί βρίσκεται η ιδιοκτήτρια, η οποία θα προσφερθεί να σας φιλέψει καφέ αλλά και τυρί παραγωγής τους. Εδώ θα βρείτε και βρύση με νερό. Η δεύτερη μεγάλη στάση είναι φυσικά στη Δρακόλιμνη, στα 2.154 μ. Ανάλογα με την εποχή, αλλά ειδικά την άνοιξη, περιβάλλεται από λουλούδια και χλόη, γεγονός που δημιουργεί ένα παραμυθένιο τοπίο. Στα νερά της ζουν οι μικροσκοπικοί αλπικοί τρίτωνες. Αν παρατηρήσετε καλά και από κοντά, σίγουρα θα τους δείτε.
Οι μύθοι και οι ιστορίες: Οι περισσότεροι μύθοι για τον Σμόλικα έχουν να κάνουν με τη Δρακόλιμνη. Λέγεται λοιπόν ότι στις δρακόλιμνες του Σμόλικα και της Τύμφης κατοικούσαν δύο δράκοι, οι οποίοι πάλευαν μεταξύ τους πετώντας πέτρες ο ένας στον άλλο. Μια άλλη τοπική δοξασία αναφέρει ότι ένα βράδυ βγήκε από τα νερά της Δρακόλιμνης του Σμόλικα ένα μεγάλο άγριο κριάρι, το οποίο βέλαξε, καλώντας τα πρόβατα που έβοσκαν στο βουνό γύρω από τη λίμνη. Η λίμνη κατάπιε τα κοπάδια και από τότε οι κτηνοτρόφοι αποφεύγουν να βόσκουν τα ζωντανά τους κοντά στις δρακόλιμνες.
Σε ποιους απευθύνεται: Δεν χρειάζεται να είστε έμπειροι πεζοπόροι με τεχνικές γνώσεις για να ανεβείτε στον Σμόλικα. Χρειάζεται όμως να έχετε καλή φυσική κατάσταση, αντοχή και γυμνασμένα πόδια. Ένα ζευγάρι μπατόν θα σας βοηθήσει στα ανηφορικά σημεία, ενώ απαραίτητα είναι τα δυναμωτικά σνακ και ένα μεγάλο παγούρι με νερό.
Tips: Για να συντομεύσετε τη διαδρομή, μπορείτε να κάνετε μόνο το τελευταίο κομμάτι της, ξεκινώντας από το τέλος του χωματόδρομου (κατάλληλος μόνο για τετρακίνητα οχήματα και αγροτικά). Θα αφήσετε το αυτοκίνητο στο πλάτωμα με τη βρύση και τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις. Εναλλακτικά, μπορείτε να ξεκινήσετε για τη Δρακόλιμνη και την κορυφή και από το καταφύγιο στο Παλιοσέλι, το οποίο βρίσκεται σε υψόμετρο 1.750 μ. και απέχει 4,5 χλμ. από τη Δρακόλιμνη, γλιτώνοντας έτσι αρκετή ανηφόρα.
H διάρκεια: Η απόσταση από το χωριό Πάδες μέχρι την κορυφή του Σμόλικα είναι περίπου 10 χλμ. (8 χλμ. μέχρι τη Δρακόλιμνη και άλλα 2,5 χλμ. από τη Δρακόλιμνη έως την κορυφή). Ανάλογα με τον ρυθμό σας, θα χρειαστείτε περίπου 6-8 ώρες, καθώς είναι μεγάλη και η υψομετρική διαφορά (από τα 1.150 μ. θα ανεβείτε στα 2.637 μ.).