Η Θεσσαλονίκη είναι ένας από τους 13 νομούς της Μακεδονίας. Ο νομός Θεσσαλονίκης είναι ο μεγαλύτερος στη Μακεδονία και τη Βόρεια Ελλάδα. Βρίσκεται στη Κεντρική Μακεδονία και συνορεύει με τους νομούς Κιλκίς, Σερρών Ημαθίας, Πέλλας και Χαλκιδικής, και βρέχεται από το Θερμαϊκό κόλπο στα δυτικά και το Στρυμονικό κόλπο στα ανατολικά. Η τουριστική κίνηση που παρουσιάζει ο νομός είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη. Οι κύριοι πόλοι έλξης είναι τα καλά οργανωμένα τουριστικά παραθεριστικά κέντρα, οι μοναδικές φυσικές ομορφιές, τα αμέτρητα ιστορικά και βυζαντινά μνημεία και η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, που διοργανώνεται κάθε Σεπτέμβριο.
Η ιστορική πόλη της Θεσσαλονίκης και πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας μετά την Αθήνα και αποτελεί σήμερα ένα από τα πρώτα κέντρα στα οποία αποτυπώνεται η ζωή και η δημιουργία του σύγχρονου ελληνισμού. Με πλήθος από μεγαλοπρεπή βυζαντινά μνημεία, διεκδικεί την ιδιότητα της κατ’ εξοχήν βυζαντινής πόλης. Η «νύμφη του Θερμαϊκού», όπως αλλιώς είναι γνωστή η συμπρωτεύουσα, ιδρύθηκε το 316 π.Χ. από το Μακεδόνα βασιλιά Κάσσανδρο, και πήρε το όνομα της από την αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Θεσσαλονίκη, που ήταν σύζυγος του Κάσσανδρου. Τα αναρίθμητα αρχαιολογικά, βυζαντινά, μουσουλμανικά και νεοκλασικά μνημεία μαρτυρούν την πορεία και εξέλιξη της πόλης στο ρου της ιστορίας.
Σύμβολο της Θεσσαλονίκης είναι ο Λευκός Πύργος, που αποτελεί παράλληλα ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία στην Ελλάδα. Κτίστηκε το 15ο αιώνα στο λιμάνι της πόλης ως οχυρωματικός πύργος, και στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε ως κατάλυμα φρουράς Γενιτσάρων και ως φυλακή θανατοποινιτών. Σήμερα, στο εσωτερικό του φυλάσσεται μία θαυμάσια συλλογή από βυζαντινά εκθέματα της πόλης. Την πόλη κοσμούν πολλά μνημεία της ρωμαϊκής περιόδου. Ο χώρος της αρχαίας Αγοράς αποτελούσε κοινωνικό και θρησκευτικό κέντρο ολόκληρης της πόλης. Το ρωμαϊκό ωδείο της Αγοράς χρησιμοποιείται σήμερα ως θερινό θέατρο. Αξίζει να επισκεφθείτε το Γαλεριανό συγκρότημα, το οποίο κτίστηκε στις αρχές του 4 ου αιώνα και περιλαμβάνει τη Ροτόντα, την Αψίδα του Γαλέριου, το Οκτάγωνο, τον Ιππόδρομο και τα Ανάκτορα.
Η Ροτόντα είναι ένα κυκλικό κτίριο με ημισφαιρικό τρούλο που χρησιμοποιήθηκε από τον Γαλέριο ως μαυσωλείο, ενώ σήμερα χρησιμοποιείται ως τόπος λατρείας και εκθεσιακός χώρος. Η Αψίδα του Γαλέριου, γνωστή και ως «Καμάρα», χτίστηκε ως σύμβολο της νίκης του εναντίον των Περσών. Το Οκτάγωνο είναι ένα κτίριο οκταγωνικής κάτοψης για τη χρήση του οποίου έχουν εκφραστεί διάφορες απόψεις: μαυσωλείο, αίθουσα του θρόνου ή ναός. Ο Ιππόδρομος ήταν ο βασικός χώρος ψυχαγωγίας των πολιτών. Τα βυζαντινά οχυρωματικά τείχη που κατασκευάστηκαν από το Μ. Θεοδόσιο τον 4ο αιώνα, αποτελούν ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της πόλης. Η Θεσσαλονίκη απαριθμεί ένα πλήθος από βυζαντινούς ναούς μεγάλης ιστορικής σημασίας, τους οποίους κοσμούν εκπληκτικές τοιχογραφίες, αγιογραφίες και ψηφιδωτά.
Μία επίσκεψη στο ναό του Αγίου Δημητρίου, πολιούχου της πόλης, επιβάλλεται. Κτίσμα του 7ου αιώνα, έπειτα από πολλές λεηλασίες, αναστηλώθηκε και ανακηρύχθηκε από την UNESCO Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Άλλοι αξιόλογοι βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί είναι: η Ροτόντα ή Άγιος Γεώργιος, ο Άγιος Μηνάς, η Αγία Σοφία, η Παναγία των Χαλκέων, ο Άγιος Παντελεήμων, οι Άγιοι Απόστολοι, ο Άγιος Νικόλαος ο Ορφανός, η Αγία Αικατερίνη, οι Ταξιάρχες, η Μεταμόρφωση του Σωτήρος, ο Προφήτης Ηλίας, η Αχειροποίητος, ο Όσιος Δαυίδ, η Νέα Παναγία, ο Άγιος Αντώνιος, η Λαγουδιανή ή Λαοδηγήτρια, ο Άγιος Γεώργιος, ο Άγιος Αθανάσιος, η Παναγούδα ή Παναγία Γοργοεπήκοος, η Υπαπαντή, ο Άγιος Χαράλαμπος και η Μονή Βλατάδων.
Στα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης συγκαταλέγεται ακόμη το Βυζαντινό λουτρό, στην πλατεία Κουλέ Καφέ που λειτουργούσε από το 1300 ως το 1940. Εδώ θα βρείτε επίσης και πολλά τουρκικά μνημεία της Οθωμανικής περιόδου. Επισκεφθείτε το φρούριο του Επταπυργίου (Γεντί Κουλέ), που αποτελεί οχυρωματικό έργο της εποχής των Παλαιολόγων, τα τζαμιά Χαμζά Μπέη (Αλκαζάρ) και Αλατζά Ιμαρέτ, τα τέσσερα χαμάμ-το Μπέη (λουτρά Παράδεισος), το Πασά, το Γιαχουντί (Λουλουδάδικα) και το Γενί (Αίγλη)-καθώς και το Μπεζεστένι, την τούρκικη δηλαδή αγορά.
Άλλα κτίσματα της περιόδου είναι οι Βίλες Αλατίνη και Μπιάνκα. Σήμερα, στη βίλα Αλατίνη στεγάζονται οι υπηρεσίες της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης. Η βίλα Μπιάνκα είναι αναπαλαιωμένη και χρησιμοποιείται ως εκθεσιακός χώρος. Η Θεσσαλονίκη διαθέτει πολλά ενδιαφέροντα μουσεία με αξιόλογα ευρήματα που φανερώνουν την πλούσια ιστορία του τόπου. Τέτοια είναι: το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Μουσείο Λευκού Πύργου, το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας, το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, το Τεχνικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και πολλά άλλα μουσεία, καθώς επίσης και πινακοθήκες με έργα αξιόλογων καλλιτεχνών. Εκτός από τα ποικίλα ιστορικά κτήρια της πόλης, υπάρχουν και πολλά νεοκλασικά κτήρια ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής.
Μπορείτε να επισκεφθείτε και να θαυμάσετε το Παπάφειο Ορφανοτροφείο, το Στρατηγείο, τη Φιλοσοφική Σχολή, το Διοικητήριο ή Κονάκι, το Τελωνείο στο χώρο του λιμανιού, την Οικία Μεχμέτ Καπαντζή, το Ε’ Γυμνάσιο Αρρένων κ.ά. Ένα ιδιαίτερο γεγονός που γίνεται κάθε χρόνο, η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), η μεγαλύτερη εμπορική έκθεση των Βαλκανίων έχει ευρύτατη ελληνική και διεθνή συμμετοχή. Με αυτή προβάλλονται χιλιάδες βιομηχανικά, βιοτεχνικά, γεωργικά, κτηνοτροφικά και άλλα προϊόντα. Στην είσοδο της ΔΕΘ βρίσκεται το σύγχρονο κτήριο του Πύργου του ΟΤΕ, κτίσμα του 1967, ενώ στην παραλία της πόλης δεσπόζει ο ανδριάντας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος ανεγέρθη το 1970. Αξίζει επίσης να επισκεφτείτε την ιστορική συνοικία Λαδάδικα, η μόνη που διασώθηκε από τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917, δίπλα στο λιμάνι, που μετά από αναπλάσεις και διαμορφώσεις κτηρίων έχει μετατραπεί σε χώρο ψυχαγωγίας και διασκέδασης, αφού όλη η συνοικία στεγάζει εστιατόρια, ταβέρνες, μπαρ, παμπ, νυχτερινά κέντρα και κάθε βράδυ η περιοχή κατακλύζεται από επισκέπτες.
Ο νομός Θεσσαλονίκης διαθέτει ένα πλούσιο και πανέμορφο φυσικό περιβάλλον με σπάνιας ομορφιάς τοπία. Οι φυσιολάτρες μπορούν να απολαύσουν μία πλούσια χλωρίδα και πανίδα στις εκβολές και το Δέλτα του ποταμού Αξιού. Στην οργιώδη βλάστηση του ποταμού φωλιάζουν το χειμώνα πάπιες, κύκνοι και κορμοράνοι, δίνοντας την ευκαιρία στους παρατηρητές πουλιών να απολαύσουν ένα εξαίσιο θέαμα. Στο Δέλτα του Αξιού υπάρχουν πολλά ταβερνάκια που σερβίρουν κάθε λογής θαλασσινά και ψάρια του γλυκού νερού. Μία επίσκεψη στη γραφική λίμνη Βόλβη θα σας μαγέψει, καθώς εκεί θα συναντήσετε υγροτόπους, μεγάλη ποικιλία υδροχαρών φυτών και δένδρων, καθώς και πολλά είδη πουλιών, όπως πελαργούς, φλαμίνγκος και ερωδιούς.
Ο νομός διαθέτει επίσης υπέροχα παραθεριστικά κέντρα, προσφέροντας συναρπαστικές διακοπές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Με μία ποικιλία από κοσμοπολίτικες και ειδυλλιακές παραλίες προσελκύει πλήθος τουριστών, που επιζητούν να απολαύσουν τον ήλιο, τη θάλασσα και να επιδοθούν σε θαλάσσια σπορ. Κολυμπήστε στις γνωστές παραλίες του Σταυρού, της Αγίας Τριάδας, της Περαίας, της Νέας Μηχανιώνας, των Νέων Επιβατών και των Βρασνών. Κάποιες από αυτές έχουν βραβευτεί με γαλάζιες σημαίες. Εδώ, έχετε την ευκαιρία να ξεναγηθείτε στις γαστρονομικές απολαύσεις της μακεδονίτικης κουζίνας στα διάφορα εστιατόρια, μεζεδοπωλεία και ταβέρνες που διαθέτει ο νομός.
Από γλυκίσματα, δοκιμάστε την εξαίσια μπουγάτσα Θεσσαλονίκης, τα πολίτικα γλυκά εκμέκ, κανταΐφι, καζάν ντιπί και φυσικά τα πολύ γνωστά σε όλους τρίγωνα Πανοράματος. Ο νομός Θεσσαλονίκης, με τις αμέτρητες φυσικές καλλονές, τα μεγαλοπρεπή μνημεία που μαρτυρούν το μεγαλείο του ελληνισμού, τα ελκυστικά τουριστικά θέρετρα, και τη σύγχρονη τουριστική υποδομή συγκεντρώνει τα βλέμματα των επισκεπτών που φεύγουν με την καλύτερη εντύπωση από τον τόπο αυτό, με την υπόσχεση να επιστρέψουν.
