Βρίσκομαι στο γυμνάσιο Cardozo της Ουάσιγκτον και ατενίζω την πρωτεύουσα των Ηνωμένων Πολιτειών που εκτείνεται στον ορίζοντα. Το σχολείο είναι σε ύψωμα και μόλις διακρίνονται από μακριά ο λόφος του Καπιτωλίου στα αριστερά και ο οβελίσκος-μνημείο στα δεξιά. Αναρωτιέμαι αν την εποχή που ήταν μαθητής εδώ o Marvin Gaye, είχε ήδη μέσα του τα πολιτικά ερωτήματα που θα έβγαζε δεκαπέντε χρόνια αργότερα στο θρυλικό What's going on. Το ίδιο βράδυ, είμαι λίγα χιλιόμετρα πιο μακριά, στην Αλεξάνδρεια της Βιρτζίνια. Το κλαμπ Birchmere έχει φιλοξενήσει τους πάντες και το πιστοποιεί αναλόγως, με τις ιδιόχειρα υπογεγραμμένες αφίσες στον διάδρομο να «ψαρώνουν» ακόμα και τους μαθημένους.
Στο τραπέζι, ενώ πίνουμε το ποτό μας και περιμένουμε να βγουν οι Allman Betts Band, απευθύνομαι σε δύο τύπους που μόλις γνώρισα και οι οποίοι δείχνουν συνομήλικοι μ' εμένα: «Πρώτη φορά βλέπω ροκ συναυλία στην οποία η νεολαία είναι μόνο στη σκηνή!». Γελάνε και η απάντηση έρχεται αμέσως: «Αφού όλοι εδώ ακούγαμε τους πατεράδες τους!». Αναφέρεται στους Aliman Brothers Band, έναν από τους λόγους για το τωρινό μου ταξίδι. Αλήθεια, γιατί ταξιδεύουμε; Η απάντηση φαίνεται αυτονόητη. «Για να γνωρίσουμε τον κόσμο». Ποιον κόσμο όμως; Δεν είναι ο ίδιος κόσμος για όλους ούτε ο προορισμός, ούτε ο σκοπός, ούτε η διαδικασία που ακολουθεί ο καθένας.
Προσωπικά, ταξιδεύω για να μαθαίνω. Κι αν αυτή η γνώση έχει σχέση με τη μουσική, ακόμα καλύτερα. Οι ΗΠΑ δεν είναι μόνο η χώρα που γέννησε τη σύγχρονη μουσική, αλλά και μια χώρα που τιμά και εκμεταλλεύεται την ιστορία της. Τα τελευταία χρόνια, το σύμπαν συνωμότησε για το ταξίδι μου: έγινα συνταξιούχος, γνώρισα αναγνώστες του οδοιπορικού μου στον αμερικανικό Νότο, οι οποίοι με συμβουλεύτηκαν για να το κάνουν και αυτοί και είχα ανοιχτές προσκλήσεις από συγγενείς και φίλους στις ΗΠΑ. Προς το τέλος της πανδημίας, άρχισε να μπαίνει στο μυαλό μου μια «περιοδεία» στην ανατολική ακτή.
Όταν το όνειρο συνάντησε την ευκαιρία, η απόφαση πάρθηκε και η προετοιμασία ξεκίνησε. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το δύσκολο είναι να αποφασίσεις πού δεν θα πας, γιατί θέλεις να δεις όσο πιο πολλά μπορείς. Τις προτεραιότητες στο δικό μου ταξίδι έθεσε η ίδια η μουσική. Για την ακρίβεια οι αγαπημένοι μου καλλιτέχνες που έγραψαν ιστορία. Την επομένη της συναυλίας των Allman Betts Band, βρίσκομαι μπροστά από το Lisner Auditorium στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον.
Εδώ ηχογράφησαν οι Little Feat το λάιβ Waiting for Columbus, εδώ έπαιξε και την τελευταία του συναυλία ο κιθαρίστας τους Lowell George, πριν πεθάνει σε ένα κοντινό μοτέλ. Η είσοδος είναι κλειστή, αλλά βλέπω έναν εργάτη να βγαίνει. Του πιάνω την κουβέντα και τον ρωτάω αν μπορώ να μπω και να τραβήξω φωτογραφίες του θεάτρου. Σε λίγο είμαι μπροστά σε έναν χαμογελαστό επιστάτη. «Εσύ είσαι λοιπόν o φαν των Little Feat;» Το ταξίδι έχει ξεκινήσει για τα καλά.
Η ΤΖΟΡΤΖΙΑ ΤΟΥ OTTIS REDDING ΚΑΙ ΤΩΝ R.E.M.
Λίγες ημέρες μετά, ανήμερα των γενεθλίων μου, βρίσκομαι στο Μέικον της Τζόρτζια, στο σπίτι των Allman Brothers Band. Το Big House είναι το διώροφο σπίτι στο οποίο έμεναν όλοι μαζί, με τις οικογένειές τους, στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και στεγάζει όργανα, ρούχα, εξοπλισμό, παρτιτούρες, φωτογραφίες και άλλα ενθυμήματα που καταλαμβάνουν το ισόγειο. Στον δεύτερο όροφο έχουν αναπαραχθεί οι κρεβατοκάμαρες όπως ήταν. Στο δωμάτιο των Oakley υπάρχει ακόμα και το φορεματάκι της Brittany, κόρης του μπασίστα Berry Oakley, με το οποίο φωτογραφήθηκε στο εξώφυλλο του Brothers and sisters.
Τόσο o Oakley όσο και ο κιθαρίστας Duane Ailman σκοτώθηκαν με τις μοτοσικλέτες τους μέσα σε διάστημα 13 μηνών. Η μπάντα όμως επέζησε και δημιούργησε για άλλα 40 χρόνια, προσθέτοντας νέα μέλη. Όταν επισκέπτομαι τα σημεία όπου έγιναν τα δύο δυστυχήματα-σε σταυροδρόμια και τα δύο, και μάλιστα πολύ κοντά το ένα με το άλλο-, η κίνηση των οχημάτων είναι τόσο αραιή που αναρωτιέμαι πώς μπορεί εκεί να γίνει δυστύχημα. Λίγη ώρα μετά, οδηγώ μέσα στο νεκροταφείο Rose Ηίll για να βρω τους τάφους των μελών (έχουν πεθάνει και άλλοι δύο τα τελευταία χρόνια).
Και οι τέσσερις είναι σε ενιαίο, περιφραγμένο χώρο. Στο νεκροταφείο υπάρχουν και δύο άλλοι που δεν είχαν σχέση με το συγκρότημα, αλλά ενέπνευσαν δύο τραγούδια τους: In memory of Elizabeth Reed και Little Martha. Το Μέικον είναι μια μουσικομάνα πόλη 160.000 κατοίκων. Εδώ γεννήθηκε o Little Richard και γαλουχήθηκε ο Otis Redding. Το σπίτι στο οποίο μεγάλωσε ο πρώτος έχει μεταφερθεί αυτούσιο και έχει γίνει μουσείο, ενώ η Zelma Redding, χήρα του Otis (o οποίος σκοτώθηκε με το αεροπλάνο του, στο απόγειο της δόξας του), έχει δημιουργήσει ένα ίδρυμα που βοηθάει νέους με ταλέντο και επίσης λειτουργεί ένα μικρό μουσείο.
Το επισκέπτομαι λίγο πριν κλείσει. Με το που μπαίνω, ακούω βήματα. Η σεβάσμια κυρία πίσω μου με την ευγενική φυσιογνωμία και το μπαστουνάκι είναι η κ. Redding, ενεργή και στις επάλξεις, στα 82 της χρόνια. Είμαι σίγουρος ότι δεν έρχεται κάθε μέρα εδώ. Είναι φαίνεται η τυχερή μού μέρα! Προς στιγμή μένω άφωνος, έπειτα παίρνω θάρρος και της συστήνομαι. Μιλάμε για πολύ λίγο, αλλά είναι υπεραρκετό. Από το Μέικον κατάγονται και δύο μέλη των R.E.M., οι οποίοι βέβαια έκαναν καριέρα στην Αθήνα της Τζόρτζια. Κι αυτή είναι μια μικρή πόλη 130.000 κατοίκων με πανεπιστήμιο και μουσική ιστορία, κυρίως indie (B-52's, Drive-By Truckers, Indigo Girls, Pylon, Matthew Sweet κ.ά.).
Η ημέρα μου εκεί αφιερώνεται στους R.E.M. Στα κλαμπ όπου έπαιζαν, στα σπίτια όπου έμεναν (οι Buck, Mills και Stipe τα έχουν ακόμα), στα ερείπια της εκκλησίας όπου έπαιξαν την πρώτη τους συναυλία, στην ξύλινη γέφυρα στον ποταμό Oconee που εικονίζεται στο οπισθόφυλλο του Murmur, στο απλό φαγάδικο Automatic for the people, που έγινε διάσημο ως τίτλος του ομώνυμου δίσκου. Και βέβαια στο δισκάδικο WuxtryRecords. Παρά τα χρόνια που πέρασαν από την εποχή που δούλευε εκεί o Peter Buck, παραμένει ένα δισκάδικο με άποψη. Και μέσα σε όλα, ανακαλύπτω και έναν πρόσφατο δίσκο του που δεν ήξερα. Αποδεικνύεται εξαιρετικός.
ΑΠΟ ΤΟ ΝΙΟΥ ΤΖΕΡΣΕΪ ΣΤΗ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ
Λίγες ημέρες μετά, ξεκινάω το δεύτερο διαπολιτειακό ταξίδι μου. Με βάση ένα ξενοδοχείο στο Νιου Τζέρσεϊ, θα επισκεφθώ μέρη της ομώνυμης πολιτείας, καθώς και την κοντινή Φιλαδέλφεια. Πριν από αυτά όμως, θα κάνω μια στάση σε ένα μοτέλ κοντά στη Βαλτιμόρη, στην πολιτεία του Μέριλαντ. Στο πρώην Cross Keys Ιnn, νυν Delta Hotels, ρωτάω τους υπαλλήλους της ρεσεψιόν αν μπορώ να φωτογραφίσω το δωμάτιο 301. H απορία τους είναι έκδηλη και τους εξηγώ: στο δωμάτιο αυτό ηχογράφησε o Jackson Browne το τραγούδι Τhe road, από τον δίσκο του Running on empty. 'Oλα τα τραγούδια του άλμπουμ-από τα κορυφαία του 1978-είχαν ως θέμα τους τη ζωή του μουσικού σε περιοδεία και όλα ήταν ηχογραφημένα στον δρόμο: σε συναυλίες, στα παρασκήνια θεάτρων, σε δωμάτια ξενοδοχείων, ακόμα και στο λεωφορείο της περιοδείας.
Μετά από δύο προσπάθειες και αρκετή διαπραγμάτευση, με στέλνουν πάνω με συνοδεία. Καθώς φωτογραφίζω, προσπαθώ να θυμηθώ τους στίχους. Φεύγοντας, χαμογελάω ανακαλώντας την ερώτηση της υπαλλήλου στη ρεσεψιόν: «Ποιος είναι o Jackson Browne;». H Φιλαδέλφεια είναι η έκτη σε μέγεθος πόλη των ΗΠΑ, με πλούσια μουσική ιστορία. Εδώ γυρίστηκε η εκπομπή American Bandstand, εδώ γεννήθηκε ο ήχος της Ρhilly Sοul, εδώ έγινε η συναυλία του Live Aid: το στάδιο JFΚ δεν υπάρχει πια, όπως δεν υπάρχει και το Spectrum, θρυλικός χώρος συναυλιών. Υπάρχει όμως το Tower Theatre, όπου ηχογραφήθηκε το Live του David Bowie.
Περνάει σχεδόν απαρατήρητο, σε μια αδιάφορη περιοχή. Σε μια ακόμα πιο αδιάφορη γειτονιά-και μάλλον υποβαθμισμένη παρά το πάρκο που την περιβάλλει-βρίσκεται το σπίτι του John Coltrane. Στέκομαι μπροστά στη σχετική πινακίδα και αναρωτιέμαι πόσες νότες έχουν ακούσει αυτοί οι τοίχοι. Βέβαια, το πιο δόκιμο μέρος για κάτι τέτοιο είναι το Walk of Fame, στο κέντρο της πόλης: Κατά μήκος και των δύο πεζοδρομίων, 150 πλακέτες τιμούν τα μουσικά τέκνα της Φιλαδέλφεια και της Πενσιλβάνια: Stan Getz, Hall & Oates, Billie Holiday, «O» Jays, Labelle, Jaco Pastorius, Tammi Terrell. Κατευθύνομαι προς το νεκροταφείο Mount Lawn έξω από την πόλη, όπου κείτεται η-κατά την Janis Joplin-μεγαλύτερη τραγουδίστρια των μπλουζ, Bessie Smith.
Η Smith έκανε τεράστια καριέρα, στο απόγειό της έβγαζε 1.500 δολάρια την εβδομάδα και πέθανε το 1937 στο Κλαρκσντέιλ του Μισισίπι μετά από αυτοκινητικό δυστύχημα, πηγαίνοντας να τραγουδήσει σε μια συναυλία. Στην κηδεία της παρέστησαν 10.000 άτομα. Όταν η Joplin επισκέφθηκε το 1970 το νεκροταφείο μαζί με μια φίλη της Smith για να αποτίσουν φόρο τιμής και είδαν τον τάφο της χωρίς όνομα, πλήρωσαν για την κατασκευή της σχετικής επιτύμβιας πλάκας. Φτάνοντας, ρωτάω κάποιους εργάτες πού βρίσκεται και με παραπέμπουν στο γραφείο του νεκροταφείου. Μετά από αρκετή οδήγηση πάνω-κάτω, προλαβαίνω μια κυρία η οποία έχει σχολάσει και ετοιμάζεται να φύγει.
Την πλησιάζω, τη ρωτάω, ούτε αυτή ξέρει. Σβήνει τη μηχανή του αυτοκινήτου της και καλεί έναν επιστάτη. Μου μεταφέρει τις πληροφορίες που της δίνει, σιγουρεύεται ότι κατάλαβα και με κοιτάζει.
-Την Tammi Terrell την ξέρεις;
-Βεβαίως την ξέρω.
-Είναι και αυτή θαμμένη εδώ.
-Σοβαρά: Δεν το ήξερα.
-Βεβαίως, έλα να σε πάω, είναι εδώ δίπλα.
Περπατάμε 50 μέτρα και βρίσκομαι μπροστά στον τάφο της θρυλικής παρτενέρ του Marvin Gaye, με τον οποίο είχαν επτά επιτυχίες στο Top 40.
Τραγική και η δική της ιστορία, καθώς πέθανε μετά από όγκο στον εγκέφαλο και πολλές εγχειρήσεις στα 24 της χρόνια. Στον τάφο της είναι με το πατρικό της όνομα, Montgomery. Λίγο μετά, με τη βοήθεια της κυρίας η οποία δεν φεύγει αν δεν βεβαιωθεί ότι βρήκα τον τάφο της Smith, φτάνω στην επιτύμβια πλάκα. Μία ανάμεσα σε πολλές, λίγο μεγαλύτερη. Λίγο μετά την κατασκευή της, η Dory Previn έγραψε το τραγούδι Stone for Bessie Smith (1971). Η Joplin δεν το άκουσε ποτέ. Είχε ήδη πεθάνει, τον Οκτώβριο του 1970, λίγους μήνες μετά την Terrell.
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ BRUCELAND
Η Φιλαδέλφεια βρίσκεται στην κυριολεξία στα σύνορα της Πενσιλβάνια με το Νιου Τζέρσεϊ, με φυσικό σύνορο τον ποταμό Delaware. Η πιο πυκνοκατοικημένη πολιτεία των ΗΠΑ έχει βγάλει πολλά μουσικά ονόματα (Bon Jovi, Whitney Houston, Frank Sinatra, Southside Johnny, Frankie Valli &Four Seasons, Sarah Vaughn), αλλά έχει ταυτιστεί με τον Μπρους Σπρίνγκστιν. Όχι μόνο λόγω επιτυχίας και διάρκειας, αλλά και γιατί πολλά τραγούδια του είναι εμπνευσμένα από την πατρίδα του ή αναφέρονται σε αυτήν. Στο Φρίχολντ, το σπίτι του είναι ακόμα εκεί. Το ίδιο και το σχολείο του, αν και έχει επεκταθεί με προσθήκη νέου κτιρίου.
Το μαθαίνω από τον υπάλληλο της γραμματείας, ο οποίος βγαίνει αμέσως από το γραφείο του για να με ρωτήσει γιατί φωτογραφίζω. Λίγο πιο κάτω, στην έκταση όπου υπήρχε κάποτε εργοστάσιο χαλιών-και το κλείσιμο του οποίου μνημόνευσε ο Μπρους στο «My hometown»-τώρα υπάρχει κτίριο γραφείων. Στο Λίνκροφτ, το θέατρο του Brookdale Community College, όπου έκανε την πρώτη του συναυλία πριν από 53 χρόνια, είναι και αυτό εκεί, άδειο, ήσυχο. Στο Μπέλμαρ ψάχνω τη διασταύρωση 10th Ανenue &E Street: ενέπνευσε το τραγούδι 10th Ανenue freeze-ουt και αναφέρεται στη δημιουργία της μπάντας του.
Δεν χρειάζεται όμως να ψάξω πολύ. Στη διασταύρωση υπάρχει πινακίδα και μνημείο με τη μορφή μιας Fender Telecaster! Η περιοδεία μου στην Bruceland ολοκληρώνεται στο Asbury Park με το κλαμπ Stone Pony, την Kingsley Avenue (Something in the night), το Palace Amusement Arcade (Born to run) και το στέκι της μέντιουμ Madam Marie (4th of July, Asbury Park-Sandy). 'Εχει ζέστη, στην παραλία έχει κόσμο, πολλοί κάνουν μπάνιο στον ωκεανό. Ευτυχώς, είναι Ιούνιος και η θερμοκρασία δεν έχει φτάσει ακόμα τους «99° υπό σκιάν», όπως έγραψε o έτερος ντόπιος, Jon Bon Jovi.
ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΣΤΗ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Η ζέστη είναι πάντα χειρότερη στη Νέα Υόρκη. Δεν ξέρω αν είναι η θερμοκρασία, η υγρασία ή οι ουρανοξύστες, αλλά η βρεγμένη πετσέτα σε αεροστεγές τσαντάκι που μου έδωσε η οικοδέσποινά μου αποδεικνύεται σωτήρια. H μουσική ιστορία της πόλης είναι τεράστια, το ίδιο και το μέγεθός της: το κάθε τετράγωνο είναι μια πλατεία Συντάγματος και ξέρω ότι στον χρόνο που έχω δεν θα δω ούτε το ένα τρίτο της λίστας μου. Οα περιοριστώ σε τρεις περιοχές. Στα βόρεια, οι κακόφημοι δρόμοι έχουν αναβαθμιστεί, χάρη στην επέκταση του Πανεπιστημίου Κολούμπια. Ο 110ος δρόμος δείχνει καλύτερος από όταν τον τραγούδησε ο Bobby Womack, ενώ η αμαρτωλή διασταύρωση 125 & Lexington, την οποία μνημόνευσαν οι Velvet Underground στο I'm waiting for the man, είναι γεμάτη κίνηση.
Το Χάρλεμ πάντως διατηρεί τον χαρακτήρα του. Το κατάλαβα περπατώντας το μέρα μεσημέρι, ψάχνοντας το Αροllο Theatre, σημείο εκκίνησης όλων των μαύρων καλλιτεχνών που έγραψαν ιστορία. Είδα επιτόπου αναστροφές σε διπλή λωρίδα, αρκετά διπλοπαρκαρίσματα και βέβαια νταραβέρια «παντός τύπου» σε γωνίες από κάτι τύπους που βλέπουμε μόνο στις ταινίες. Πιο κάτω τα πράγματα αλλάζουν. Στο Σέντραλ Παρκ είμαι ο μόνος ενήλικας που φωτογραφίζει το άγαλμα της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων χωρίς το παιδί του πάνω. Γιατί εδώ φωτογραφήθηκε και o Τζίμι Χέντριξ με την μπάντα του για το δεύτερο εξώφυλλο του Electric Ladyland, όταν απαγορεύτηκε το πρώτο με τις γυμνές κυρίες.
Πιο κεντρικά, τα χιλιόμετρα μουσικής ιστορίας συσσωρεύονται σε λίγα τετράγωνα: το Radio City, το Carnegie Hall, το Ed Sullivan Theatre, όπου η εμφάνιση των Beatles έκανε παγκόσμιο ρεκόρ τηλεθέασης, το «εργοστάσιο των επιτυχιών» Bril1 Building-η εντυπωσιακή είσοδος δεν έχει αλλάξει. 'Εξω από τον ουρανοξύστη στο 1700 Broadway, όπου κάποτε ήταν τα γραφεία του Allen Klein, δεσπόζει στην είσοδο ένα γλυπτό μιας χορεύτριας-ιπποπόταμου. Δεν μπορώ παρά να μην κάνω τον συνειρμό, καθώς ο διαβόητος λογιστής-μάνατζερ των Sam Cooke, Rolling Stones, Beatles και πολλών άλλων είχε τη φήμη του φαταούλα. Ήταν όμως και μοναδικός στη δουλειά του (η υπόθεση του Βittersweet symρhοnyτων Verve είναι σημείο αναφοράς σε θέματα δικαιωμάτων).
Πριν κατευθυνθώ προς το Γκρίνουιτς Βίλατζ, σταματάω σε έναν γοητευτικό πεζόδρομο με αδιέξοδο, χωμένο κάθετα στην 36η οδό. Πιστοποιημένη πια περιοχή ιστορικής σημασίας, με πινακίδα και κάγκελα για να μην μπαίνουν οι περίεργοι σαν εμένα, χρησιμοποιήθηκε για τη φωτογράφιση του Strange Days των Doors. Τα κτίριά του είναι πρώην στάβλοι που έγιναν κατοικίες και γραφεία, με «λαμπερούς» κατοίκους στη διάρκεια των χρόνων: Cole Porter, Pearl Buck, LennyΚravitz, Claudia Schiffer και Graham Norton. Το Βίλατζ δεν είναι το καλλιτεχνικό φυτώριο που ήταν κάποτε: Εχει εξελιχθεί σε μία από τις ακριβότερες περιοχές στον κόσμο στην αγορά ακινήτων, αλλά παραμένει γειτονιά που προσφέρεται για περπάτημα.
Όπου και να βρεθείς, κάπου υπάρχει μια μουσική ιστορία. Εδώ είναι-το Cafέ Wha? όπου ανακάλυψε o Chas Chandler των Animals τον Jimi Hendrix, το Minetta Tavern όπου έπαιζε για μεροκάματο ο νεαρός James Taylor, τα σπίτια όπου έμενε ο Μπομπ Ντίλαν-άσημος στη δυτική 4η οδό, διάσημος στη MacDougal-και η οδός Jones όπου φωτογραφήθηκαν με τη Suze Rotolo για το εξώφυλλο του Freewheelin. Και οι ναοί του πανκ; To MercerArts Center, που τρανταζόταν από τους ήχους των Ramones, είναι τώρα πανεπιστημιακός ξενώνας, ενώ το θρυλικό CBGB είναι κατάστημα του Varvatos.
Κινούμαι ανατολικά, στη 2η λεωφόρο, για να βρω τον χώρο που στέγαζε-το παλιό Fillmore East: θρυλικός συναυλιακός χώρος, με πληθώρα παραγωγής λάιβ δίσκων που άφησαν εποχή. Είναι εγκαταλελειμμένο πια, ενώ η αναμνηστική πινακίδα έχει εξαφανιστεί Αποζημιώνομαι βλέποντας απέναντι την ονοματοδοσία μέρους της λεωφόρου που αποτίνει φόρο τιμής στον πρωτοπόρο δημιουργό του, Bill Grahams Wαy. Μια άλλη ονοματοδοσία, λιγότερο επίσημη, είναι ενός τεϊοποτείου στο υπόγειο ενός κτιρίου στη St. Marks Place. Το Ρhysίcal Graffitea σερβίρει κάθε λογής τσάγια από όλα τα μέρη του κόσμου και έχει πάρει το όνομά του από το άλμπουμ των Led Ζeρρelin.
Και γιατί αυτό; Γιατί πολύ απλά η πρόσοψη του κτιρίου είναι το εξώφυλλο του δίσκου (αλλά και ο χώρος γυρίσματος του βιντεοκλίπ των Rolling Stones για το Waiting on a friend). Βέβαια, Νέα Υόρκη δεν είναι μόνο η πόλη, αλλά και η πολιτεία. Μόλις μία ώρα απόσταση με τρένο ή αυτοκίνητο, και βρίσκομαι σε όμορφες κωμοπόλεις μέσα στη φύση που δεν έχουν καμία σχέση με τη βουή του Μανχάταν. Το Μπέθελ, με πληθυσμό 4.000 κατοίκους, είναι μία από αυτές. Μέχρι το 1969 δεν το ήξερε κανένας, μέχρι που ένας αγελαδοτρόφος νοίκιασε τη γη του σε κάποιους φερέλπιδες μεν, απελπισμένους δε επιχειρηματίες: είχαν οργανώσει ένα φεστιβάλ μουσικής, το είχαν διαφημίσει, είχαν πουλήσει εισιτήρια και τελευταία στιγμή η δημοτική αρχή της πόλης Γούντστοκ ανέκρουσε πρύμνα και απαγόρευσε τη διεξαγωγή της συναυλίας.
Και έτσι, το φεστιβάλ του Γούντστοκ έγινε στο Μπέθελ. Σήμερα, η κατηφορική πλαγιά του φεστιβάλ είναι άθικτη, με άψογο γκαζόν και ένα μνημείο να θυμίζει το κοσμοϊστορικό γεγονός, ενώ έχει δημιουργηθεί χώρος για events και ένα μικρό μουσείο. Την ίδια μέρα, αρκετά χιλιόμετρα πιο πέρα, στο Σόγκερτις, οδηγούμε για αρκετή ώρα μέσα στο δάσος. Μετά από διάφορες αποτυχημένες προσπάθειες, παρκάρουμε μπροστά σε αυτό που ψάχνουμε: ένα ροζ σπίτι στο τέρμα ενός δρόμου, στο οποίο μάλιστα ξέρουμε ότι δεν θα μπορέσουμε να μπούμε μέσα. Παρ' όλα αυτά, το να βλέπω το Big Pink μπροστά μου είναι ένα από τα χάίλάιτ του ταξιδιού μου.
Εδώ ήταν το σπίτι των Βαηd για μεγάλο διάστημα, εδώ συνέθεσαν το ομώνυμο άλμπουμ που άλλαξε τη ροκ μουσική, εδώ έκαναν πρόβες με τον Μπομπ Ντίλαν, εδώ ηχογράφησαν τα Basement Tapes. Και όλα αυτά, στο υπόγειο ενός σπιτιού στη μέση του πουθενά. Στην πτήση της επιστροφής, το ταξίδι μου περνάει μπροστά μου σαν ταινία. Η δίμηνη προετοιμασία, με την ελπίδα και την προσμονή. Οι μετακινήσεις με αεροπλάνα, τρένα, μετρό και αυτοκίνητα-ευτυχώς χωρίς αναποδιές. Οι ωραίοι προορισμοί. Οι δύο συναυλίες. Αυτά που είδα εντός αλλά και εκτός προγράμματος. Οι στιγμές που με βοήθησαν άγνωστοι περισσότερο από όσο θα περίμενα. Και πάνω από όλα, οι ώρες που πέρασα με φίλους.
Τελικά, δεν ταξιδεύουμε μόνο για να γνωρίσουμε τον κόσμο. Ταξιδεύουμε και για να μάθουμε καλύτερα αυτόν που ξέρουμε, αλλά και να θυμηθούμε αυτόν που έχουμε ζήσει. Στην εποχή της εφηβείας μου, η μουσική μού άνοιξε δρόμους όσο τίποτε άλλο. Με βοήθησε να εκφραστώ, με προέτρεψε να μάθω ιστορία και μου γνώρισε μέρη πριν καν τα επισκεφθώ. Ταξίδια σαν και αυτό γεφυρώνουν το χθες, το σήμερα και-γιατί όχι;-το αύριο.
Κείμενο
ΜΩΡΙΣ ΣΙΑΚΚΗ
