«Μου έχουν πει ότι ο Θεός έχει επιλέξει τα πιο όμορφα μέρη του κόσμου για να κατοικεί. Ευτυχώς που με αξίωσε να το διαπιστώσω», γράφει ένας επισκέπτης στο βιβλίο της Moνής Kηπίνας. Και πράγματι ανηφορίζοντας στον δρόμο που βγάζει προς τους Καλαρρύτες, αν δεν κοιτάξει κανείς προσεκτικά στους απότομους βράχους που υψώνονται αριστερά, είναι δύσκολο να υποπτευθεί ότι εδώ η δύναμη της ανθρώπινης θέλησης υπερίσχυσε των φυσικών νόμων και «σφήνωσε» τη Μονή Kηπίνας πάνω στον βράχο.
Κατά τον Σεραφείμ Ξενόπουλο ή Βυζάντιο, η μονή οικοδομήθηκε το 1212. Οφείλει δε το όνομά της στους κήπους που καλλιεργούσαν οι μοναχοί κάτω από αυτή. Για να φτάσει κανείς στο μοναστήρι, ακολουθεί το καλντερίμι που αντικατέστησε το μικρό μονοπάτι και ήταν λαξευμένο στον βράχο. 'Οσο πιο ψηλά τόσο καλύτερη είναι η θέα προς το φαράγγι του Καλαρρύτικου και προς την οροσειρά των Τζουμέρκων. Τελευταίο «εμπόδιο» μέχρι την είσοδο του μοναστηριού είναι μια μικρή κρεμαστή ξύλινη γέφυρα, η οποία σε περιπτώσεις ανάγκης σηκωνόταν και δημιουργούσε ένα κενό τεσσάρων μέτρων στον γκρεμό.
Στο εσωτερικό του μοναστηριού αυτό που θα σας εντυπωσιάσει είναι η έντονη ιερότητα του χώρου. (που ανακατεύεται γλυκά με ένα αίσθημα φιλοξενίας), ενώ είναι αδύνατο να σας αφήσει αδιάφορους ο τρόπος με τον οποίον έχει αξιοποιηθεί μέχρι και το τελευταίο εκατοστό από το κοίλωμα του βράχου. Το καθολικό της μονής, μια μονόκλιτη βασιλική πιθανόν του 17ου αιώνα, είναι λαξευμένο στον βράχο, ενώ η οροφή του έχει σμιλευθεί για να μετατραπεί σε θόλο. Κοσμείται με αγιογραφίες που σώζονται σε κακή κατάσταση και με ξυλόγλυπτο τέμπλο, το οποίο όμωs το 1997 έπεσε «Θύμα» αρχαιοκάπηλων.
Άλλη μία από τις ιδιαιτερότητες της Movής Kηπίνας είναι η ύπαρξη ενός σπηλαίου με είσοδο αριστερά από τον πρόναο. Το σπήλαιο εξερευνήθηκε το 1956 από την Άννα Πετροχείλου και το 1993 από τον Σπηλαιολογικό Ελληνικό Εξερευνητικό Όμιλο. Οι έρευνες έδειξαν ότι πρόκειται για κοίτη υπόγειου ποταμού, με μήκος 240 μ.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ
Η Μονή Κηπίνας είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, αλλά γιορτάζει της Ζωοδόχου Πηγής. Για να την επισκεφθείτε, δεν έχετε παρά να ζητήσετε το κλειδί της από το καφενείο του οικισμού Κηπίνας, που βρίσκεται επάνω στον δρόμο, πριν από το μοναστήρι, καθώs ανεβαίνετε στα δεξιά (τηλ. 26590-61186, 26510-43960).