Ένα ασφαλές φυσικό λιμάνι στον κόλπο της Μεσσαράς, που καλύπτεται από ένα στρώμα από άμμο και βότσαλα, η περιοχή που με βάση τον μύθο, ο Δίας κολύμπησε μέχρι την ξηρά με τη μορφή ενός ταύρου με την Ευρώπη στην πλάτη του. Πολλοί επισκέπτες κάνουν τα Μάταλα τη βάση τους για τις διακοπές τους, δεδομένου ότι βρίσκονται κεντρικά στο νότιο τμήμα της Κρήτης και παράλληλα μακριά από τα αστικά κέντρα της βόρειας ακτής. Η παραλία είναι 250 μέτρα μήκος και 45 μέτρα πλάτος. Τα Μάταλα έχουν κάτι για τον καθένα. Αν και έχει γίνει ένας δημοφιλής τόπος προορισμού, διατηρεί ακόμα τη γοητεία και το χαρακτήρα του ήρεμου χωριού των ψαράδων, έτσι όπως άρχισε στην αρχή του 20ου αιώνα και του χαλαρού τρόπου ζωής των hippies της δεκαετίας του '60 και του '70.
Η μισή παραλία πλαισιώνεται από τα δέντρα tamarisk (είδος του γένους των φυτών τάμαριξ ή ταμάριξ, αλμυρίκια), που οδηγούν το μάτι προς τους εντυπωσιακούς σχηματισμούς των απότομων βράχων από ψαμμίτη με τις διάσημες σπηλιές τους, που γλιστρούν στη θάλασσα σε περίεργη γωνία, δημιουργώντας ένα από τα πιο ασυνήθιστα τοπία στο νησί. Έχουν γραφτεί πολλές σελίδες ιστορίας εδώ. Κανένας δεν ξέρει σίγουρα ποιος δημιούργησε τις σπηλιές αλλά φαίνεται πιθανό ότι φτιάχτηκαν κατά την Ρωμαϊκή εποχή ή από τους πρώτους χριστιανούς σαν χριστιανικοί τάφοι.
Υπάρχουν και άλλα αρχαιολογικά κτίσματα, στην ανατολική μεριά του χωριού, ακόμα και μέσα στην θάλασσα όπου τα καθαρά νερά του κόλπου θα σας βοηθήσουν να τα διακρίνετε. Μετά από μια μέρα στην παραλία ή την εξερεύνηση του χωριού μπορείτε να καθίσετε και να απολαύσετε το ηλιοβασίλεμα πέρα από το Λιβυκό πέλαγος, κοιτάζοντας έξω, προς τα νησιά Παξιμάδια, ενώ ο αέρας θα φυσά καυτός και αμμώδης από την Αφρική. Τα Μάταλα είναι μια από τις 400 παραλίες στην Ελλάδα όπου της έχει απονεμηθεί η μπλε σημαία. Αυτή η «οικολογική ετικέτα» δίνεται σε παραλίες με αυστηρά κριτήρια στην ποιότητα νερού, την περιβαλλοντική διαχείριση και την ασφάλεια των λουόμενων. Στην περιοχή υπάρχουν εγκαταστάσεις με πρώτες βοήθειες, καθώς επίσης τουαλέτες και ντους.
Στην περιοχή είναι εν ενεργεία διάφορα περιβαλλοντικά προγράμματα από διάφορους περιβαλλοντολογικούς οργανισμούς, όπως ο οργανισμός προστασίας της Θαλάσσιας χελώνας της Ελλάδας και οι παραλίες Μάταλα, Κομμός και Κόκκινης άμμου, που προστατεύονται στα πλαίσια του Natura 2000, ενός Παγκόσμιου δικτύου για τις προστατευόμενες περιοχές που καθιερώνονται για να βεβαιώσουν τη μακροπρόθεσμη επιβίωση αυτών. Στην παραλία υπάρχουν αθλητικές εγκαταστάσεις καθώς επίσης και δραστηριότητες για τα παιδιά. Απόσταση μόλις 65 χιλιομέτρων από την πόλη του Ηρακλείου.
