Αρκετοί από εμάς, για πολλά χρόνια δεν θέλαμε καν να ακούμε το όνομα της, μιας και επί σειρά ετών, δεκαετίες ολόκληρες θα μπορούσε να πει κανείς, η Ρόδος ταυτίστηκε με τον μαζικό τουρισμό και με τις πενταήμερες που έβγαζαν τα απωθημένα τους όλα τα Λύκεια της Αττικής. Πώς είναι όμως το νησί των Ιπποτών; Την απάντηση δίνει μια επίσκεψη στην όμορφη Παλιά Πόλη την περίοδο του χειμώνα. Να σας πούμε πριν αρχίσουμε την περιήγηση μας με επίκεντρο την Παλιά Πόλη πως η Ρόδος είναι το τέταρτο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και η ιστορική πρωτεύουσα των Δωδεκανήσων.
Στην αρχαιότητα ήταν γνωστή ως η πόλη του Κολοσσού της Ρόδου, το οποίο άγαλμα αποτέλεσε ένα από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου. Οι Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη, οι Οθωμανοί και οι Ιταλοί κατακτητές άφησαν ανεξίτηλο το σημάδι τους σε αυτό το νησί όπου η ένδοξη ιστορία γίνεται αντιληπτή από το πρώτο κιόλας λεπτό που φτάνει εδώ ο επισκέπτης. Παραμυθένια, μεσαιωνική, πετρόχτιστη, δίνει διαρκώς την αίσθηση πως στη επόμενη γωνία θα εμφανιστεί ένας ιππότης με πανοπλία. Η Παλιά Πόλη χτίστηκε από τους Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη που έφτασαν στη Ρόδο το 13ο αιώνα. Πια, το εντυπωσιακό Κάστρο των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη ή Ιπποτών της Ρόδου βρίσκεται στην βορειοδυτική πλευρά του μεσαιωνικού οικισμού.
Όπως ίσως φαντάζεστε, η Παλιά Πόλη έχει κηρυχθεί μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Περπατώντας στο λαβυρινθώδες εσωτερικό της με τα βοτσαλωτά καλντερίμια (όπου μάλλον θα χάσετε τον προορισμό σας αφού ο πολεοδομικός σχεδιασμός ουσιαστικά είναι ανύπαρκτος) θα βρείτε μια από τις επτά εισόδους-εξόδους της πόλης, που οδηγούν στην Πλατεία Συντριβανίου. Κάποια στιγμή, η περιπλάνηση θα σας φέρει και στην Οδό των Ιπποτών, που είναι χτισμένη πάνω σε δρόμο της αρχαίας πόλης. Αυτός ο δρόμος ήταν κάποτε η κεντρική αρτηρία του οικισμού. Έχει πλάτος 6 μέτρα και είναι αυτός στον οποίο θα συναντήσετε τα περισσότερα μεσαιωνικά κτίρια.
Το 1522 η πόλη της Ρόδου έπεσε στα χέρια των Τούρκων. Τότε, άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό οι χρήσεις των μεσαιωνικών κτιρίων. Το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου πήρε τη χρήση φυλακής, το Νοσοκομείο των Ιπποτών μετατράπηκε σε στρατώνα, ενώ παράλληλα χτίστηκαν τζαμιά με εντυπωσιακούς μιναρέδες και λουτρά. Οι Ροδίτες έχασαν τις κατοικίες τους εντός των τειχών. Όσοι εργάζονταν μέσα στο κάστρο έπρεπε να το εγκαταλείπουν το ηλιοβασίλεμα. Το 1912 αρχίζει έναν νέο κεφάλαιο για την πόλη, αυτό της Ιταλοκρατίας (μέχρι το 1948) και η πόλη άρχισε να αναγεννάται από τις στάχτες της.
Σημειώνεται πως η πιο ωραία επιλογή για χειμερινή διαμονή στη Ρόδο είναι στους φροντισμένους ξενώνες στην Παλιά Πόλη. Άλλωστε, τα βράδια, το κάστρο αποτελεί ένα καταπληκτικό σκηνικό για να πιείτε εδώ το ποτό σας ή να φάτε. Το «μενού» έχει άλλωστε από όλα και σε πολλές επιλογές: από μπαράκια, μεζεδοπωλεία και εστιατόρια μέχρι mainstream ξενυχτάδικα. Μια εξαιρετική ιδέα για την περιήγησή σας είτε στην Παλιά Πόλη, είτε στη νέα, είτε οπουδήποτε στην Ρόδο θέλετε να πάτε, είναι να επικοινωνήσετε με το Σωματείο Διπλωματούχων Ξεναγών Δωδεκανήσου στη Ρόδο, από τα πιο παλιά (ξεκίνησε να λειτουργεί το 1961) και οργανωμένα στην Ελλάδα. Οι επιλογές για ξενάγηση μέσα από έτοιμα προγράμματα είναι πολλές αλλά μπορείτε να φτιάξετε και εξατομικευμένη, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα σας (ανάλογα με το χρόνο και τα χρήματα που έχετε στη διάθεση σας).
Μη χάσετε μια επίσκεψη στη συναγωγή της Ρόδου. Η Καχάλ «Σαλώμ» είναι η παλαιότερη σε λειτουργία εβραϊκή συναγωγή στην Ελλάδα και η μοναδική εναπομείνασα συναγωγή στο νησί της Ρόδου που χρησιμοποιείται ακόμα για λειτουργίες. Κάποτε, υπήρχαν έξι συναγωγές και αίθουσες προσευχής στην εβραϊκή συνοικία. Βρίσκεται στην οδό Σιμμίου και Δωσιάδου και πιστεύεται ότι χτίστηκε το έτος 1577. Χρησιμοποιείται για λειτουργίες το βράδυ της Παρασκευής, στις μεγάλες γιορτές και σε ειδικές περιστάσεις, όταν επισκέπτες ή παλιοί Ροδίτες με τις οικογένειές τους έρχονται στο νησί.
Άλλη μια must επίσκεψη είναι μια βόλτα στην αρχαία ακρόπολη, στον Λόφο Μόντε Σμιθ. Στην κορυφή αυτού του λόφου δεσπόζουν τα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης της Ρόδου ενώ στη νότια πλευρά του σώζονται τα λείψανα σημαντικών αρχαιοτήτων, κι όλα αυτά μέσα σ’ ένα πανέμορφο και κατάφυτο αρχαιολογικό πάρκο. Εντός του πάρκου βρίσκεται και το Στάδιο, το οποίο είναι γνωστό κι ως Στάδιο του Διαγόρα, ένα έργο της ελληνιστικής περιόδου του 3ου ή 2ου αι. π.Χ.. Εδώ, διεξάγονταν οι αθλητικοί αγώνες των Αλίων, της μεγάλης γιορτής των αρχαίων Ροδίων προς τιμήν του θεού Ήλιου.
Το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου ή το Παλάτι των Ιπποτών ή Καστέλο βρίσκεται στην βορειοδυτική πλευρά της μεσαιωνικής πόλης στο ψηλότερο σημείο του κάστρου. Είναι το σημαντικότερο μνημείο της περιόδου των Ιπποτών. Από τον παραλιακό πεζόδρομο της νέας πόλης, θα οδηγηθείτε στο βορειότερο άκρο της Ρόδου και στον Υδροβιολογικό Σταθμό Ρόδου-Ενυδρείο. Πρόκειται για ένα κτίριο ιστορικό, με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική που αποτελεί χώρο επαφής και γνωριμίας με τον θαλάσσιο πλούτο του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
Βόλτα στο Πάρκο Ροδίνι. Βρίσκεται κατά μήκος του δρόμου για τη Λίνδο, τρία χιλιόμετρα από την πόλη και δεν είναι υπερβολή να το χαρακτηρίσει κάποιος «επίγειο παράδεισο». Λέγεται ότι είναι από τα πιο παλιά πάρκα στον κόσμο και στην ουσία είναι μια μικρή κοιλάδα γεμάτη ροδοδάφνες, πλατάνια, τρεχούμενα νερά και δροσερές καταπράσινες λιμνούλες γεμάτες νούφαρα. Το ειδυλλιακό σκηνικό με τα γεφυράκια προσφέρουν έναν περίπατο που θα σας μείνει αξέχαστος. Δίπλα σας μάλιστα θα βλέπετε να κόβουν βόλτες παγώνια. Σύμφωνα με το θρύλο πάντως, στο Πάρκο Ροδίνι είχε στην αρχαιότητα τη Σχολή Ρητορικής του ο Αισχίνης, στην οποία μαθήτευσαν σπουδαίοι ρήτορες της Αρχαιότητας, μεταξύ των οποίων ο Κικέρωνας και ο Ιούλιος Καίσαρας.
Μια φωτογραφία μπροστά από τα αντικριστά ελαφάκια στο λιμάνι πρέπει οπωσδήποτε να τη βγάλετε. Σύμφωνα με την παράδοση το άγαλμα με τα ελαφάκια βρίσκεται στο σημείο όπου στέκονταν κάποτε ο κολοσσός της Ρόδου. Τα χάλκινα αυτά ομοιώματα συμβολίζουν την αγάπη των Ροδιτών για τα πολυαγαπημένα τους ζώα που κάποτε αφθονούσαν στο νησί. Το τζαμί του Σουλεϊμάν είναι επίσης στάση την οποία πρέπει να κάνετε στην παλιά πόλη. Ο πορθητής της Ρόδου Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής, έφτιαξε ένα επιβλητικό τέμενος το οποίο βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου. Χτισμένο το 1808, «βλέπει» στη μουσουλμανική Βιβλιοθήκη Αχμέτ Χαφούζ.
Το ίδιο ισχύει και για το Χαμάμ, το οποίο δεσπόζει στην Πλατεία Αρίωνος και θα ακούσετε να το λένε είτε ως Λουτρά του Σουλεϊμάν ή Μουσταφά. Το σιντριβάνι στο κέντρο του, ο εντυπωσιακός τρούλος στο χώρο των ανδρών και τα αστραφτερά μάρμαρα δημιουργούν ένα εξαιρετικά ατμοσφαιρικό σκηνικό. Η νέα πόλη έχει και αυτή δώρα όμορφα για να προσφέρει στον επισκέπτη και ας είναι η αντίθεση «χτυπητή» με την μεσαιωνικό οικισμό. Αρθρώνεται γύρω από το Μανδράκι-το πιο γραφικό από τα τρία λιμάνια της πόλης. Στο τέρμα του μόλου, θα δείτε το φρούριο του Αγίου Νικολάου, με το φάρο του και πίσω του τους τρεις ανεμόμυλους, άλλο ένα από τα σύμβολα της πόλης. Τα μνημειώδη κτίρια που περιβάλλουν το Μανδράκι είναι πολλά, αναφέρουμε ενδεικτικά το συγκρότημα της Νέας Αγοράς, το Επισκοπικό Μέγαρο, την Εκκλησία του Ευαγγελισμού, το κεντρικό Ταχυδρομείο, το Δημαρχείο, το Εθνικό θέατρο και το Κυβερνείο (όλα τους κτίρια χρονολογούνται στην εποχή της Ιταλοκρατίας).
