«Δίδυμο», ιστορικό Άστρος: Οι στοιχειώδεις γνώσεις της νεότερης ελληνικής ιστορίας παραπέμπουν, στο άκουσμα του ονόματος «Άστρος», στη Β΄ Εθνοσυνέλευση που ψήφισε το αναθεωρημένο σύνταγμα των επαναστατημένων Ελλήνων, τον Απρίλιο του 1823. Χρειάζεται, όμως, να έχεις διαβάσει λίγο παραπάνω για να ξέρεις κάτι που είναι λιγότερο γνωστό: την απόκρουση του Ιμπραήμ από τους ταμπουρωμένους στο κάστρο του Παραλίου Άστρους Έλληνες, το 1826. Και βέβαια, η ιστορία δεν σταματά εδώ. Η περιοχή κατοικείται από τους νεολιθικούς χρόνους, ενώ το αποτύπωμα της αρχαίας Ελλάδας είναι σαφές, αλλά δυστυχώς την εποχή αυτή το στεγαζόμενο στο κτίριο της Σχολής Κορυτσιώτη Αρχαιολογικό Μουσείο του Άστρους, με τα ενδιαφέροντα εκθέματά του, είναι κλειστό λόγω επισκευών.
Οπότε η όποια αναπόληση της ιστορίας μπορεί να σχετισθεί μόνο με τη βόλτα στον περιβάλλοντα χώρο του μουσείου, που σήμερα έχει διαμορφωθεί σε πλατεία. Κλειστή είναι δυστυχώς και η έπαυλη του Ηρώδου του Αττικού, σε απόσταση 3 χλμ. από το Άστρος, στην περιοχή της αρχαίας πόλης Εύας της Κυνουρίας, στο δρόμο για την Τρίπολη. Στο σημείο αυτό υπάρχουν ευρήματα που χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα π.Χ. μέχρι και τον 2ο αιώνα μ.Χ. και φυλάσσονται και αυτά στο Αρχαιολογικό Μουσείο. Το πλήθος και η ποιότητα των ευρημάτων δεν είναι άσχετα με το γεγονός ότι ο Ηρώδης υπήρξε συλλέκτης έργων τέχνης και είχε συγκεντρώσει στο κτιριακό συγκρότημα των 20.000 τ.μ. άφθονα καλλιτεχνήματα.
Ωστόσο, φτάνοντας κανείς μέχρι εδώ, αξίζει να επισκεφθεί τη Μονή της Μεταμόρφωσης Λουκούς (12ος αιώνας), που είναι χτισμένη πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού του Πολεμοκράτη, γεγονός που σχετίζεται με το πλήθος των μαρμάρινων στοιχείων (κιονόκρανα κ.λπ.) που ομορφαίνουν το χώρο της μονής. Σημειώστε ότι στην περιοχή του Πάρνωνα υπάρχουν σήμερα 12 μοναστήρια, ανάμεσα στα οποία η Μονή της Παναγίας της Μαλεβής, η Μονή Ορθοκωστάς, η Μονή Προδρόμου κ.ά. Ο χαρακτηρισμός Μικρό Άγιον Όρος λέει πολλά για τη σχέση της περιοχής με το μοναχισμό.
Θάλασσα και υγροβιότοπος: Η μεγάλη παραλία είναι ο κύριος υπεύθυνος της τουριστικής ανάπτυξης που χαρακτηρίζει το Παράλιο Άστρος, με ό,τι καλό ή κακό συνεπάγεται αυτό από την άποψη της πολυκοσμίας. Λιμάνι και πεζόδρομος δίνουν έναν πρώτο τόνο γραφικότητας στη γενικά τυποποιημένη κωμόπολη, ενώ η ανάβαση στο κάστρο των Ζαφειροπουλαίων οδηγεί στην αποκάλυψη του λόφου Νησί, της γραφικής χερσονήσου που ονομάστηκε έτσι γιατί κάποτε δεν ήταν ενωμένη με την ξηρά. Το Νησί, που έχει σχήμα αστεριού, είναι αυτό που έδωσε το όνομα στον οικισμό, ενώ το κάστρο χτίστηκε πάνω στο λόφο το 1256 μ.Χ. από ενετικά χέρια-και συγκεκριμένα από τον πρίγκιπα Γουλιέλμο Βιλεαρδουίνο-και το ανακαίνισαν τον 18ο αιώνα οι αδελφοί Ζαφειρόπουλοι, που ήταν εύποροι έμποροι στο εξωτερικό και ήρθαν στην ιδιαίτερη πατρίδα τους για να αγωνιστούν εναντίον των Τούρκων.
Τα 11 χιλιόμετρα της παραλίας, η οποία εκτείνεται προς τα νότια, δίνουν τη δυνατότητα σε όποιον θέλει να ξεμακρύνει από την κοσμικότητα των «ομπρελοξαπλωστρών» του Παράλιου Aστρους και να απολαύσει το μπάνιο του σχετικά μόνος, εφόσον έχει τη διάθεση να περπατήσει λιγάκι. Κατηφορίζοντας στη συνέχεια νότια, θα συναντήσουμε αναπόφευκτα τον υγροβιότοπο του Μουστού, που θεωρείται ότι φιλοξενούσε το παλιό λιμάνι του Παραλίου Άστρους. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, εδώ γινόταν η φόρτωση του μούστου, αφού η περιοχή της Θηρέας την παλιά εποχή φημιζόταν για τους αμπελώνες της και έτσι προέκυψε το όνομα Μουστός (μούστος-Μουστός). Ο υγροβιότοπος, τον οποίο συναντάμε και καθώς κινούμαστε στο δρόμο που οδηγεί προς Τυρό-Λεωνίδιο, έχει μεγάλη περιβαλλοντική σημασία.
Τόσο η χλωρίδα (βούρλα, καλάμια, ψαθιά κ.λπ.) όσο και η πανίδα (ψάρια, χέλια, υδρόβια πουλιά κ.λπ.) είναι πλούσια στην περιοχή. Πέρα από τους μόνιμους κατοίκους της λίμνης, κάθε χρόνο ξεχειμωνιάζουν πλήθος υδρόβιων πουλιών (κύκνοι, ερωδιοί, αγριόπαπιες κ.ά.), απολαμβάνοντας τις άριστες κλιματικές συνθήκες. Σημειώστε ότι, φθάνοντας στον Άγιο Αντρέα, βρισκόμαστε ήδη στα εδάφη της Τσακωνιάς, που αγκαλιάζει τα χωριά του Πάρνωνα (Καστάνιτσα, Πραστός, Σίταινα) και εκτείνεται προς Νότο μέχρι τον Τυρό, το Λεωνίδιο και τα Μέλανα.
Στον Πάρνωνα: Επιχειρώντας τον ιδανικό συνδυασμό θάλασσας και βουνού, έρχεται η ώρα να ανηφορίσουμε προς τον Πάρνωνα, περνώντας αρχικά μέσα από το Άστρος και στη συνέχεια ακολουθώντας το δρόμο προς τον Πλάτανο, που είναι χτισμένος στη βάση μιας καταπράσινης ρεματιάς, ώστε να είναι και καλά κρυμμένος από τα μάτια των πειρατών. Το όνομα προδίδει την ύπαρξη υδάτινου δυναμικού, που κάνει αισθητή την παρουσία του με έναν μικρό καταρράκτη μέσα στο χωριό. Τριγύρω, καστανιές, πεύκα και έλατα φροντίζουν για τη διακόσμηση του τοπίου, ενώ μέσα στον γραφικό οικισμό μπορεί κανείς να συναντήσει αρκετά ενδιαφέροντα κτίσματα αλλά και όμορφες βρύσες για να ξεδιψάσει (από τις οποίες όποιος πίνει ερωτεύεται, σύμφωνα με τους τοπικούς θρύλους).
Μετά από 12 χιλιόμετρα, έχοντας αφήσει πίσω τη Σίταινα και βλέποντας τα πρώτα σπίτια της Καστάνιτσας να ασπρίζουν στην πλαγιά, μπορεί να σκεφτείς «να, ένα όμορφο χωριό». Μόλις, όμως, πλησιάσεις και δεις το θέαμα από κοντά, μένεις με το στόμα ανοιχτό. Πανέμορφα γραφικά σπίτια παραταγμένα απέναντί σου μοιάζουν να ανηφορίζουν κατά την κορυφή του λόφου, στα αριστερά, εκεί όπου κυματίζει η γαλανόλευκη, συνθέτοντας έναν πανέμορφο πίνακα ζωγραφικής. Το όνομα του χωριού δεν είναι άσχετο με τα κάστανα, καθώς παλιότερα η σοδειά ξεπερνούσε τους 400 τόνους (σημειώστε ότι το φθινόπωρο διοργανώνεται εδώ Γιορτή του Κάστανου), ενώ σαράντα παραδοσιακά ασβεστοκάμινα λειτουργούσαν αδιάκοπα για το ψήσιμο του ασβέστη, που ήταν η άλλη κύρια ασχολία των κατοίκων.
Δώδεκα περίπου είναι και τα χιλιόμετρα που χωρίζουν την Καστάνιτσα από τον Πραστό, που ήταν από το Μεσαίωνα μέχρι και τους προεπαναστατικούς χρόνους η πρωτεύουσα της Τσακωνιάς. Χτισμένος αμφιθεατρικά σε μια πλαγιά, σε υψόμετρο 750 μ., είναι ένα όμορφο χωριό γεμάτο γραφικά σπίτια και πυργόσπιτα, έχει δε κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Εκτιμάται ότι ο πληθυσμός του Πραστού τους μεσαιωνικούς χρόνους ανερχόταν σε 9.000 κατοίκους. Το 1826 πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ και έκτοτε ερημώθηκε, αφού οι κάτοικοί του μετέφεραν τα σπιτικά τους στο Λεωνίδιο. Σήμερα το χωριό δεν κατοικείται το χειμώνα, αλλά το καλοκαίρι ζωντανεύει.
Υγρότοπος Μουστού: Βρίσκεται σε απόσταση 2 χιλιομέτρων νότια του Άστρους, στα αριστερά του οδικού άξονα Άστρους-Λεωνιδίου. Είναι ενταγμένος στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000 ως περιοχή υψηλής προστασίας. Είναι μικρή λίμνη σε μικρό υψόμετρο πάνω από τη θάλασσα, που συνδέεται με αυτήν με δύο τεχνητά κανάλια. Το κύριο κανάλι δημιουργήθηκε από Βαυαρούς μηχανικούς, επί Όθωνα, με σκοπό την αποξήρανση της λίμνης και την καταπολέμηση της ελονοσίας (λόγω των κουνουπιών). Τροφοδοτείται με γλυκό νερό από πηγές αλλά και με θαλασσινό. Η λίμνη είναι σχετικά αβαθής και περιβάλλεται από ελώδεις εκτάσεις. Ξεναγήσεις διοργανώνονται από το Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγρότοπου Μουστού.
Μετάβαση: Το Παράλιο Άστρος απέχει 170 χλμ. από την Αθήνα και 49 χλμ. από την Τρίπολη. Πρόσβαση αποκλειστικά οδικώς: από Αθήνα ακολουθούμε την εθνική οδό για Τρίπολη και στο 110ο χλμ. (κόμβος της Στέρνας) στρίβουμε προς Άργος. Στη συνέχεια περνάμε μέσα από το Άργος και συνεχίζουμε στην παλαιά εθνική οδό Άργους-Τρίπολης, για να στρίψουμε αριστερά μετά από περίπου 14 χλμ. ακολουθώντας τις πινακίδες προς Άστρος (στο κομμάτι αυτό συναντάμε και τις περισσότερες στροφές). Η διαδρομή από την Αθήνα δεν διαρκεί πάνω από 2-2½ ώρες, καθιστώντας το Παράλιο Άστρος προσιτό και για εξορμήσεις του Σαββατοκύριακου. Σημειώστε, τέλος, ότι οι προτεινόμενες διαδρομές στα χωριά του Πάρνωνα δεν είναι μεγάλες σε μήκος, αλλά έχουν πολλές στροφές, οπότε για να φτάσει κανείς από το Παράλιο Άστρος στην Καστάνιτσα χρειάζεται περίπου 40 λεπτά.
Διαμονή: Astros Beach (Παράλιο Άστρος). Ξενοδοχείο στην κεντρική πλατεία με όμορφη θέα στο λιμάνι. Από 65 ευρώ το δίκλινο με πρωινό. | Ariadne Hotel & Spa (Παράλιο Άστρος). Καινούργιο ξενοδοχείο με ευρύχωρα δωμάτια και εξωτερική μίνι πισίνα/υδρομασάζ, 100 μέτρα από την παραλία. Από 65 ευρώ το δίκλινο με πρωινό. | Ανιγραία (Κάτω Βέρβενα). Συγκρότημα από 10 άνετα στούντιο και διαμερίσματα με παραδοσιακό στυλ. Από 68 ευρώ το δίκλινο με πρωινό. | Dukes Appartments (Παράλιο Άστρος). Έξι μεζονέτες εκτός οικισμού, πλήρως εξοπλισμένες, έως και για έξι άτομα η καθεμία, με κοινόχρηστο κήπο και πισίνα. Από 90 ευρώ (χωρίς πρωινό).
Τούμπα Μαγκλή (Παράλιο Άστρος). Ξενώνας με 6 πλήρως εξοπλισμένα διαμερίσματα, 40 και 75 τ.μ., ακριβώς πάνω στην παραλία. | Castleview Studios (Παράλιο Άστρος). Στούντιο με θέα προς το κάστρο, 250 μέτρα από το λιμάνι. Από 53 ευρώ το δίκλινο με πρωινό (45 ευρώ χωρίς). | Foufas Houses (Παράλιο Άστρος). Πέντε ανεξάρτητες μεζονέτες 55 τ.μ. σε έκταση 4,5 στρεμμάτων στην τοποθεσία Πόρτες, 100 μ. από τη θάλασσα.
Houdis Houses (Παράλιο Άστρος). Οκτώ ανεξάρτητες μεζονέτες (έως και για 5 άτομα), σε έκταση τεσσάρων στρεμμάτων, 5 λεπτά με τα πόδια από την παραλία. Από 65 ευρώ (χωρίς πρωινό). | Άννα (Πλάτανος). Παραδοσιακός ξενώνας με 6 δίκλινα δωμάτια. Από 40 ευρώ το δίκλινο με πρωινό (30 ευρώ χωρίς). | Αντωνίου (Καστάνιτσα). Παραδοσιακός ξενώνας με προσεγμένη αισθητική. Από 40 ευρώ το δίκλινο με πρωινό.
Φαγητό: Αύρα (Λιμανάκι Παράλιου Άστρους). Ψαροταβέρνα για φρέσκα ψάρια και θαλασσινά (δοκιμάστε οπωσδήποτε σαρδέλα ψητή). | Λαγουδέρα (Παράλιο Άστρος, πεζόδρομος). Ταβέρνα σε πέτρινη μονοκατοικία, με ολόφρεσκο ψάρι ημέρας και σπιτικά μαγειρευτά σε προσιτές τιμές. | Mayo (Παράλιο Άστρος, παραλία Γλυφάδας). Υψηλή ποιότητα, ξεχωριστά πιάτα, προσεγμένο περιβάλλον και πολύ καλό σέρβις. | Τσουλόγιαννης (κεντρική πλατεία Άστρους). Ταβέρνα-ψητοπωλείο με πολύ ωραίες σαλάτες και σπέσιαλ κοντοσούβλι, κοκορέτσι και κοτόπουλο.
Καραμαντζάνης (Αγιος Ιωάννης). Παραδοσιακή ταβέρνα για ντόπια γίδα και κατσικάκι σε εξαιρετικά προσιτές τιμές. | Αραχωβίτης (Παραλία Αγ. Ανδρέα). Γνωστή και ως «ταβέρνα του Παττακού» για καλό φρέσκο ψάρι. | Μπαταρόλας (Κάτω Βέρβενα). Εστιατόριο-ψαροταβέρνα με δική τους τσιπούρα, που την ψαρεύουν επιτόπου, καλαμάρι τηγανητό κ.ά. | Ρήγας (Κορακοβούνι). Εστιατόριο που συνδυάζει με ιδιαίτερα επιτυχημένο τρόπο τις παραδοσιακές συνταγές με γκουρμέ γεύσεις. | Άννα (Πλάτανος). Ταβέρνα με πολύ καλής ποιότητας-ιδίας παραγωγής-κρέατα. | Σκλημπόσιος (Ελαιοχώρι Κορυθίου). Οικογενειακή ταβέρνα με πίτες, ντόπια κρέατα στη σχάρα (προτιμήστε μπριζόλες).
Δραστηριότητες: Ημερήσιες εκδρομές με καραβάκι προς Σπέτσες, Yδρα και Τυρό πραγματοποιούνται μία φορά την εβδομάδα, μετά τα μέσα Ιουλίου, με το πλοίο «Μανταλένα».
Προϊόντα: Η ευρύτερη περιοχή του Άστρους είναι γνωστή για την παραγωγή ποιοτικών βρώσιμων ελιών (Καλαμών και Γαϊδουροελιάς-χοντρή πράσινη) αλλά και εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου (κύριες ποικιλίες: Μανάκι, Μεγαρίτικη και Κορωνέικη). Στην περιοχή καλλιεργείται επίσης πρώιμο βερίκοκο, ενώ στα ορεινά της Κυνουρίας συναντάμε πολλές καστανιές και κερασιές. Υπάρχουν ακόμη πολλοί παραγωγοί-λευκού «Αϊγιαννίτικου» και ροζέ κρασιού-με κύριο χαρακτηριστικό τους τις τοπικές ποικιλίες και τον παραδοσιακό τρόπο οινοποίησης. Τέλος, θα βρείτε καλής ποιότητας μέλι (βανίλια, θυμαρίσιο και ανθόμελο).
