19.11.22

Νομός Θεσσαλονίκης: Ομπρέλες του Ζογγολόπουλου


Ένα στολίδι για τη Θεσσαλονίκη που ξεχωρίζει, επιβάλλεται και είναι αναπόσπαστο κομμάτι στο παραλιακό της μέτωπο, είναι οι Ομπρέλες. Το εντυπωσιακό γλυπτό του Ζογγολόπουλου που για πρώτη φορά είχε τοποθετηθεί στην παραλία το 1997 στα πλαίσια του Θεσσαλονίκη Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης. Μετά την παράδοση της νέας Παραλίας οι Ομπρέλες βρέθηκαν σε νέα θέση. Είναι τώρα πιο κοντά στα άλλα δύο σύμβολα της πόλης, το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και τον Λευκό Πύργο. Το διάσημο γλυπτό φιλοξενείται πάνω σε μια ξύλινη εξέδρα που κατασκευάστηκε για αυτό το λόγο, έχει δημιουργηθεί κατάλληλος φωτισμός για να ξεχωρίζει το βράδυ, ενώ δίπλα ακριβώς, λειτουργούν στη σειρά μικροί πίδακες νερού, ένα στοιχείο, που πάντα ήθελε ο καλλιτέχνης να σχετίζεται με τα έργα του.

Δεν είναι υπερβολή να πει κάποιος πως οι Ομπρέλες είναι για τη Θεσσαλονίκη ένα ακόμη σήμα κατατεθέν μαζί με τον Λευκό Πύργο. Σε αυτό συντέλεσε και το γεγονός ότι ταίριαξε και έγινε κομμάτι της καθημερινότητάς για τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης. Σε αντίθεση με άλλα γλυπτά έχει ζωντάνια, πλαστικότητα και έχεις την ελευθερία να μπορείς να κινηθείς ανάμεσά του, να το αγγίξεις, να φωτογραφηθείς μαζί του. Σίγουρα η ικανοποίηση που εξέφρασε ο Ζογγολόπουλος όταν για πρώτη φορά στήθηκε το έργο του στη Νέα Παραλία, τώρα θα ξεπερνούσε κάθε προηγούμενο. Ο απέραντος ορίζοντας και οι αυστηρές λιτές γραμμές του παραλιακού μετώπου είχε πει τότε, ότι συνθέτουν το κατάλληλο τοπίο για να αναδειχθεί το έργο του.

Η αγάπη με την οποία έχει υποδεχτεί ο κόσμος τις Ομπρέλες είναι αυτό ακριβώς που επιζητούσε ο καλλιτέχνης για τα έργα του. Να είναι κομμάτι της ζωής τους, όπως και η ομπρέλα σαν καθημερινό αντικείμενο που μας προστατεύει από τη βροχή αλλά και τον ήλιο. Να αποτελεί σαν έργο τέχνης κάτι το ξεχωριστό, να τραβάει το ενδιαφέρον και την προσοχή αλλά να ζει και να κινείται ελεύθερα δίπλα στους ανθρώπους. Για όποιον ζει στην Θεσσαλονίκη αλλά και για τους επισκέπτες είναι μια οικεία εικόνα η παρουσία τόσων πολλών ανθρώπων που στέκονται για να θαυμάσουν αλλά και να φωτογραφηθούν ή να παίξουν με τις ομπρέλες.

Έχει γίνει η εξέδρα αυτή, αγαπημένο σημείο συνάντησης για ερωτευμένα ζευγάρια, παρέες, οικογένειες, ποδηλάτες, τουρίστες που κάθονται να δροσιστούν δίπλα στους πίδακες νερού και να αγγίξουν μια από τις ομπρέλες νιώθοντας κομμάτι του επιβλητικού αυτού γλυπτού. Στο πέρασμα των χρόνων βέβαια βρέθηκαν κάποιοι που στέρησαν μία από τις ομπρέλες από το έργο , αλλά μετά την ολοκλήρωση της ανάπλασης της Νέας παραλίας, το γλυπτό καθαρίστηκε και αναπληρώθηκε η τεσσαρακοστή ομπρέλα του. Οι ομπρέλες του Ζογγολόπουλου πρώτη φορά παρουσιάστηκαν το 1995 στη Βενετία σε μια πλωτή εξέδρα και έγιναν σημείο αναφοράς της Biennale και άτυπα, το σήμα κατατεθέν της για τη συγκεκριμένη χρονιά.

Το 1997 όπως προαναφέρθηκε, στα πλαίσια του Θεσσαλονίκη πολιτιστική πρωτεύουσα το ίδιο γλυπτό που κοσμούσε την 45η Βiennale, τοποθετήθηκε στην παραλία κοντά στο ύψος του Μακεδονία Παλλάς. Επειδή όμως στην περιοχή πνέουν δυνατοί άνεμοι, ο καλλιτέχνης πρόσθεσε κάθετες ράβδους, οι οποίες έδιναν την αίσθηση της βροχής αλλά συντελούσαν στην στήριξη του έργου και τη στατικότητά του. Το 1998 στο Ψυχικό που βρίσκεται και το ίδρυμα του Ζογγολόπουλου, στο σημείο Φάρος τοποθετήθηκε παραλλαγή του γλυπτού της Θεσσαλονίκης. Παρόμοιο γλυπτό, υδροκίνητο και μικρότερο σε μέγεθος είχε τοποθετηθεί έξω από το Μακεδονικό Μουσείο σύγχρονης τέχνης μέσα στη Δ.Ε.Θ. το 1993.

Ενώ η παραλλαγή αυτού του υδροκίνητου γλυπτού είχε τοποθετηθεί το 1995 έξω από το Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, το οποίο απέσπασε το Α΄ Πανευρωπαϊκό βραβείο στο διαγωνισμό.