Αλλά και το νεότερο δάσος της Ελατιάς ή «Καράντερε», ένα αυθεντικό μουσείο της φύσης με δέντρα που φτάνουν σε ύψος ως και 65 μέτρα, είναι μερικά από τα στολίδια του νομού. Στον εύφορο κάμπο της Δράμας οι ντόπιοι έχουν μακράν παράδοση ενασχόλησης με τη γη. Από τον 18ο αιώνα επιδίδονται στη καλλιέργεια του καπνού, που έφερε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη. Για να αντικατασταθεί αργότερα με το βαμβάκι, το σιτάρι και το καλαμπόκι. Ο Χρήστος Γκόντιας ζει και καλλιεργεί στο Φωτολίβος Δράμας, στον ευλογημένο κάμπο που απλώνεται ανάμεσα σε δυο ποτάμια, της Αγίας Βαρβάρας και του Αγγίτη και τους δυο μεγάλους ορεινούς όγκους του Παγγαίου και του Φαλακρού. Είναι από τους αγρότες που παραμένει ερωτευμένος με τη γη και τους καρπούς της.
Με τον κύκλο της σποράς και του αλωνισμού που, όπως λέει, δεν σταματά ποτέ και είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη ζωή, όχι μόνο των αγροτών. Με αυτόν τον ατέρμονο κύκλο των φυτών και των εποχών που κλείνει και ανοίγει συνέχεια. Ξεδιπλώνει στις πολύπλευρες «Αγροτικές Ιστορίες» του, που εκδόθηκαν πρόσφατα, με ζωντάνια και αμεσότητα, τα διάφορα δρώμενα της υπαίθρου. Τον κόπο, την ευθύνη, τους αστάθμητους καιρικούς παράγοντες, την πολύτιμη σχέση με τα εργαλεία που σήμερα έχει πιστούς βοηθούς, αλλά και το άσβηστο πάθος για το μεγαλείο της φύσης με κάθε ανατολή και δύση του ήλιου.
Ιστορίες για τα ποικίλα μαθήματα που παραδίδει η μητέρα γη. Συχνά σχολιάζει τα «κακώς κείμενα», που δε λείπουν από καμία πραγματικότητα. Συγχρόνως, στο πρόσωπο του αγρότη βλέπει με μια σχεδόν ποιητική διάθεση, γεμάτος συμπόνια και σεβασμό, ανθρώπους ζυμωμένους με τις δυσκολίες. Σκληρούς, αλλά και ευαίσθητους, αφοσιωμένους στο πιο σημαντικό έργο προς την ανθρωπότητα, την εργασία με τη γη και την παραγωγή τροφής. Μας μοιράζεται ιστορίες για τα σταφύλια και τον τρύγο, μια διαδικασία που «προκαλεί έκρηξη συναισθημάτων». Λέγεται, μάλιστα, πως τα πρώτα δείγματα καλλιέργειας αμπελιού στην Ελλάδα βρέθηκαν σε αρχαιολογική ανασκαφή (νεολιθικού οικισμού) στην «Τούμπα» του Φωτολίβους Δράμας, όπως αναφέρει περήφανα.
Ιστορίες για φορτωμένα δέντρα με άγρια δαμάσκηνα, κορόμηλα ή αβράμπηλα, εξαιρετικό σνακ για όποιον εργάζεται στην ύπαιθρο, αλλά και εξαιρετική παραδοσιακή μαρμελάδα όταν τα φρούτα πια ωριμάσουν. Ιστορίες για την ελιά και το δέος που πρέπει να μας προκαλεί αυτό το αρχαίο δέντρο, ορόσημο του ελληνικού πολιτισμού και της μεσογειακής διατροφής. Με σεβασμό για τους παραδοσιακούς ελαιώνες που τους χαρακτηρίζει «ζωντανά μουσεία», δίνοντας έμφαση στην αντίσταση που χρειάζεται ενίοτε στην τάση για εκσυγχρονισμό που, σε κάποιες περιπτώσεις, υπονοεί το ξερίζωμα κα την αντικατάσταση τους.
Για τους τραχανάδες που, ακόμη, απλώνουν οι γυναίκες του χωριού με μεγάλη τέχνη. Για το χαμομήλι, το Βαλσαμόχορτο και το τσάι του βουνού που αποτελούσαν πάντα έμπιστα τους γιατροσόφια. Ιστορίες για το αξεπέραστο τουρσί που δε λείπει ποτέ από το χειμωνιάτικο τραπέζι και τη «μαστοριά» που χρειάζεται στα λαχανικά που θα διαλέξεις, το αλάτι που θα βάλεις, πόσο σκόρδο και πόσο νερό θα προσθέσεις. Κάθε σπίτι και μια συνταγή με τα μυστικά της. Ιστορίες για τα νόστιμα και ζουμερά κυδώνια, που μυρίζουν φθινόπωρο.
Σε μορφή μαρμελάδας ή γλυκών, με αγαπημένη την παραδοσιακή εκδοχή στο φούρνο ή ακόμη καλύτερα στη «μασίνα», με λικέρ από πάνω για να κάνει κρούστα. Έχει ο ίδιος μεγαλώσει με τα νοικοκυριά να διατηρούν μπαξέ, οικόσιτα ζώα, να να εφαρμόζουν «κυκλική οικονομία», έχοντας σε μεγάλο βαθμό αυτάρκεια. Και φυσικά περνώντας τα χρόνια παρατηρεί ιδίοις όμασι, έναν τρόπο ζωής που χάνεται και μια ελληνική ύπαιθρο που αδειάζει. Εκτός από τις συμβατικές καλλιέργειες, ο Χρήστος έχει δημιουργήσει ένα βιολογικό αγρόκτημα, δοκιμάζοντας νέες καλλιέργειες στη Δραμινή γη με το πρόσφορο έδαφος, αλλά και τις επίφοβες παγωνιές.
Στο κτήμα «Το Ρόδινο», βρίσκει κανείς Ροδιές (Punica granatum), με το «κόκκινο χαβιάρι» τους που αποτελεί σύμβολο ευζωίας, αφθονίας και γονιμότητας. Όπως, επίσης, 3 από τα περίπου 200 είδη εξωτικών λωτών (Diospyrus Kaki), τα μήλα της ανατολής. «Τροφή των θεών» ένας άλλος χαρακτηρισμός τους, αν και πολλοί θνητοί τρομάζουν με τη συχνά στυφή τους γεύση. Πρόκειται για την ποικιλία Hana fuyu, που λόγω των πολλών ταννινών, πρέπει να ωριμάσει και να μαλακώσει για να καταναλωθεί. Η τραγανή ποικιλία Jiro, τρώγεται πιο εύκολα, ενώ ο σοκολατένιος Karaliok μας εκπλήσσει με τη γλυκύτητα του. Το κτήμα είναι ανοιχτό και επισκέψιμο, με μια φιλοσοφία που προάγει τη σύνδεση και την εξοικείωση του σύγχρονου ανθρώπου με την αγροτική παραγωγή.
Με όνειρο «οι άνθρωποι της αγροτιάς», να έρθουν κοντά με τους ανθρώπους των πόλεων και να συνδημιουργήσουν. Τα τελευταία χρόνια, εφαρμόζουν το πρόγραμμα «Ας μεγαλώσουμε μαζί ένα δέντρο» που συνδέεται άμεσα με το πρόγραμμα επισκεψιμότητας του κτήματος που το κάνει προσβάσιμο σε σχολικές ομάδες, φοιτητές, παραγωγούς και όσους θα ήθελαν να μάθουν τους τρόπους καλλιέργειας και αξιοποίησης αυτών των δέντρων. Με ετήσια εισφορά 50 ευρώ, λοιπόν, μπορεί κάποιος να υιοθετήσει ένα δέντρο, να παρακολουθεί διαδικτυακά πως μεγαλώνει και στο τέλος να συλλέξει μόνος του τους καρπούς.
Ό Χρήστος τονίζει πως μπορεί οι νέοι ή οι ενήλικες που έρχονται εδώ, να μη γίνουν ποτέ αγρότες, αλλά όλοι είμαστε καταναλωτές και οφείλουμε να ξέρουμε από που προέρχονται τα προϊόντα που βάζουμε στο τραπέζι. Μέσα από τη φιλοσοφία, τις δράσεις και τις ιστορίες του, μας θυμίζει πως ο αγρότης είναι, και καλείται να είναι, καλλιεργητής. Να προσφέρει, δηλαδή, καλό έργο στη γη με σεβασμό και αγάπη. Και αυτή έχει μύριους τρόπους να τον ανταμείβει. Τον αγρότη και τον κάθε άνθρωπο που έρχεται κοντά στη φύση, καθώς όπως μας διαβεβαιώνει «Είναι ωραία εδώ έξω. Έχει χρώματα, αρώματα, αναπνοές και άπνοιες, φροντίδα, κούραση, αλλά και ανάταση ψυχής».
