19.5.23

Ο πράσινος τουρισμός στην Ελλάδα

O πράσινος τουρισμός προτρέπει τον επισκέπτη να ανακαλύψει ξανά τον τόπο του και, μέσα από αυτόν, την ίδια την ταυτότητά του. Πράσινος τουρισμός και ανέσεις έχουν μια σχέση καλής γειτονίας, αλλά όχι αναγκαστικής συμβίωσηs. Αυτό σημαίνει ότι για να κάνω πράσινο τουρισμό δεν θα πρέπει αναγκαστικά να ξεπαγιάζω σε κατάλυμα-κελί μοναχού μέσα στον χειμώνα ούτε να καθαρίζω το κοτέτσι του αγροκτήματος που επισκέπτομαι για να δείξω συμμετοχή στις αγροτικές εργασίες.

Σημαίνει όμως ότι συνειδητά δεν απαιτώ το κατάλυμά μου να είναι «πάνω στο κύμα», γιατί γνωρίζω ότι έτσι ενθαρρύνω την αυθαίρετη δόμηση. Δεν διαμαρτύρομαι για την απουσία δέκα ειδών μαρμελάδας και κρουασάν στο πρωινό μου στο χωριουδάκι της Πίνδου, γνωρίζονταs τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι εκεί προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους επισκέπτες. Δεν γκρινιάζω επειδή δεν υπάρχει άσφαλτος μέχρι την κορυφή του βουνού και πρέπει να περπατήσω προκειμένου να απολαύσω τη θέα.

Πράσινος τουρισμός δεν σημαίνει ότι μένω μόνο σε αγροτουριστικό κατάλυμα ή σε αντίσκηνο. Τα τελευταία χρόνια, ευτυχώς, υπάρχουν πολλά μικρά και μεσαία καταλύματα που έχουν κάνει θαύματα: αναπαλαιωμένα αρχοντικά, παλιά πέτρινα σπίτια, ξενώνες, αγροκτήματα με ζώα, και δασικά χωριά προσφέρουν το αντίδοτο στον απρόσωπο, κρύο κόσμο των μεγάλων ξενοδοχείων. Και κοντά τους ταβερνάκια με οικογενειακό φαγητό, επισκέψιμα οινοποιεία, γυναικείοι συνεταιρισμοί και τόσες άλλες μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, που έχουν στήσει άνθρωποι που επιμένουν να ζουν στα ξεχασμένα από την Πολιτεία χωριά σε πείσμα των καιρών και της ανέχειας.

Σήμερα, ο μαζικός τουρισμόs έχει φτάσει σε πλήρη κορεσμό και αδιέξοδο. Από όπου πέρασε ύψωσε ξενοδοχειακά μεγαθήρια, έθαψε στο τσιμέντο ακτογραμμές ολόκληρες, αλλοίωσε τη φυσιογνωμία και την αυθεντικότητα τόπων και ανθρώπων, έκανε τη φιλοξενία συναλλαγή. Υποχωρώντας λίγο, προκειμένου να γλείψει τιs πληγές που του άφησε η οικονομική κρίση, άφησε ευτυχώς ελεύθερο το έδαφος για να ανθίσουν μορφές του λεγόμενου εναλλακτικού τουρισμού.

Όμως και αυτές οι μορφές θα μείνουν απλώς μια μόδα, αν δεν τις συνοδεύει μια γενικότερη φιλοσοφία. Όπωs πριν από λίγα χρόνια που αφελώς πιστεύαμε ότι όποιοs παίρνει ένα αυτοκίνητο και ανεβαίνει για καφέ στο χιονοδρομικό κέντρο ή εφορμά στα μαγαζάκια των παραδοσιακών οικισμών για να φέρει πίσω στουs γνωστούs βαζάκια με μαρμελάδες, κουτιά με πίτες και χειροποίητα πλεκτά, κάνει εναλλακτικό τουρισμό. Στη χώρα μας, που επί δεκαετίες τράφηκε και καταστράφηκε από τα στίφη του μαζικού τουρισμού «του ήλιου και της θάλασσαs», χρειάζεται ακόμα χρόνoς για να καλλιεργηθεί μια πραγματικά φιλική προs το περιβάλλον τουριστική συνείδηση.

Όμως ποτέ δεν είναι αργά, έστω και με τα ασταθή και άτσαλα βήματα του πρωτάρη. Τα δεκάδες παρατημένα πλαστικά μπουκάλια στην καρδιά των ομορφότερων εθνικών δρυμών και οι πλαστικές σακούλες στις παραλίες, δείχνουν ότι έχουμε πολύ δρόμο ακόμα.

Κείμενο
ΝΕΛΛΗ ΚΑΨΗ