Η πολυσχιδής ακτογραμμή του συμπλέγματος είναι κάτι το μοναδικό στο Αιγαίο. Απόκρημνες ακτές, γεμάτες κόλπους και κολπίσκους. Λόγω αυτής της γεωμορφολογίας, οι Φούρνοι από τα πρώτα χρόνια της Βυζαντινής εποχής και σε όλη τη διάρκεια του Μεσαίωνα αποτελούσαν ορμητήριο των Ελλήνων και ξένων πειρατών, γι’ αυτό το λόγο ερημώθηκαν και καλούνται και νησί των Κουρσάρων ή Φούρνοι Κορσέων. Κατά την Αρχαιότητα οι Φούρνοι ονομάζονταν Κοράσιοι νήσοι. Τα τελευταία χρόνια, οι Φούρνοι βρίσκονται στο επίκεντρο διεθνούς ενδιαφέροντος, λόγω του πλήθους των ναυαγίων που έχουν βρεθεί στο βυθό τους. Πάνω από 45 αρχαία ναυάγια εμπορικών πλοίων, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε διάστημα είκοσι δύο ημερών από Αρχαιολόγους της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και το RPM Nautical Foundation, σε συνεργασία με ντόπιους ψαράδες και δύτες ελεύθερης κατάδυσης.
Τα κυριότερα ευρήματα είναι αμφορείς, πιάτα και διάφορα κεραμικά αντικείμενα. Οι Φούρνοι έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα «Natura 2000», αφού παρουσιάζονται πολλά είδη αρωματικών φυτών, όπως το θυμάρι, το θρούμπι, η φασκομηλιά, το ρείκι, ο σχίνος, η κουμαριά, η ελιά, ο φίδας και ο μανδραγόρας. Στη θαλάσσια περιοχή του συμπλέγματος ζει η μεσογειακή φώκια monachus monachus, αλλά και διάφορα είδη δελφινιών. Το νησί συμπεριλαμβάνεται και στις σημαντικές για τα πουλιά περιοχές της Ελλάδας (Σ.Π.Π.Ε.), καθώς είναι τόπος αναπαραγωγής πουλιών όπως ο μαυροπετρίτης, ο σπιζαετός και η νησιωτική πέρδικα. Αποτελεί επίσης περιοχή ιδιαίτερης σημασίας για τα μεταναστευτικά είδη, ιδιαίτερα τους ερωδιούς. Από την αρχαιότητα οι Φούρνοι προμήθευαν τη Μικρά Ασία με μάρμαρο.
Σήμερα διασώζονται ερείπια του αρχαίου λατομείου που υπήρχε στη θέση Πετροκοπιό. Στο λόφο του Αγίου Γεωργίου, μέσα στην πρωτεύουσα του νησιού και πάνω από το χωριό, σώζεται το τεράστιο, κυκλώπειο τείχος προϊστορικού κάστρου με πελεκημένες πέτρες. Στα θεμέλια του πανάρχαιου κάστρου χτίστηκε κάστρο κλασσικής εποχής που αποτέλεσε την Ακρόπολη των Φούρνων. Στο κάστρο υπήρχε και ναός, ενώ διασώζεται η πέτρινη σκάλα που πιθανώς οδηγούσε στην είσοδο του κάστρου, αλλά και ο βράχος που ήταν βάση για άγαλμα, ορισμένες επιγραφές στις οποίες γίνεται λόγος για τους θεούς της Σαμοθράκης και για τον κτήτορα της Ακρόπολης, καθώς και μια εντοιχισμένη πέτρα με αφιέρωση προς το θεό Ερμή.
Μπορείτε να επισκεφθείτε αυτά τα νησιά με τις ολοήμερες εκδρομές που διοργανώνουν τα τοπικά πρακτορεία της Ικαρίας για μπάνιο και φαγητό με ολόφρεσκα ψάρια και θαλασσινά στις ταβέρνες των Φούρνων, με κυρίαρχα τον αστακό, αλλά και τη γευστική κακαβιά (σούπα από διάφορα ψάρια). Ορισμένες από τις πιο ωραίες παραλίες είναι η Κεραμιδού στη Θύμαινα, το Μπαλί στη Χρυσομηλιά, το λιμάνι των Φούρνων, το Καμπί, το Καμάρι, η Ψιλή Άμμος, το Πετροκοπιό, το Ελιδάκι, η Βιτσιλιά, η Βλυχάδα, τα Κουμαρά, η Άμπελος.
Εκδηλώσεις: Κατά τη διάρκεια του έτους, διαδραματίζονται πολλές εκδηλώσεις τόσο στη Θύμαινα, όσο και στους Φούρνους: Η περίοδος του Πάσχα γιορτάζεται λαμπρά στους Φούρνους, με το άναμα φωτιάς του «Σωρού» (σωρός από κλαδιά) σε ένα λόφο και μικρά τενεκεδάκια που σχηματίζουν την ελληνική σημαία και το Χριστός Ανέστη (ΧΑ) κατά την Ανάσταση. Το υπέρλαμπρο θέαμα συμπληρώνουν τα βεγγαλικά και τα πυροτεχνήματα στον ουρανό. | Τα τελευταία χρόνια, διοργανώνεται κολυμβητικός μαραθώνιος «ο γύρος της Θύμαινας» από τον τοπικό Πολιτιστικό Σύλλογο. Αθλητές από όλη την Ελλάδα κολυμπούν 18 περίπου χιλιόμετρα, το γύρο του νησιού, ανάμεσα σε κοφτερούς βράχους και αρχαία ναυάγια.
Το πανηγύρι της Θύμαινας γίνεται κάθε χρόνο το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου, προσφέροντας εκλεκτούς τοπικούς μεζέδες στους παρευρισκόμενους. | Στις 17 Ιουλίου, ανήμερα της γιορτής της Αγ. Μαρίνας, γίνεται πανηγύρι στην πλατεία των Φούρνων, που πλαισιώνεται με ζωντανή μουσική και παραδοσιακά φαγητά που μαγειρεύονται από τα μέλη του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου, με κύριο πιάτο την κοκκινιστή γίδα, παραδοσιακό φαγητό των Φούρνων. | Το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Ιουλίου, ο Σύλλογος Νέων των Φούρνων σε συνεργασία με το Δήμο Φούρνων Κορσεών, διοργανώνουν τη «Γιορτή ψαριού» με άφθονο κρασί, ζωντανή μουσική και φρέσκο, ντόπιο ψάρι τα οποία προσφέρονται δωρεάν στους παρευρισκόμενους.
Το μεγαλύτερο πανηγύρι γίνεται το Δεκαπενταύγουστο, στο λιμάνι του νησιού με παραδοσιακούς χορούς από το χορευτικό συγκρότημα του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου, φαγητό και κρασί και άφθονο γλέντι μέχρι το πρωί. | Στο τέλος του καλοκαιριού στις 28 Αυγούστου, διοργανώνεται το πανηγύρι του Αη Γιάννη του Θερμαστή ή Αποκεφαλιστή, στον ομώνυμο οικισμό των Φούρνων, ενώ την επόμενη μέρα γίνεται πανηγυρική δοξολογία στο εκεί εξωκλήσι. | Πριν φύγετε από το νησί, μην παραλείψετε να αγοράσετε αγνό θυμαρίσιο μέλι, ελαιόλαδο, σπιτικά γλυκά, τυριά, άγρια βότανα, λικέρ και τοπικά αναψυκτικά.
