24.4.24

Δημήτρης Λάγιος (1952-1991)

Ο Δημήτρης Λάγιος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο, στις 7 Απριλίου 1952. Γη μουσικής και ποίησης, τόπος φτωχός και πονεμένος. Έπαιξε στις γειτονιές της θάλασσας και βαφτίστηκε στους έρρινους και υγρούς ήχους της επτανησιακής διαλέκτου. Περπάτησε στους δρόμους και στα μέτρα του Σολωμού, του Κάλβου και, όταν μεγάλωσε, τους έκανε δασκάλους, ήρωες και εμπνευστές του έργου του. Στη Ζάκυνθο, έμαθε τα γράμματα των χρωμάτων και των ήχων, κι έμεινε για πάντα μαθητής τους. Διδάχτηκε τις ώχρες και τα μοβ, το αφρισμένο κύμα που σπάει πάνω στους γκρεμούς του Γέρακα και την ουράνια ηχώ της γλώσσας των ποιητών.

Αυτές ήταν οι «σπουδές» που δεν εγκατέλειψε ποτέ και που τον οδήγησαν στην έρευνα, στη μελέτη, στην καταγραφή και στη διδασκαλία έργων της Επτανησιακής Μουσικής Σχολής. Αποτέλεσμα αυτής της έρευνας κι αυτής της αγάπης ήταν έξι δισκογραφικές δουλειές και η δημιουργία ενός συνόλου καλλιτεχνών, που το ονόμασε «Μουσικό Ασκηταριό» και με τη βοήθεια του οποίου διοργάνωσε γιορτές «Τέχνης και Λόγου» στη Ζάκυνθο. Στα βράχια της Ζακύνθου τον βρήκε η Μουσική να ονειρεύεται. Εκεί τον μάγεψε η θάλασσα και τον ευλόγησε. Δεν το ξέχασε ποτέ αυτό. Τη Ζάκυνθο την αγαπούσε πάντα.

Της «αφιέρωσε» και τη μονάκριβη κόρη του, την Υακίνθη. Ακολουθούν πολλά χρόνια σπουδών. Πιάνο, ανώτερα θεωρητικά και κιθάρα στο Εθνικό Ωδείο της Αθήνας, δίπλα σε μεγάλους δασκάλους, όπως ο Μιχάλης Βούρτσης και ο Δημήτρης Δραγατάκης. Αργότερα, εντατικά μαθήματα μουσικής ανάλυσης, δίπλα στον άλλο μεγάλο δάσκαλο, τον Ernest Brown, στην Αμερική, όπου έμεινε τέσσερα χρόνια. Στην Αμερική, γνώρισε και τη γυναίκα του Πέγκυ, την «αιώνια» σύντροφό του. Το 1979 επιστρέφει στην Ελλάδα, όπου ασχολείται με διάφορες μορφές σύνθεσης. Μελετά, επιμελείται, οργανώνει, διασκευάζει και γράφει, γράφει μουσική για το θέατρο, μουσική δωματίου, μουσική για μπαλέτο, τραγούδια, έργα συμφωνικά, έργα ορχηστικά για διάφορα όργανα, μελοποιεί ποιητές, γράφει στίχους.

Δουλεύει πολύ, ακατάπαυστα, με πάθος. Δουλειά που φαίνεται κι από την εργογραφία του. Σαν να ήξερε ότι δεν προλαβαίνει, παρόλο που το θάνατο δεν τον υποψιαζόταν. Στις 7 Απριλίου 1985, ημέρα των γενεθλίων του, γεννήθηκε ο «μυστικός του έρωτας», όπως τον αποκαλούσε. Η Κύπρος. Με αφορμή μια συναυλία που δίνει εκείνη τη μέρα, γνωρίζει την κόρη αυτής της άλλης θάλασσας και την κάνει δική του. Τη λατρεύει και δεν την αφήνει ποτέ. Της αφιερώνει στίχους, μουσικές και τη ζωή του. Για την Κύπρο τραγούδησε, έκλαψε και προσπάθησε. Για την Κύπρο και τους ανθρώπους της, που τον αγκάλιασαν. Κι εκείνος τους έκανε οικογένειά του.

Γεννήθηκε Ζακυνθινός, επέλεξε να είναι Κύπριος. Γιος μιας θάλασσας και εραστής μιας άλλης. Στις ακρογιαλιές της Κύπρου και της Ζακύνθου κατοικεί σήμερα ο Δημήτρης Λάγιος. Στην Κύπρο και στη Ζάκυνθο. Eκεί θα τραγουδάει, για πάντα, ο Δημήτρης Λάγιος τον Διονύσιο Σολωμό: Δεν ακούγεται ούτ’ ένα κύμα | εις την έρμη ακρογιαλιά | λες κι η θάλασσα κοιμάται | μεσ’ σ’ της γης την αγκαλιά.

Εργογραφία
«Ρήγας Φεραίος», 1980. Εργασία πάνω στο προεπαναστατικό τραγούδι της Ελλάδας.
«Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας», 1982-83. Μελοποίηση του ομώνυμου έργου του Ο. Ελύτη.
«Άη-Λαός», 1984. Στίχοι του Μιχάλη Μπουρμπούλη.
«Εδώ που γεννηθήκαμε», 1984. Στίχοι του Φώντα Λάδη.
«Ζακυνθινές Σερενάδες», 1985-1986. Τραγούδια του Τζώρτζη Κωστή.
«Λαϊκά Τραγούδια της Ζάκυνθος», 1985-86.
«Του Σολωμού και της Ζάκυνθος», 1985-86.
«Ζακυνθινή Εκκλησιαστική Παράδοση», 1985-86.
«Του Μαντολίνου», 1985-86. Μουσική Επτανήσιων συνθετών, για μαντολίνο.
«Ομιλίες», 1987. Ανέκδοτο.

«Σκιές», 1988. Στίχοι δικοί του, του Τάμποτ Κεφαλληνού και της Κλαίρης Αγγελίδου, με τη χορωδία του Πολιτιστικού Ομίλου «Διάσταση» της Λεμεσού.
«Έργα για Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων», 1990.
«Των Αθανάτων», 1988. Κυκλοφόρησε σε δίσκο το 1993.
«Ίνα τι», 1988. Μελοποίηση αποσπασμάτων ψαλμών του Δαβίδ.
«Ρωγμές» και «Σπουδές σ’ ελληνικά θέματα», 1990. Έργα για νυκτά έγχορδα.
«Ιδανικοί Αυτόχειρες», 1989. Μελοποίηση ποιημάτων του Κ. Καρυωτάκη.
«Εγκώμιο Παιχνιδιού», 1989. Ορατόριο για παιδιά. Ανέκδοτο.
«Κάλβειος Ραψωδία», 1986-89. Συμφωνικό έργο πάνω στις Ωδές του Κάλβου.
«Ερωτική Πρόβα στο Θάνατο», 1989-91. Kυκλοφόρησε σε δίσκο το 1991,