11.5.24

Λουίτζι Πιραντέλλο (1867-1936)

Ο Λουίτζι Πιραντέλλο (1867-1936) γεννήθηκε στο χωριό Χάος της Σικελίας, γόνος εύπορης οικογένειας, της οποίας την επιχείρηση ορυχείων αρνήθηκε να αναλάβει. Άρχισε να σπουδάζει νομικά στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο, μετακινήθηκε στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης και τελικά αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Βόννης, όπου ολοκλήρωσε και τη διατριβή του πάνω στη σικελική διάλεκτο. Παντρεύτηκε την Αντονιέτα Πορτουλάνο, κόρη του συνεταίρου του πατέρα του, και μαζί έκαναν τρία παιδιά. Το 1903 οι οικογένειές τους καταστράφηκαν ολοσχερώς εξαιτίας μια κατολίσθησης στα ορυχεία.

Η σύζυγός του, με ήδη κλονισμένη την ψυχική της υγεία, κατέρρευσε και η ζωή του ζευγαριού σημαδεύτηκε από τη σταδιακή επιδείνωση της ψυχικής ασθένειας της Αντονιέτα και από τον τελικό εγκλεισμό της σε ψυχιατρικό ίδρυμα μέχρι τον θάνατό της. Παρά τις δυσκολίες στο σπίτι, αλλά και για να αντιμετωπίσει τις οικονομικές δυσχέρειες, ο Πιραντέλλο υπήρξε πολυγραφότατος παραδίδοντας 27 θεατρικά έργα και 16 μονόπρακτα, καθώς και διηγήματα, νουβέλες, μυθιστορήματα και άρθρα. Στο έργο του τον απασχόλησε η σχετικότητα της αλήθειας, η διάσταση ανάμεσα στο φαίνεσθαι και το είναι, η συγγένεια πραγματικότητας και ψευδαίσθησης, η διαλεκτική ανάμεσα στην τρέλα και τη λογική.

Κυρίαρχο είναι ακόμα το ζήτημα του προσωπείου και της πολλαπλότητας του εγώ. Η πολυπρισματική θέαση του κόσμου και η ξεχωριστή θεατρικότητα των έργων του επηρέασαν καθοριστικά τη σύγχρονη δραματουργία. Το 1934 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ, οι δεσμοί του όμως με το Φασιστικό Κόμμα και τον Μουσολίνι έριξαν μια σκιά πάνω στην προσωπικότητα του δημιουργού. Επέλεξε να ζήσει για πολλά χρόνια εκτός Ιταλίας, απόφαση που έχει συνδεθεί με τη δυσφορία που του προκάλεσε τελικά η ζωή υπό το φασιστικό καθεστώς. Το 1936 πέθανε από πνευμονία στην οικία του στη Ρώμη. Τελευταία του επιθυμία ήταν να μην υπάρξει κηδεία και ο θάνατός του να μη γίνει είδηση στις εφημερίδες, επιθυμία που φυσικά δεν έγινε σεβαστή.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε | Η ηδονή της τιμιότητας | Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα | Ερρίκος Δ΄ | Να ντύσουμε τους γυμνούς | Απόψε αυτοσχεδιάζουμε | Οι γίγαντες του βουνού (ανολοκλήρωτο).