Η εκκλησία είναι χτισμένη σε μια πευκόφυτη ακρογιαλιά στο νοτιοανατολικό τμήμα της Κύθνου. Ο θρύλος για την εύρεση της θαυματουργής εικόνας αναφέρει ότι μια έναστρη νύχτα αλιείς ψάρευαν στον όρμο της Κανάλας και, καθώς τραβούσαν τα παραγάδια, αντίκρισαν ένα φως κοντά στην ακτή. Βιάστηκαν να τα μαζέψουν, όμως εκείνα είχαν κολλήσει. Ζήτησαν τη βοήθεια της Παναγίας και το φως που έβλεπαν έλαμψε πιο δυνατά.
Τα παραγάδια ελευθερώθηκαν και οι ψαράδες, πλησιάζοντας προς το φως, είδαν να βγαίνει από το βυθό μια φλόγα. Πλάι της υπήρχε ένα πλατύ ξύλο, που, όταν το ανέσυραν, διαπίστωσαν ότι ήταν μια εικόνα της Παναγίας. Γύρισαν στο χωριό τους, τη Δρυοπίδα, και διηγήθηκαν το γεγονός. Οι κάτοικοι όλου του νησιού αναστατώθηκαν και έτρεξαν να ανάψουν κερί στο εικόνισμα. Αποφάσισαν, δε, να χτίσουν εκεί κοντά μια εκκλησία.
Όμως η Παναγία παρουσιάστηκε με όραμα στον ύπνο των ψαράδων και τους υπέδειξε να χτιστεί ο ναός στο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα. Ο αρχικός ναός ήταν χωματοσκεπής και μικρός, ενώ ο σημερινός οικοδομήθηκε το 1869. H θαυματουργή εικόνα είναι ένα εξαιρετικό έργο του 1575, του περίφημου αγιογράφου ιερέα Εμμανουήλ Σκορδίλα.
Κάθε Δεκαπενταύγουστο στην Παναγιά την Κανάλα γίνεται το μεγαλύτερο πανηγύρι της Κύθνου, στο οποίο μάλιστα τα τελευταία χρόνια συμμετέχει το Πολεμικό Ναυτικό με μια φρεγάτα, άγημα ναυτών και την μπάντα του. Κατά την περιφορά της εικόνας, πραγματοποιείται και αναπαράσταση της εύρεσής της.
Όμως η Παναγία παρουσιάστηκε με όραμα στον ύπνο των ψαράδων και τους υπέδειξε να χτιστεί ο ναός στο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα. Ο αρχικός ναός ήταν χωματοσκεπής και μικρός, ενώ ο σημερινός οικοδομήθηκε το 1869. H θαυματουργή εικόνα είναι ένα εξαιρετικό έργο του 1575, του περίφημου αγιογράφου ιερέα Εμμανουήλ Σκορδίλα.
Κάθε Δεκαπενταύγουστο στην Παναγιά την Κανάλα γίνεται το μεγαλύτερο πανηγύρι της Κύθνου, στο οποίο μάλιστα τα τελευταία χρόνια συμμετέχει το Πολεμικό Ναυτικό με μια φρεγάτα, άγημα ναυτών και την μπάντα του. Κατά την περιφορά της εικόνας, πραγματοποιείται και αναπαράσταση της εύρεσής της.
