Γνωστή και ως Ιερά Μονή Γενεσίου της Θεοτόκου βρίσκεται ανατολικά της Καρυάς Ολύμπου, σε απόσταση 8 χιλιομέτρων από τον οικισμό, σε υψόμετρο 820 μέτρων. H ονομασία του μοναστηριού «Κανάλων», που βρίσκεται στην είσοδο του στενού που διατρέχει ο ποταμός Συς ή Ζηλιάνα, καθώς κατέρχεται από την πεδιάδα της Καρυάς προς την Πιερία, οφείλεται στους τέσσερις χειμάρρους (κανάλια) που σχημάτιζαν τον ποταμό. Σύμφωνα με την παράδοση, η μονή ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα από τους μοναχούς Δαμιανό και Ιωακείμ.
H παλαιότερη επιγραφή είναι του 1638, όταν με έξοδα του ηγούμενου Καλλίνικου ανακαινίστηκε ο νάρθηκας του Καθολικού και έγινε η αγιογράφησή του, ενώ το 1684, επί ηγουμενίας Συμεών, χτίστηκε το παρεκκλήσι του Αγίου Δημητρίου. Αυτές οι μαρτυρίες οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η μονή άκμασε το 17ο αιώνα. Τον Αύγουστο του 1903 με πατριαρχικό σιγίλιο η αντρική τότε Μονή των Κανάλων έγινε πατριαρχική και σταυροπηγιακή. Σταδιακά όμως παρήκμασε και το 1930 εγκαταλείφθηκε.
Από το 2001 όμως άρχισε να λειτουργεί ξανά ως γυναικεία. Από το μοναστηριακό συγκρότημα σώζονται ο οχυρωματικός περίβολος ύψους 3,5 μέτρων, με την τραπεζαρία στο βόρειο τμήμα του και δυο-τρία κελιά στη βορειοανατολική πλευρά του, όπου είναι και η κύρια είσοδος της μονής. Το Καθολικό της είναι αφιερωμένο στο Γενέσιο της Θεοτόκου. Χτίστηκε το 1883 πάνω στον παλιό ναό που καταστράφηκε το 1881. Αρχιτέκτονας ήταν ο Ευθύμιος Μήλιος από το Ζιουπάνι (Πεντάλοφο) Κοζάνης.
Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε τοπική πέτρα και μάρμαρο για τα αγκωνάρια, τα οποία φέρουν εγχάρακτες παραστάσεις με θέματα από το φυτικό και ζωικό κόσμο. Ο σημερινός ναός είναι τετρακιόνιος με υπερυψωμένο γυναικωνίτη. Ανάμεσα στην τραπεζαρία και στο Καθολικό βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Δημητρίου, ένα μονόχωρο αγιογραφημένο ναΐδριο στεγασμένο με σχιστολιθικές πλάκες. H Ιερά Μονή Κανάλων πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου στο Γενέσιον της Θεοτόκου.
Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε τοπική πέτρα και μάρμαρο για τα αγκωνάρια, τα οποία φέρουν εγχάρακτες παραστάσεις με θέματα από το φυτικό και ζωικό κόσμο. Ο σημερινός ναός είναι τετρακιόνιος με υπερυψωμένο γυναικωνίτη. Ανάμεσα στην τραπεζαρία και στο Καθολικό βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Δημητρίου, ένα μονόχωρο αγιογραφημένο ναΐδριο στεγασμένο με σχιστολιθικές πλάκες. H Ιερά Μονή Κανάλων πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου στο Γενέσιον της Θεοτόκου.
