Άγιος Νικόλαος: Χτισμένος στο βορειοδυτικό άκρο του γραφικού κόλπου Μιραμπέλλου, του μεγαλύτερου της Κρήτης, ο Άγιος Νικόλαος κατέχει τη θέση της αρχαίας πολίχνης Λατούς προς Καμάραν-λιμάνι της πόλης που ήταν γνωστή ως Λατώ η Ετέρα και τοποθετείται στη θέση «Γουλάς» ή «Κοντάρατος», βόρεια της Κριτσάς. Η σημερινή πόλη, λιμάνι με κοσμοπολίτικο χαρακτήρα, αποτελεί το διοικητικό και εμπορικό κέντρο του νομού. Από το λιμάνι παραλιακός δρόμος καταλήγει στην πλακόστρωτη Κιτροπλατεία, με καφέ-εστιατόρια δίπλα στη θάλασσα. Τουριστικά σκάφη πραγματοποιούν καθημερινά τους θερινούς μήνες εκδρομές στην κοντινή Ελούντα και το νησάκι Σπιναλόγκα. | Κολύμπι: Στη δημοτική παραλία, στο λιμανάκι κάτω από την Κιτροπολιτεία, στο Αμμούδι, στα Χαβάνια, στον Αλμυρό και στην Αμμουδάρα.
Σητεία: Αμφιθεατρικά απλωμένη στο μυχό του ομώνυμου κόλπου και σε πλαγιά χαμηλού λόφου, η Σητεία είναι σημαντικό λιμάνι και πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Διατηρεί αρκετά στοιχεία από την οικιστική φυσιογνωμία, την κοινωνική και οικονομική ζωή των περασμένων δεκαετιών. Εδώ γεννήθηκε ο ποιητής Βιτσέντζος Κορνάρος, δημιουργός του «Ερωτόκριτου». Στα 12 χλμ. και η Μονή Τοπλού, από τις πλουσιότερες και μεγαλύτερες της Κρήτης. Πρόκειται για μεγάλο μοναστηριακό συγκρότημα, ενώ διαθέτει ελαιουργείο, εμφιαλωτήριο οίνου και αποστακτήριο τσικουδιάς. | Κολύμπι: Στην παραλία της πόλης, στον Πετρά και στην Αγία Φωτιά. Επίσης στους Αγίους Πάντες, στο Πλατάνι και στον Παπαδιόκαμπο.
Παραλία Βάι: Τα νερά της παραλίας είναι εκπληκτικά, αλλά το δάσος κάνει τη διαφορά! Όλοι σχεδόν οι επισκέπτες της Κρήτης θα έρθουν να κολυμπήσουν δίπλα στο μοναδικό δάσος της Ελλάδας με τους φοίνικες. Μπροστά από το πολυφωτογραφημένο φυσικό αξιοθέατο της Κρήτης, το δάσος με τους φοίνικες του Θεόφραστου απλώνεται η καθαρή, μαλακή και χρυσή άμμος που καταλήγει σε σμαραγδένια νερά, με ωραίο βυθό. Η μαγευτική παραλία βρίσκεται 25 χλμ. ανατολικά της Σητείας και προσελκύει χιλιάδες τουρίστες από όλο τον κόσμο. Εδώ θα βρείτε καντίνες με όλα τα απαραίτητα, ξαπλώστρες και ομπρέλες. Όταν πέσει ο ήλιος οι επισκέπτες αποχωρούν (είναι η ώρα που η κύρια είσοδος κλείνει), καθώς απαγορεύεται η διανυκτέρευση εδώ. Όσοι θέλουν να αποφύγουν τον συνωστισμό, μπορούν να ανέβουν στον λόφο προς τα νότια και να βρεθούν σε άλλη μια όμορφη αμμουδιά, χωρίς όμως φοίνικες. | Κολύμπι: Στο Βάι, στην Ερμούπολη και στην Ίτανο.
Ελούντα: Διατηρεί αναλλοίωτο σχεδόν το αρχαίο της όνομα-βρίσκεται στην ίδια περίπου θέση με την αρχαία πόλη Ολούντα και αρχίζει να σας γοητεύει από τη στιγμή που θα την αντικρίσετε από ψηλά. Το Σχίσμα-γραφικός οικισμός-είναι το λιμάνι, από όπου γίνονται κάθε μέρα εκδρομές στη Σπιναλόγκα (Καλυδώνα). Η επάνω Ελούντα διατηρεί ανόθευτο το παραδοσιακό χρώμα της, ενώ ο σύγχρονος οικισμός-αναπτύσσεται κατά μήκος της παραλίας-αποτελεί ένα κοσμοπολίτικο τουριστικό θέρετρο, με πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες. Γέφυρα ενώνει την Ελούντα με το αντικρινό νησί Κολοκυθιά. | Κολύμπι: Στις παραλίες του οικισμού, στη χερσόνησο Σπιναλόγκας, στην Πλάκα, και στα Βλυχάδια.
Οροπέδιο Λασιθίου (Τζερμιάδο): Παραδεισένια έκταση σε υψόμετρο 817-850 μ., στο βορειοδυτικό άκρο της Δίκτης, με μηλιές, καρυδιές, αχλαδιές, κερασιές, φιστικιές, αμυγδαλιές και κηπευτικά. Το Οροπέδιο, όπου παράγονται εξαιρετικής ποιότητας γεωργικά προϊόντα, αποτελεί μια από τις πιο εύφορες περιοχές της Ελλάδας. Παλαιότερα η περιοχή αρδευόταν από πηγάδια με τη βοήθεια γραφικών ανεμόμυλων, δείγματα των οποίων θα δείτε σε εστιατόρια της περιοχής. Τα πιο μεγάλα χωριά του Οροπεδίου είναι το Μέσα Λασίθι, ο Άγιος Γεώργιος με το Μουσείο Ελευθέριου Βενιζέλου, το Καμινάκι, το Ψυχρό, η Πλάτη, το Κάτω Μετόχι, και το Τζερμιάδο, που είναι η πρωτεύουσα της επαρχίας με το Φρούριο «Καζάρμα».
Ιεράπετρα: Σύγχρονη πόλη-η μεγαλύτερη του νομού και-, μαγεύει τον επισκέπτη με τα ιστορικά μνημεία και τις εκτεταμένες παραλίες της. Είναι χτισμένη στη θέση της αρχαίας Ιεράπυτνας, μιας από τις σπουδαιότερες πόλεις της Κρήτης. Ιδιαίτερα σημαντική συμβολή στην ανάπτυξή της έχουν οι εκτεταμένες καλλιέργειες πρώιμων κηπευτικών σε θερμοκήπια. Το κλίμα είναι θαυμάσιο, με μεγάλη ηλιοφάνεια-η θερμοκρασία ακόμη και το χειμώνα είναι σχετικά υψηλή-και χαμηλή βροχόπτωση. Από το λιμάνι της πόλης εκτελούνται τους θερινούς μήνες καθημερινά δρομολόγια για το νησάκι Χρυσή. | Κολύμπι: Στην παραλία της πόλης. Επίσης, στη Νέα Ανατολή, στις Αμμουδάρες, στις παραλίες ανατολικά της Ιεράπετρας, ώς το Μακρυγιαλό, και στο νησάκι Χρυσή.
Κουφονήσι: Νησάκι στο Λιβυκό πέλαγος, που συνδέεται καθημερινά με το Μακρυγιαλό τους καλοκαιρινούς μήνες.
Σπιναλόγκα: Το νησάκι Σπιναλόγκα (Καλυδών) βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του κόλπου Μιραμπέλλου. Στεφανώνεται από φρούριο, που οικοδόμησαν οι Ενετοί το 1579. Κοντά στην είσοδο του φρουρίου είναι χτισμένη η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα. Επί Ενετοκρατίας το φρούριο της Σπιναλόγκας υπήρξε ένα από τα ισχυρότερα σε όλη την Κρήτη. Το 1903 περιήλθε στους Έλληνες. Υπήρξε επί μακρόν τόπος απομόνωσης των λεπρών. Εκεί, γυρίστηκε και η σπουδαία τηλεοπτική σειρά «Το νησί» σε σκηνοθεσία Θοδωρή Παπαδουλάκη, βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο της Βικτώριας Χίσλοπ. Θα την επισκεφθείτε με εκδρομικά σκάφη από τον Άγιο Νικόλαο, την Ελούντα και την Πλάκα.
Τι να ψωνίσετε: Από τον Άγιο Νικόλαο και την Ιεράπετρα, είδη λαϊκής τέχνης. Από τη Σητεία, λάδι, κρασί, ρακί και γλυκά. Από τη μονή Τοπλού, εικόνες. Από τη Ζίρο, κρασί. Από την Κριτσά, υφαντά. Από το Οροπέδιο Λασιθίου, όσπρια και πατάτες. | Τοπικές νοστιμιές: Δοκιμάστε «χοχλιούς» με ρύζι-σαλιγκάρια μαγειρεμένα με παραδοσιακό τρόπο-, μελιτζάνες φούρνου, χορτοπιτάκια, «ντάκο»-κριθοκουλούρα με τυρί, λάδι και ντομάτα-, μαϊντανοσαλάτα, ελιόψωμο, σταφιδόπιτα, γίδα βραστή και παραδοσιακά γλυκά. Στην Ελούντα (Σχίσμα) και στη Χιόνα Σητείας, ψάρια και θαλασσινά. | Αν έχετε σκάφος: Θα δέσετε στη μαρίνα του Αγίου Νικολάου και στα λιμάνια της Σητείας και της Ιεράπετρας.
