Ανηφορίζοντας τη Βασιλέως Πύρρου, στο κέντρο της Άρτας, είναι δύσκολο να μην προσέξει κανείς στα αριστερά του μια πλινθόκτιστη αψίδα. Είναι η Δόξα για τους Αρτινούς και η πύλη εισόδου στον αύλειο χώρο της Αγίας Θεοδώρας. Ο ναoς της Αγίας Θεοδώραs, η οποία είναι πολιούχος της πόλης, είναι το διασωθέν τμήμα της Movής του Αγίου Γεωργίου που ίδρυσε τον 13ο αι. η Θεοδώρα και στην οποία η ίδια μόνασε και ετάφη.
Ο ναός χωρίζεται σε τρία μέρη: στον κυρίως ναό (τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική), στον νάρθηκα και στον εξωνάρθηκα. Εσωτερικά διατηρεί μεγάλο μέρος από την αρχική του διακόσμηση, με τις παλαιότερες τοιχογραφίες να χρονολογούνται στα μέσα του 13ου και τις νεότερες στον 18ο αιώνα, κιονόκρανα, μαρμάρινο δάπεδο αλλά και γραπτό διάκοσμο. Ό,τι απέμεινε από το αρχικό μαρμάρινο τέμπλο του ναού σήμερα είναι εντοιχισμένο στη θύρα της Πρόθεσης του νεότερου τέμπλου.
Από τα κειμήλια της Αγίας Θεοδώρας ενδιαφέρον παρουσιάζει μια φορητή εικόνα Κρητικής Σχολής του Χριστού Ένθρονου (1653), η αργυροεπένδυτη εικόνα της Αγίας Θεοδώρας, η οποία εικάζεται ότι φιλοτεχνήθηκε στα τέλη του 17ου ή στις αρχές του 18ου αιώνα και φυσικά οι δύο ασημένιες λάρνακες που περιέχουν τα λείψανα τηs Αγίας. Αριστερά της εισόδου του ναού βρίσκεται και ο τάφος της Αγίαs Θεοδώρας, ο oπoioς ανακατασκευάστηκε το 1873 και αποτελείται από δύο μέρη: τη σαρκοφάγο και πάνω από αυτήν ένα επιστύλιο.
Στην αυλή της Αγίας Θεοδώρας σώζεται πηγάδι το οποίο αποτελούσε μέροs της Μoνής του Αγίου Γεωργίου και εικάζεται ότι κατασκευάστηκε τον 13ο αι., ενώ ανατολικά του ναού υπάρχει και το παρεκκλήσι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, το οποίο ανήκει στη μεταβυζαντινή περίοδο.
Ο ΠΟΛΥΤΑΡΑΧΟΣ ΒΙΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΣ:
Σημαίνουσα προσωπικότητα της εποχής, εμβληματική και με βαθιά αφοσίωση στα θεία, η Θεοδώρα (ή αλλιώς η βασίλισσα του Δεσποτάτου της Ηπείρου) ζει μια πολυκύμαντη ζωή και άθελά της γίνεται μέρος ενός ερωτικού σκανδάλου που συγκλονίζει την τότε κοινωνία. Γεννημένη το 1210 στα Σέρβια Κοζάνης, η Θεοδώρα Πετρολύφα υπήρξε γόνος επιφανούς οικογένειας. O πατέρας της Ιωάννης Πετρολύφας κατείχε τον τίτλο του σεβαστοκράτορα και ήταν διοικητής της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας. Το 1230 παντρεύεται τον Μιχαήλ Β 'Άγγελο Κομνηνό-Δούκα και γίνεται η πρώτη κυρία τον Δεσποτάτου.
Το προαναφερθέν σκάνδαλο έρχεται όταν ο Μιχαήλ ερωτεύεται σφόδρα μια Αρτινή αρχόντισσα, τη Γαγγρινή, την εγκαθιστά στον θρόνο και αποκτά μαζί της δύο παιδιά. O ερχομός της Γαγγρινής σημαίνει φυγή για τη Θεοδώρα, η οποία παίρνοντας μαζί τον γιο της Νικηφόρο βρίσκει καταφύγιο στα βουνά των Τζουμέρκων. Η Θεοδώρα θα επιστρέψει στον θρόνο πέντε χρόνια μετά, όταν της το ζητά ο Μιχαήλ υπό την πίεση λαού και αυλής που τον κατηγορούν για έκλυτο βίο. Προκειμένου δε να εξιλεωθεί για τη συζυγική απιστία, ο Δεσπότης της Ηπείρου ιδρύει τη Μονή της Κάτω Παναγιάς, τη Μονή της Παναγίας της Βλαχέρνας και ανακαινίζει τη Μονή του Αγίου Γεωργίου, στην οποία μετά τον θάνατο τον Μιχαήλ θα μονάσει για 10 χρόνια και θα ταφεί η Θεοδώρα.
Από τα κειμήλια της Αγίας Θεοδώρας ενδιαφέρον παρουσιάζει μια φορητή εικόνα Κρητικής Σχολής του Χριστού Ένθρονου (1653), η αργυροεπένδυτη εικόνα της Αγίας Θεοδώρας, η οποία εικάζεται ότι φιλοτεχνήθηκε στα τέλη του 17ου ή στις αρχές του 18ου αιώνα και φυσικά οι δύο ασημένιες λάρνακες που περιέχουν τα λείψανα τηs Αγίας. Αριστερά της εισόδου του ναού βρίσκεται και ο τάφος της Αγίαs Θεοδώρας, ο oπoioς ανακατασκευάστηκε το 1873 και αποτελείται από δύο μέρη: τη σαρκοφάγο και πάνω από αυτήν ένα επιστύλιο.
Στην αυλή της Αγίας Θεοδώρας σώζεται πηγάδι το οποίο αποτελούσε μέροs της Μoνής του Αγίου Γεωργίου και εικάζεται ότι κατασκευάστηκε τον 13ο αι., ενώ ανατολικά του ναού υπάρχει και το παρεκκλήσι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, το οποίο ανήκει στη μεταβυζαντινή περίοδο.
Ο ΠΟΛΥΤΑΡΑΧΟΣ ΒΙΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΣ:
Σημαίνουσα προσωπικότητα της εποχής, εμβληματική και με βαθιά αφοσίωση στα θεία, η Θεοδώρα (ή αλλιώς η βασίλισσα του Δεσποτάτου της Ηπείρου) ζει μια πολυκύμαντη ζωή και άθελά της γίνεται μέρος ενός ερωτικού σκανδάλου που συγκλονίζει την τότε κοινωνία. Γεννημένη το 1210 στα Σέρβια Κοζάνης, η Θεοδώρα Πετρολύφα υπήρξε γόνος επιφανούς οικογένειας. O πατέρας της Ιωάννης Πετρολύφας κατείχε τον τίτλο του σεβαστοκράτορα και ήταν διοικητής της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας. Το 1230 παντρεύεται τον Μιχαήλ Β 'Άγγελο Κομνηνό-Δούκα και γίνεται η πρώτη κυρία τον Δεσποτάτου.
Το προαναφερθέν σκάνδαλο έρχεται όταν ο Μιχαήλ ερωτεύεται σφόδρα μια Αρτινή αρχόντισσα, τη Γαγγρινή, την εγκαθιστά στον θρόνο και αποκτά μαζί της δύο παιδιά. O ερχομός της Γαγγρινής σημαίνει φυγή για τη Θεοδώρα, η οποία παίρνοντας μαζί τον γιο της Νικηφόρο βρίσκει καταφύγιο στα βουνά των Τζουμέρκων. Η Θεοδώρα θα επιστρέψει στον θρόνο πέντε χρόνια μετά, όταν της το ζητά ο Μιχαήλ υπό την πίεση λαού και αυλής που τον κατηγορούν για έκλυτο βίο. Προκειμένου δε να εξιλεωθεί για τη συζυγική απιστία, ο Δεσπότης της Ηπείρου ιδρύει τη Μονή της Κάτω Παναγιάς, τη Μονή της Παναγίας της Βλαχέρνας και ανακαινίζει τη Μονή του Αγίου Γεωργίου, στην οποία μετά τον θάνατο τον Μιχαήλ θα μονάσει για 10 χρόνια και θα ταφεί η Θεοδώρα.
