15.9.22

Νομός Ιωαννίνων: Η Δρακολίμνη Τύμφης


Ελεύθεροι μεν, αλλά με προσοχή δε, προλαβαίνετε να οργανωθείτε ώστε να βρεθείτε σε ένα ορεινό παράδεισο που δύσκολα θα βρείτε κάπου αλλού. Στην αγκαλιά της Δρακόλιμνης της Τύμφης. Η πεζοπορική διαδρομή προς την λίμνη, θεωρείται σαν η ομορφότερη της χώρας μας, ειδικά κατά την διάρκεια την καταλληλότερης εποχής που είναι τα τέλη της Άνοιξης. Δρύες και βουνοκυπάρισσα στο χαμηλότερο τμήμα του μονοπατιού, μοιάζουν να προσπαθούν να συναγωνιστούν σε ύψος τα γύρω βουνά. Το ίδιο καλοσχηματισμένο μονοπάτι θα σας οδηγήσει ψηλότερα, σε γυμνές λάκες, ξερολιθιές, καταπράσινα και γεμάτα λουλούδια λιβάδια, σε αέρινα διάσελα, αλλά και σε μια βουνοκορφή στα 2050 μέτρα.

Εκεί όμως, τι παράξενο, θα βρείτε να ακουμπά απαλά τα νερά της η λίμνη. Για να την βρείτε, θα πρέπει να ακολουθήσετε μια πεζοπορική διαδρομή η οποία θεωρείται η 2η δημοφιλέστερη στη χώρα μας μετά από αυτή του Ολύμπου και η οποία ουσιαστικά ξεκινά από το Μικρό Πάπιγκο. Κοντά στους μαχαλάδες του Πάπιγκου βρίσκεται το μεγαλύτερο και επιβλητικότερο βουνό του Ζαγοριού, η Τύμφη γνωστή και ως Γκαμήλα από το όνομα της ψηλότερης κορυφής της (2.497 μ.). Συμπαγής και πολύκορφη οριοθετείται από μεγάλες χαράδρες, φαράγγια και γυμνές ορθοπλαγιές με τους Πύργους της Αστράκας που στέκουν σχεδόν πάνω από τα χωριά του Πάπιγκου, να είναι από τα εντυπωσιακότερα βραχώδη συμπλέγματα της χώρας μας.

Αν και τα τελευταία χρόνια με την σήμανση πολλών μονοπατιών δόθηκε η δυνατότητα στους πεζοπόρους να γνωρίσουν το βουνό από πολλά σημεία, η διαδρομή Μικρό Πάπιγκο-Δρακόλιμνη παραμένει η δημοφιλέστερη. Συνήθως ο χώρος μπροστά από το ναό των Ταξιαρχών στην είσοδο του Μικρού Πάπιγκου, γίνονται οι τελευταίες προετοιμασίες (νοικοκύρεμα σακιδίων), για το ξεκίνημα της ανάβασης. Ακολουθώντας τις πινακίδες οι οποίες είναι πολύ «ενθαρρυντικές» για τους χρόνους ανάβασης (υπολογίστε 1-2 ώρες παραπάνω), θα διασχίσετε το χωριό με προορισμό ψηλά κι όπως ενδόμυχα την έχουμε στο μυαλό μας, η διαδρομή προς τον «Κήπο της Εδέμ», δεν είναι εύκολη.

Ανάβαση προς τον Κήπο της Εδέμ: Έχω ήδη ξεκινήσει και είμαι «πάνω» από το Μικρό Πάπιγκο, όταν βλέπω χαμηλότερα να καταφθάνουν στον χώρο μπροστά από τους Ταξιάρχες τα μέλη μιας ορειβατικής ομάδας. Σε 15΄από το κέντρο του χωριού και σε υψόμετρο 1.015 μ. βρίσκεται η βρύση Αβραγώνιος. Σύντομα χώνομαι σε πυκνή βλάστηση με το ευδιάκριτο μονοπάτι να γίνεται έντονα ανηφορικό. Τα πουρνάρια, τα κυπαρίσσια και τα πεύκα με αγκαλιάζουν από παντού περιορίζοντας την γύρω θέα, με το έδαφος να είναι σαθρό δυσκολεύοντας την ανηφορική πορεία. Απόλυτη ησυχία επικρατεί, μόνο τα αηδόνια συνοδεύουν τα βήματά μου και ενώ σκέφτομαι ότι δεν είναι και τόσο καλή ιδέα να βαδίζω μόνος, ο γδούπος από πατημασιές με φέρνει σε εγρήγορση.

Παρέα 3-4 ατόμων κατηφορίζει χαρούμενη και λίγο πριν χαθούν, μια οικογένεια με δύο μικρά παιδιά επίσης κατηφορίζει τραγουδώντας. Μάλλον μόνος δεν θα είμαι. Η πυκνή βλάστηση αφήνει λίγα ανοίγματα προς τον ουρανό με την έντονη ανηφόρα να διατηρείται. Χωρίς κάποια αξιόλογη αλλαγή και σε συνολικά 50΄, φτάνω στα 1200 υψόμετρο και στην βρύση Αντάλκη. Λίγο μετά την βρύση η βλάστηση αρχίζει να αραιώνει και το δάσος από βελανιδιές και βουνοκυπάρισσα, αφήνει σιγά-σιγά την θέση του στους θάμνους και τις ξερολιθιές. Δεξιά πλέον διακρίνεται καθαρά η Αστράκα με τις βραχώδεις πλαγιές της, ενώ το μονοπάτι συχνά κινείται κοντά στην κοίτη ενός ρέματος. Κάποια γεράκια ακούγονται από ψηλά, ενώ το ελαφρύ αεράκι φέρνει κάπου-κάπου τις απόμακρες φωνές από την ομάδα που ακολουθεί, οι οποίες όμως σύντομα χάνονται στην απεραντοσύνη του βουνού.

Το μονοπάτι με συνεχείς τραβέρσες προσπαθεί να μειώσει τις επιπτώσεις από την συνεχή ανηφόρα οδηγώντας μετά από 2 ώρες στα 1525 υψόμετρο και στην αλπική ζώνη όπου ψηλή βλάστηση πλέον δεν υπάρχει. Εδώ βρίσκεται και η πηγή Τράφος όπου επιβάλλεται η στάση για νερό και ξεκούραση, περιμένοντας να μπω στην χαρούμενη συντροφιά των ορειβατών. Όταν τελικά αποφασίζουμε να αφήσουμε την πηγή, στον ουρανό εμφανίζονται βαριά, μαύρα σύννεφα αλλά η πολυπληθής παρέα δεν χάνει το κέφι της. Σε 40 λεπτά φτάνουμε στην βρύση Κρουνά που στα 1700 υψόμετρο είναι η τελευταία προς το καταφύγιο, το οποίο επιτέλους εμφανίζεται ψηλά στην πλαγιά μαζί με τις πρώτες σταγόνες της βροχής.

Ακόμα και από εδώ κάτω, το στιβαρό πέτρινο κτίριο δίνει την εντύπωση ότι διαθέτει περίσσια στωικότητα προκειμένου να αντέχει τις δυνάμεις της φύσης καθώς στέκει στον γυμνό αυχένα, στα 1950 υψόμετρο, που σχηματίζουν ο Λάπατος (2.251 μ.) και η Αστράκα (2.436 μ.). Σύντομα η ομάδα βολεύεται στους χώρους του καταφυγίου και καθώς η βροχή έδωσε της θέση της στο γλυκό σούρουπο, σχεδόν όλοι είναι έξω ντυμένοι ζεστά απολαμβάνοντας το ορεινό τοπίο με τις δεκάδες κορυφές που απλώνονται τριγύρω να παίρνουν αποχρώσεις του πορτοκαλί και του κόκκινου.

Στο θρόνο της λίμνης: 4:30 το πρωί και στις κουκέτες υπάρχει αναβρασμός. Ετοιμάζονται οι ορειβάτες να ανέβουν στην κορυφή της Τύμφης, την Γκαμήλα και στη συνέχεια να κατευθυνθούν προς την Δρακόλιμνη. Κατά τις 6:00 το καταφύγιο σχεδόν αδειάζει δίνοντάς μου την ευκαιρία να οργανωθώ με άνεση και να φάω χορταστικό πρωινό έξω στο κρύο (+6ο C) παρατηρώντας από την αυλή του καταφυγίου την διαδρομή προς την λίμνη. Οι πληροφορίες λένε ότι τα κοπάδια λόγω του καιρού ακόμα δεν έχουν ανέβει, άρα λείπουν και τα τσοπανόσκυλα προς την Δρακόλιμνη και αυτό με καθησυχάζει. Ανησυχώντας μόνο για το σωστό φωτισμό ξεκινώ και μετά από 20΄ περίπου, φτάνω στην εποχική Ξερολίμνη (Ξερολούτσα), η οποία στην καρδιά του καλοκαιριού εξαφανίζεται.

Αμέσως μετά βρίσκεται η έρημη (ευτυχώς) στάνη του Τσουμάνη, ενώ στη συνέχεια με υποδέχεται καταπράσινο λιβάδι γεμάτο λουλούδια. Το ευδιάκριτο μονοπάτι αφού το διασχίσει οδηγεί στη βάση απότομης πλαγιάς. Η έντονη ανηφόρα και το σαθρό έδαφος δοκιμάζει τις αντοχές ενώ σηκώνοντας το βλέμμα, το μόνο που βλέπω είναι η ατέλειωτη ανηφορική γραμμή του μονοπατιού να ελίσσεται στην πλαγιά, χωρίς να υπάρχει πουθενά λίμνη. Με μικρές στάσεις, συνεχίζω, βολεύοντας καλύτερα τον εξοπλισμό και το τρίποδο. Γύρω ο γυμνές κορυφές γεμίζουν τον ορίζοντα και ξαφνικά, χωρίς κάτι να με έχει προετοιμάσει γι’ αυτό, αντικρίζω την Δρακόλιμνη.

Στέκει γαλήνια σε μια βουνοκορφή στα 2.050 υψόμετρο, με την θέα προς όποια κατεύθυνση και να κοιτάξεις να είναι απίστευτη. Πρώτη και καλύτερη η Αστράκα καθρεπτίζεται στην στιλπνάδα των νερών της, ενώ από την άλλη πλευρά η τριγωνική κορμοστασιά της Γκαμήλας έχει το δικό της είδωλο. Χιονούρες, λουλούδια και το πράσινο χορτάρι δημιουργούν απίστευτης ομορφιάς αντικατοπτρισμούς και εγώ «αναγκάζομαι» να «τρέχω» τριγύρω προσπαθώντας να καταγράψω τα πάντα. Ακόμα και όταν ανεβαίνω στα γύρω απ’ αυτήν χωμάτινα υψώματα θαυμάζοντας την θέα μέχρι τον Σμόλικα (2.637 μ.), την Τραπεζίτσα (2.022 μ.), αλλά και προς το απύθμενο βάθος της χαράδρας του Αώου, περίπου 1.500 μέτρα χαμηλότερα, επιστρέφω σε αυτήν. Την τόσο σαγηνευτικά ήρεμη, που μοιάζει να στρογγυλοκάθεται και να απολαμβάνει από τον θρόνο της την θέα που συνήθως μόνο οι αετοί γνωρίζουν.

Δρακόλιμνη Τύμφης: Στην εποχή των μύθων οι άνθρωποι πίστευαν ότι η αλπική αυτή λίμνη είναι άπατη, ότι κρύβει έναν αμύθητο θησαυρό και ότι στα νερά της κατοικούσε ένας φοβερός δράκος ο οποίος με πέτρες και κορμούς προσπαθούσε να εξοντώσει τον αντίπαλο δράκο της Δρακόλιμνης του Σμόλικα. «Τελικά» η λίμνη οφείλει τη δημιουργία της στην τελευταία παγετωνική περίοδο και τον φλύσχη, ένα υδατοστεγές πέτρωμα στην επιφάνεια του εδάφους. Στα νερά της επίσης θα δείτε τους αλπικούς Τρίτωνες, ένα προστατευόμενο αμφίβιο είδος που μοιάζει με σαλαμάνδρα και δεν ξεπερνά σε μέγεθος τα 12 εκατοστά, δικαιολογώντας σήμερα, καθώς μοιάζει με δρακάκι, την ονομασία Δρακόλιμνη.

Ο υπεύθυνος του καταφυγίου έχει 5-6 άλογα για να μεταφέρει κυρίως εφόδια, τα οποία όμως τα κυνηγούν συχνά οι λύκοι. Ευτυχώς τα τσοπανόσκυλα αν και αντικοινωνικά με εμάς τους ανθρώπους (και τα τρία έδειχναν να μας βαριούνται αφόρητα), τα είχαν σώσει πολλές φορές. Ένας μικρόσωμος σκύλος μας ακολούθησε σε όλη την διαδρομή. Όμως οι άνθρωποι του καταφυγίου τον ήξεραν καθώς το κάνει συχνά. Ακολουθεί κάποιους, κερδίζοντας χάδια και φαγητό και αφού μείνει κάποιες μέρες πάνω, επιστρέφει στο χωριό ακολουθώντας κάποιους άλλους, εξασφαλίζοντας καλή ζωή. Όμως χρειάστηκε να βουτάει στα νερά καθώς τα πόδια του είχαν πάρει «φωτιά».

Τα τσοπανόσκυλα θέλουν ιδιαίτερη προσοχή καθώς έχουν ιδιαίτερα ψηλό το αίσθημα φύλαξης του κοπαδιού αλλά και της περιοχής τους. Καλό είναι να ρωτήσετε στο καταφύγιο για την κατάσταση που επικρατεί στην στάνη του Τσουμάνη και το τι πρέπει να κάνετε. Τα αγρίμια που κυκλοφορούν στην περιοχή (αρκούδες αλλά κυρίως λύκοι) δεν πρόκειται να σας πλησιάσουν και θα φροντίσουν να «εξαφανιστούν» μόλις σας αντιληφθούν. Αυτό αποδεικνύεται και από αυτούς, έστω λίγους, που κατασκηνώνουν γύρω από την Δρακόλιμνη χωρίς να έχει συμβεί ποτέ το παραμικρό.

Στοιχεία της διαδρομής: Πρέπει να έχετε τουλάχιστον καλή φυσική κατάσταση. | Μικρό Πάπιγκο- Καταφύγιο Αστράκας: 5,6 χιλιόμετρα περίπου σε 3:30-4:00 ώρες. | Καταφύγιο-Δρακόλιμνη Τύμφης: 2,8 χιλιόμετρα περίπου σε 1:30-2:00 ώρες. | Συνολικά: 17 χιλιόμετρα περίπου με την επιστροφή. | Υψομετρική διαφορά: 1.080 μέτρα περίπου. | Προς το καταφύγιο θα συναντήσετε 4 πηγές με καθαρό νερό, ενώ στην βάση της πλαγιάς πριν την λίμνη υπάρχει ακόμα μία. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες προς το καταφύγιο προτιμήστε να ξεκινήσετε νωρίς το πρωί για να αποφύγετε τον ήλιο στα γυμνά από βλάστηση σημεία.

Ορεινό Καταφύγιο Αστράκας: Είναι από τα πλέον οργανωμένα της χώρας μας. Επίσης κατόπιν συνεννόησης μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει τα άλογα του καταφυγίου προκειμένου να ανέβει μέχρι το καταφύγιο.