Αν αγαπάς τα παραδοσιακά χωριά, το κόκκινο κρασί, το καπνιστό τυρί και τη μοναδική φύση της ορεινής Ελλάδας, τότε θα λατρέψεις όλες τις εμπειρίες που προτείνουμε για τις διακοπές σου στο Μέτσοβο. Με συναρπαστικές επιλογές όπως την πεζοπορία, το ποδήλατο και το σκι, είναι με διαφορά ένας από τους πιο δημοφιλείς ελληνικούς χειμερινούς προορισμούς, ενώ αποτελεί κέντρο των Βλάχων: του ντόπιου πληθυσμού που έχει δική του γλώσσα, ήθη και έθιμα. Πάμε να τα ανακαλύψουμε;
Εξερεύνησε τον Αβερώφειο Κήπο και απόλαυσε τη θέα της οροσειράς της Πίνδου: Τι να κάνεις πρώτα όταν βρεθείς στο Μέτσοβο; Να επισκεφθείς τον Αβερώφειο Κήπο, ο οποίος βρίσκεται σε μικρή απόσταση με τα πόδια, επάνω ακριβώς από την κεντρική πλατεία. Γιατί εδώ δε θα γνωρίσεις μόνο ένα όνομα που βρίσκεται στο επίκεντρο της ιστορίας και του πολιτισμού αυτής της πόλης, αλλά θα απολαύσεις και τη συγκλονιστική θέα στο Εθνικό Πάρκου Πίνδου. Ο Αβερώφειος Κήπος είναι γεμάτος με δέντρα και φυτά που αντιπροσωπεύουν τη χλωρίδα της Πίνδου, ενώ στο κέντρο του βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, όπου ο Γεώργιος Αβέρωφ-ένας από τους μεγαλύτερους ευεργέτες της Ελλάδας και διάσημος Μετσοβίτης-προσευχήθηκε πριν αναχωρήσει για την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1837.
Ο Αβέρωφ έκανε την περιουσία του στην Αίγυπτο και χρηματοδότησε την ανοικοδόμηση του Μετσόβου, όταν αυτό καταστράφηκε μετά από μια εξέγερση κατά των Οθωμανών το 1854. Χρηματοδότησε επίσης έναν απίστευτο αριθμό σχολείων, την ανακαίνιση του Παναθηναϊκού Σταδίου της Αθήνας πριν από τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 και το κορυφαίο θωρηκτό της Ελλάδας εκείνη την εποχή. Εδώ λοιπόν, σε αυτό το σημείο, έστειλε έναν κηπουρό από την Αλεξάνδρεια για να δημιουργήσει αυτό τον κήπο. Αυτή η παρέμβαση έδωσε μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα και στην εκκλησία, η οποία αποτελεί χαρακτηριστικό αρχιτεκτονικό δείγμα Βασιλικής και περιέχει εικόνες που χρονολογούνται από τις αρχές του 18ου αιώνα.
Γνώρισε την πόλη περπατώντας και συνάντησε τους μοναδικούς κατοίκους της: Ξέρεις τι θα ανακαλύψεις στις διακοπές σου στο Μέτσοβο; Ότι αυτή η πόλη δεν μοιάζει με καμία άλλη στην Ελλάδα. Στην πραγματικότητα, μοιάζει περισσότερο με ορεινό χωριό της Ηπείρου και είναι το κέντρο του βλάχικου πληθυσμού της Ελλάδας, η γλώσσα του οποίου είναι λατινικής προέλευσης και περιέχει στοιχεία ελληνικών και βαλκανικών διαλέκτων. Κάνοντας μια βόλτα στην πόλη, μπορείς να δεις όλες αυτές τις παραδόσεις στην αρχιτεκτονική και στα υφαντά που έφεραν στο Μέτσοβο τόση ευημερία κατά την οθωμανική εποχή. Μπορεί επίσης να ακούσεις τη βλάχικη διάλεκτο και να μυρίσεις τα ψητά κρέατα που αγαπούν τόσο πολύ οι επισκέπτες.
Πρόκειται για έναν από τους αγαπημένους ελληνικούς χειμερινούς προορισμούς, και όχι μόνο. Όπως θα διαπιστώσεις πολύ γρήγορα, μπορείς να κάνεις διακοπές στο Μέτσοβο όλο το χρόνο. Ο ήχος του τρεχούμενου νερού από τις περίπου 20 βρύσες, πολλές από τις οποίες έχουν ονόματα διάσημων Μετσοβιτών (Μαρία Βλάχα, Νίτσα και Φλόκα), θα σου θυμίζουν συνεχώς πως βρίσκεσαι σε ορεινό χωριό. Στο κέντρο της πόλης δεσπόζει η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, με ένα όμορφο ξύλινο τέμπλο και σπάνιες εικόνες του 18ου και 19ου αιώνα. Α, και κάτι ακόμα για το Μέτσοβο. Καθώς εξερευνάς την πόλη, θα συναντήσεις το άγαλμα του Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα (δισέγγονου του Γεωργίου) και θα δεις τους Μετσοβίτες στην καθημερινή τους ζωή (πολλές ηλικιωμένες γυναίκες εξακολουθούν να φορούν παραδοσιακές φορεσιές).
Εμείς σου προτείνουμε ακόμα, αν βρεθείς για διακοπές στο Μέτσοβο να κατεβείς στο Μετσοβίτικο ποτάμι και να επισκεφθείς τα κοντινά μοναστήρια-ειδικά αυτό που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Κατά μήκος του ποταμού Άραχθου βρίσκεται και ο αναπαλαιωμένος νερόμυλος του βουνού της Τζίνας, που σήμερα αποτελεί μουσείο.
Κάνε μια πρόποση για τα κρασιά του Μετσόβου στο Οινοποιείο Κατώγι Αβέρωφ: Αναρωτιέσαι τι άλλο να κάνεις στο Μέτσοβο; Εμείς σου λέμε μόνο αυτό: Η ανακάλυψη της τοπικής οινικής παράδοσης είναι από μόνη της ένας λόγος για να επιλέξεις το Μέτσοβο για τις διακοπές σου. Το οινοποιείο Κατώγι Αβέρωφ (λίγο πιο πάνω από τον Αβερώφειο Κήπο) ιδρύθηκε από τον Ευάγγελο Αβέρωφ (ναι, έχεις δει το άγαλμά του στην πόλη), έναν επιφανή Έλληνα πολιτικό που πήρε επίσης το όνομα Τοσίτσας-από μια άλλη διάσημη τοπική οικογένεια ευεργετών-και δημιούργησε ένα ίδρυμα με σκοπό την επιστροφή του Μετσόβου στην παλιά του αίγλη από τη δεκαετία του 1950.
Ο Αβέρωφ είχε το όραμα να φυτέψει αμπέλια στις απόκρημνες πλαγιές της Πίνδου και να εισαγάγει το σταφύλι Cabernet Sauvignon στην Ελλάδα. Το οινοποιείο που δημιούργησε διοικείται σήμερα από τον εγγονό του. Παράλληλα λειτουργεί ως ξενοδοχείο και προσφέρει μοναδικές ξεναγήσεις στο οινοποιείο. Σε υψόμετρο 1.050 μέτρων, οι αμπελώνες είναι οι υψηλότεροι στην Ελλάδα και τα κελάρια είναι γεμάτα με αντικείμενα που παρουσιάζουν τις παραδοσιακές και σύγχρονες διαδικασίες οινοποίησης. Υπάρχουν επίσης 1.200 δρύινα βαρέλια και μια αίθουσα γευσιγνωσίας, όπου η ατμόσφαιρα που δημιουργείται από τις ατμοσφαιρικά φωτισμένες άδειες φιάλες κρασιού αποτελεί σίγουρα μέρος αυτής της ξεχωριστής εμπειρίας.
Γνώρισε μερικά από τα πιο σπουδαία έργα τέχνης της Ελλάδας στην Πινακοθήκη Αβέρωφ: Τι λες, συνδυάζονται οι διακοπές στο Μέτσοβο με τέχνη και πολιτισμό; Εμείς λέμε, ναι. Η κληρονομιά του Αβέρωφ στο Μέτσοβο συνεχίζεται στην Πινακοθήκη Αβέρωφ-Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης, ιδρύθηκε από τον Ευάγγελο Αβέρωφ το 1988 και περιλαμβάνει 200 έργα μερικών από τους σημαντικότερους Έλληνες καλλιτέχνες του 19ου και 20ού αιώνα. Τα περισσότερα επιλέχθηκαν από τον ίδιο τον Αβέρωφ και η συλλογή θεωρείται μία από τις σημαντικότερες εκείνης της περιόδου. Εκτός από τη μόνιμη έκθεση, υπάρχουν συχνά περιοδικές εκθέσεις που περιλαμβάνουν αναδρομικές εκθέσεις, συλλογές εικαστικών και φωτογραφίας από άλλα μουσεία και πινακοθήκες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εδώ υπάρχει επίσης ένα παιδικό εργαστήριο. Είδες πόσες εκπλήξεις μπορεί να κρύβει ένα ορεινό χωριό της Ηπείρου;
Ταξίδεψε στο παρελθόν με μια επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο του Μετσόβου: Ο δημοφιλής ελληνικός χειμερινός προορισμός του Μετσόβου περιλαμβάνει ακόμα ένα ακόμα πολιτιστικό αξιοθέατο. Το Λαογραφικό Μουσείο του Μετσόβου στεγάζεται στο ανακαινισμένο αρχοντικό της οικογένειας Τοσίτσα (χτισμένο το 1661). Πρόκειται για ένα συναρπαστικό μουσείο, που σε μεταφέρει στην καθημερινότητα μιας από τις πιο ιστορικές οικογένειες της Ελλάδας, σε ένα απομακρυσμένο ορεινό χωριό κατά τη διάρκεια μιας άλλης εποχής. Εμείς σου προτείνουμε να αξιοποιήσεις λίγο χρόνο από τις διακοπές σου στο Μέτσοβο και να ξεναγηθείς στα δωμάτια, τους στάβλους, τις αποθήκες και τα σαλόνια του αρχοντικού, μαθαίνοντας τα πάντα για τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν στην επανάσταση του 1821 κατά των Οθωμανών, καθώς και για είδη καθημερινής χρήσης, όπως σκεύη κουζίνας και αργαλειούς, ασημικά και άλλα οικογενειακά κειμήλια, και μια εντυπωσιακή συλλογή πανέμορφων εικόνων. Ο τρίτος όροφος είναι αφιερωμένος στον Ευάγγελο Αβέρωφ, με προσωπικά αντικείμενα και φωτογραφίες από τη ζωή του.
Απόλαυσε τυριά με γεύση Μετσόβου: Στις διακοπές σου στο Μέτσοβο θα διαπιστώσεις ότι το τυρί και το Μέτσοβο είναι απόλυτα συνδεδεμένα. Στην πραγματικότητα, τα πιο γνωστά τυριά της περιοχής έχουν το Μέτσοβο στο όνομά τους. Το Μετσοβόνε (ένα καπνιστό, σκληρό, κυρίως αγελαδινό τυρί) είναι το blockbuster της περιοχής, με καθεστώς Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης και προετοιμασία που περιλαμβάνει ωρίμανση για τρεις μήνες και κάπνισμα με καμένο χόρτο και βότανα για 12 ημέρες. Ακόμα εδώ θα δοκιμάσεις ημίσκληρη Μετσοβέλα, γλυκιά Γραβιέρα, Grana (ένα είδος παρμεζάνας), μαλακό Γαλοτύρι που μπορεί να αλειφθεί σε πίτες και ένα είδος chevre που ονομάζεται Μπατσίσιο, καθώς και άλλα τυριά εμποτισμένα με κόκκινο κρασί και άγρια βότανα. Το βούτυρο του Μετσόβου είναι επίσης πολύ ιδιαίτερο.
Για άλλη μια φορά, πρέπει να ευχαριστήσουμε την οικογένεια Αβέρωφ για αυτή την κληρονομιά, αφού το Ίδρυμα Τοσίτσα (ιδρύθηκε από τον Ευάγγελο Αβέρωφ) επένδυσε σε τυροκόμους από το Μέτσοβο που τελειοποίησαν τις δεξιότητές τους στην Ιταλία. Σήμερα, το Μέτσοβο παράγει 170 τόνους τυριού από το γάλα των ντόπιων προβάτων, κατσικιών και αγελάδων. Ειδικά καταστήματα όπως το «Πηγή» και το «Γνήσιον» (που διαθέτουν τυριά αποκλειστικά για το Ίδρυμα Τοσίτσα) θα σε αφήσουν να δοκιμάσεις όσα θέλεις πριν διαλέξεις αυτά που σου αρέσουν περισσότερο.
Γίνε κυνηγός τρούφας για μια μέρα: Οι διακοπές στο Μέτσοβο έχουν και άρωμα τρούφας. Το κυνήγι τρούφας στο δάσος γύρω από το Μέτσοβο είναι μια ιδιαίτερη εμπειρία που μπορείς να προγραμματίσεις μέσω των τοπικών παρόχων, όχι μόνο επειδή θα μυηθείς στον κόσμο της τρούφας, αλλά και επειδή στη συνέχεια θα δοκιμάσεις νόστιμο φαγητό φτιαγμένο με τους καρπούς της εξερεύνησής σου. Το αν θα ασχοληθείς ενεργά ή θα επιλέξεις απλώς να παρακολουθείς την αναζήτηση της τρούφας εξαρτάται από εσένα, καθώς εξερευνάς το δάσος με ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά που πηδούν στους θάμνους και αρχίζουν να σκάβουν όταν ανιχνεύουν τη μυρωδιά. Η εμπειρία πάντως ολοκληρώνεται σε ένα λιβάδι δίπλα σε ένα ποτάμι, όπου μπορείς να δοκιμάσεις νόστιμο φαγητό με βάση τις τρούφες και τα άγρια μανιτάρια.
Γίνε ιχνηλάτης στο μονοπάτι της Αρκούδας: Διακοπές στο Μέτσοβο θα πει ακόμα, περιπέτεια στη φύση. Όπως συμβαίνει σε πολλές ορεινές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, το Μέτσοβο έχει στενή σχέση με τις αρκούδες, οι οποίες αποτελούν προστατευόμενο είδος. Είναι εξαιρετικά απίθανο να δεις αρκούδα, αφού κατά βάση είναι ντροπαλές και αποφεύγουν την επαφή με ανθρώπους, ωστόσο, μπορείς να αναζητήσεις τα ίχνη τους καθώς θα κάνεις πεζοπορία στην πανέμορφη ύπαιθρο, ειδικά στο μονοπάτι της Αρκούδας ή αλλιώς, μονοπάτι Ursa (πήρε το όνομά του από τη βλάχικη λέξη για την αρκούδα).
Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα σύνολο μονοπατιών γύρω από το Μέτσοβο (συνολικού μήκους περίπου 40 χλμ) που φιλοξενούν μια επική ετήσια διοργάνωση αγώνων δρόμου (Ursa Trail). Εμείς πάντως σου προτείνουμε κάτι πιο ρεαλιστικό, όπως να περπατήσεις οποιοδήποτε τμήμα του μονοπατιού και να γνωρίσεις μερικά από τα πιο όμορφα τοπία της ορεινής Ελλάδας.
Θαύμασε την επική ομορφιά της λίμνης του ποταμού Αώου: Τι μπορείς ακόμα να κάνεις στο Μέτσοβο; Να ανακαλύψεις περισσότερα επικά τοπία κοντά σε μια αλπική λίμνη. Η λίμνη του Αώου ποταμού βρίσκεται 20 λεπτά βόρεια του Μετσόβου με το αυτοκίνητο και προέκυψε από την κατασκευή υδροηλεκτρικού φράγματος τη δεκαετία του ‘80. Δύσκολα θα πιστέψεις ότι ένας τόσο σημαντικός βιότοπος για την πανίδα της περιοχής είναι ανθρωπογενής. Η λίμνη έχει έκταση περίπου 12 χλμ2, με ένα νησάκι να ξεπροβάλει στην επιφάνειά της, ενώ περιβάλλεται από δέντρα μαύρης πεύκης και ρομπόλας που δημιουργούν ένα σκηνικό εκπληκτικής ομορφιάς. Είτε οδηγείς, είτε περπατάς σε οποιοδήποτε τμήμα της περιμέτρου των 32 χλμ, είτε συμμετέχεις σε ομάδα που κάνει καγιάκ στη λίμνη, η εμπειρία σου εδώ θα είναι φοβερή και θα κάνει τις διακοπές σου στο Μέτσοβο αξέχαστες.
Φωτογραφία τοπίου: Να περπατάς χιλιόμετρα, να ξεροσταλιάζεις ώρες στο κρύο και την βροχή, να περιμένεις υπομονετικά σύννεφα ή την κατάλληλη στιγμή ενός ηλιοβασιλέματος και να ξυπνάς από τα άγρια χαράματα για την ιδανική ανατολή. Αυτό είναι φωτογραφία τοπίου.
Ανέβασε ρυθμούς στο Χιονοδρομικό Κέντρο Ανηλίου: Η αδρεναλίνη ανεβαίνει όσο πλησιάζεις βουνά της Πίνδου, περίπου 25 λεπτά από το Μέτσοβο, στο Χιονοδρομικό Κέντρο Ανηλίου. Κρυμμένο ανάμεσα στις κορυφές, το νεότερο χιονοδρομικό κέντρο της Ελλάδας που λειτουργεί από το 2012, διαθέτει εννέα πίστες από 1.650-1.850 μέτρα για αλπικούς σκιέρ και snowboarders. Υπάρχει ακόμη και ένα μικρό snow park για εσένα που θέλεις να τελειοποιήσεις τα άλματά σου. Οι πιο τολμηροί μπορούν να δοκιμάσουν την ορειβασία με σκι (skimo), σκι-μομπίλ ή έλκηθρα. Πέρα από τους χειμερινούς μήνες, μπορείς πάντως να δοκιμάσεις περισσότερες από τις πεζοπορικές και ποδηλατικές διαδρομές του Εθνικού Δρυμού της Πίνδου.
Πάρε μια γεύση από την καθημερινή ζωή στα κοντινά χωριά: Τελευταία πρότασή μας για τις διακοπές σου στο Μέτσοβο, είναι να γνωρίσεις μερικά από τα κοντινά χωριά. Ξεκίνα από το Ανθοχώρι, το οποίο βρίσκεται σε κοντινή απόσταση νοτιοδυτικά του Μετσόβου. Το ρέμα του χωριού λέγεται Ρόνα και κατεβάζει νερά από τα βουνά της Πίνδου. Μάλιστα τα νερά κατηφορίζουν τόσο ορμητικά, ώστε κινούν μια σειρά από νερόμυλους-για την ακρίβεια μια νεροτριβή, έναν νερόμυλο και ένα μαντάνι (ή ντριστέλα), ένα σύστημα που χρησιμοποιούσαν για να πλένουν της φλοκάτες. Τρεις ξύλινοι νερόμυλοι έχουν ανακαινιστεί και λειτουργούν ως ένα ενδιαφέρον υπαίθριο μουσείο. Εξίσου αξιόλογος προορισμός είναι η κοντινή Μονή της Ζωοδόχου Πηγής με εικόνες και τοιχογραφίες από τον 18ο και τον 19ο αιώνα.
Εμείς σου προτείνουμε να χαλαρώσεις σε ένα από τα καφενεία ή τις ταβέρνες στο Ανθοχώρι, δοκιμάζοντας τοπικά προϊόντα υπό τον ήχο του τρεχούμενου νερού. Φρόντισε πάντως να αφήσεις χρόνο για να επισκεφθείς το Ανήλιο, ένα χωριό με ισχυρές βλάχικες ρίζες, το οποίο-εκτός από γνωστό για τα ξύλινα βαρέλια και τις κυψέλες του-είναι δημοφιλές για τα αρνίσια παϊδάκια του. Η ταβέρνα Νιάο ειδικεύεται στα ψητά κρέατα και (για μια ακόμη πιο αυθεντική εμπειρία) η ταβέρνα Δέλφας σερβίρει ζουμερά αρνίσια παϊδάκια και πατάτες απευθείας σε λαδόκολλα που θα βρεις στρωμένη ως τραπεζομάντιλο. Αλήθεια, μπορείς να σκεφτείς κάτι πιο αυθεντικό από αυτό;
