Ο υπερμαραθώνιος αγώνας με το όνομα Σπάρταθλον γεννήθηκε σαν ιδέα από τον Βρετανό σμήναρχο της RAF John Foden. Λάτρης ο ίδιος της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας μελετώντας τον Ηρόδοτο διάβασε για τον Αθηναίο Φειδιππίδη δρομέα μεγάλων αποστάσεων (ημεροδρόμος) , ο οποίος σταλμένος από τους Αθηναίους στρατηγούς το 490 π.Χ. στην Σπάρτη με αίτημα στρατιωτικής βοήθειας απέναντι στους Πέρσες στην μάχη του Μαραθώνα, έκανε την διαδρομή τρέχοντας μέσα σε λιγότερο από δύο ημέρες. Ο Βρετανός σμήναρχος, δρομέας και ο ίδιος θέλησε να επιβεβαιώσει τον πατέρα της Ιστορίας Ηρόδοτο και να διανύσει ο ίδιος τα περίπου 250 χιλιόμετρα της διαδρομής όπως τα περιέγραφε το αρχαίο κείμενο.
Έτσι τον Οκτώβριο του 1982 έρχεται στην Ελλάδα συνοδευόμενος από άλλους τέσσερις συναδέλφους του με κοινό σκοπό την υλοποίηση της διαδρομής. Η άφιξή τους κινητοποιεί το Βρετανικό λόμπι και τους φίλους στην Ελλάδα που τους παρέχουν κάθε δυνατή βοήθεια. Η διαδρομή χαράσσεται με πολύ ενθουσιασμό, με όση περισσότερη ακρίβεια γίνεται στις περιγραφές του Ηρόδοτου και στις 8 Οκτωβρίου ξεκινάνε από την Αθήνα για να πραγματοποιήσουνε το όραμα τους. Μετά από 36 ώρες ο Βρετανός John Foden τερματίζει δεύτερος μισή ώρα μετά από τον συνάδελφό του John Scholten μπροστά από το άγαλμα του Λεωνίδα στην Σπάρτη ενώ ακολουθεί ο Mac Arthy με χρόνο λιγότερο από 40 ώρες.
Οι Βρετανοί αποδεικνύουν με το εγχείρημα τους ότι ο Ηρόδοτος είχε δίκιο, ένας άνθρωπος είναι ικανός να διανύσει μέσα σε λιγότερο από 40 ώρες την απόσταση των 250 χιλιομέτρων. Η επιχείρηση Σπάρταθλον, σύνθετη ονομασία από την λέξη Σπάρτη και άθλος γίνεται γνωστή σε όλο τον κόσμο και ο πατέρας της αρχικής ιδέας John Foden ονειρεύεται την καθιέρωση ενός αγώνα, αντίστοιχο του Μαραθωνίου να λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο με δρομείς μεγάλων αποστάσεων από όλο τον κόσμο. Το ιστορικό πλαίσιο του αγώνα βρίσκει ανταπόκριση και τον επόμενο χρόνο το φθινόπωρο του 1983 διοργανώνεται το Α’ Διεθνές Σπάρταθλον με συμμετοχή 45 δρομέων μακρινών αποστάσεων από 11 χώρες.
Η επιτυχία και η απήχηση του αγώνα στον Δυτικό κόσμο είναι μεγάλη, έτσι ιδρύεται το 1984 ο Διεθνής Σύνδεσμος Σπάρταθλον που διοργανώνει κάθε Σεπτέμβριο τον αγώνα αφού η αποστολή του Φειδιππίδη χρονολογικά τότε τοποθετείται από τον Ηρόδοτο. Από τότε κάθε χρόνο μεγάλα ονόματα από τον χώρο του αθλητισμού συρρέουν στην Ελλάδα από όλες τις ηπείρους για να πάρουν μέρος σε έναν αγώνα που ακολουθεί τα βήματα ενός αρχαίου ημεροδρόμου, χωρίς υλική ανταμοιβή ή παγκόσμια ρεκόρ με μόνο στόχο τον τερματισμό μέσα σε 36 ώρες και για έπαθλο ένα στεφάνι ελιάς και λίγο νερό.
Η διαδρομή κρίνεται ως η πιο δύσκολη στον κόσμο, οι αθλητές πρέπει να διασχίσουν δύσβατα μονοπάτια, χωματόδρομους, χωράφια με καλλιέργειες, πλαγιές λόφων αλλά και το δύσβατο Παρθένιο Όρος σε σκοτάδι, με το τοπίο του βουνού να παραμένει ίδιο όπως πριν 2500 χρόνια, πολλές φορές σε χαμηλές θερμοκρασίες και τις αντοχές να φτάνουν στα όριά τους. Από τους συμμετέχοντες συνήθως τερματίζει μόνο το ένα τρίτο. Η εκκίνηση της διαδρομής ξεκινάει από την Αθήνα κάτω από την σκιά της Ακρόπολης και σε όλο τον δρόμο υπάρχουν σταθμοί βοήθειας (με τρόφιμα, νερά και αναψυκτικά) και ελέγχου διότι οι αθλητές πρέπει να περάσουν σε καθορισμένο χρόνο από αυτά τα σημεία ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν ως έγκυροι και να μην αποκλειστούν.
Τα σημεία διαδρομής και ελέγχου είναι τα εξής: Αθήνα-Κόρινθος, Κόρινθος-Νεμέα, Νεμέα-Λυρκεία, Λυρκεία-Νεστάνη, Νεστάνη- Τεγέα, Τεγέα-Σπάρτη με σύνολο απόστασης 245,3 χιλιόμετρα. Ο τερματισμός είναι μπροστά στο άγαλμα του Λεωνίδα στην Σπάρτη όπου τους υποδέχεται ο κόσμος με επευφημίες, ένα στεφάνι ελιάς και ένα κύπελλο νερό από τον ποταμό Ευρώτα, υποδοχή όπως περίπου έκαναν με τους Ολυμπιονίκες οι αρχαίοι Σπαρτιάτες.
