Είτε ανέβεις στο Νιόκαστρο και την κοιτάξεις από ψηλά, είτε κάτσεις στη σκιά των πλατανιών της πλατείας των Τριών Ναυάρχων, ατενίζοντας τη θάλασσα, θα καταλάβεις γιατί λέγεται τόσο συχνά ότι η Πύλος μοιάζει με νησί, παρά με κωμόπολη της ηπειρωτικής Ελλάδας. Αμφιθεατρικά χτισμένη πάνω σε δύο χαμηλούς λοφίσκους στο νότιο άνοιγμα του όρμου του Ναυαρίνου (ή Ναβαρίνου), στην ακτή της Μεσσηνίας που βρέχεται από το Ιόνιο Πέλαγος, η Πύλος ξεχωρίζει χάρη στα λευκά της, διώροφα σπιτάκια με τις ανθισμένες αυλές και τις κόκκινες κεραμιδοσκεπές. Είναι αυτά που, περισσότερο από όλα, την κάνουν να μοιάζει με νησί, καθώς βολτάρει κανείς στα όμορφα δρομάκια και στο γραφικό της λιμάνι.
Παράλληλα με όλα αυτά, βέβαια, η Πύλος είναι κι ένας τόπος φορτισμένος από το παρελθόν, από τους πιο ιστορικούς όχι μόνο της Πελοποννήσου, μα και ολόκληρης της Ελλάδας. Ο οποίος αναφέρεται για πρώτη φορά στα Ομηρικά Έπη, έχοντας έκτοτε σταθερή παρουσία τόσο στην αρχαιότητα και στον Μεσαίωνα, όσο και στα νεότερα χρόνια. Στους δικούς μας καιρούς, μάλιστα, η εύκολη πρόσβαση που εξασφάλισαν οι νέοι δρόμοι, την καθιστούν ολοένα και πιο δημοφιλή για Σαββατοκύριακα ή ολιγοήμερες εκδρομές, μετατρέποντάς τη σε προορισμό ιδανικό για κάθε εποχή του χρόνου.
Ένας τόπος γεμάτος με ιστορία: Το όνομα Πύλος απηχεί τον ήρωα Πύλο, τον οποίον η μυθολογία θεωρούσε γιο του θεού Άρη και της Δημονίκης. Η αρχαιολογική έρευνα, από την άλλη, έχει πιστοποιήσει ότι η περιοχή πρωτοκατοικήθηκε γύρω στο 5300 π.Χ. Σε κάθε περίπτωση, η Πύλος λάμπει για πρώτη φορά στην «Ιλιάδα» του Ομήρου, όπου περιγράφεται ως ένα από τα πιο κραταιά βασίλεια των Μυκηναίων, έχοντας στον θρόνο της τον σεβάσμιο Νέστορα. Μετά την πτώση των μυκηναϊκών κέντρων (1100 π.Χ.) η περιοχή βαθμιαία εγκαταλείπεται από τον πληθυσμό της: κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. άνηκε μεν στην επικράτεια της Σπάρτης, όμως δεν είχε πλέον κατοίκους.
Μια νεότερη Πύλος δεν θα ιδρυόταν παρά τον 4ο αιώνα π.Χ., μετά την απελευθέρωση της Μεσσηνίας από τη λακεδαιμονική κυριαρχία. Στα πρώτα βυζαντινά χρόνια η Πύλος διατηρεί το όνομα και την ταυτότητά της, αλλά ώσπου να έρθουν οι Φράγκοι στην Πελοπόννησο (1204) ήταν πλέον γνωστή ως Ζόγκλος ή ως Αβαρίνο-με την ονομασία αυτή να γίνεται τελικά Ναυαρίνο, επικρατώντας στο μεσοδιάστημα μετά την κατάρρευση του Πριγκιπάτου της Αχαΐας (1432) και την κατάκτηση της περιοχής από τους Τούρκους (1498). Με την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, οι ντόπιοι εξεγέρθηκαν και σφαγίασαν την οθωμανική φρουρά, όμως σύντομα οι Τούρκοι πήραν ξανά το πάνω χέρι κι έμειναν κυρίαρχοι της περιοχής ως την καταλυτική Ναυμαχία του Ναυαρίνου στα ανοιχτά της πόλης (Οκτώβριος 1827), η οποία έθεσε τις βάσεις για την ίδρυση ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
Στον απόηχο αυτών των εξελίξεων άρχισε και η οικοδόμηση της σημερινής Πύλου (1829), με πρότυπο τον σχεδιασμό των πόλεων της νοτιοδυτικής Γαλλίας. Τέλος, το 1833 επανήλθε και η ονομασία Πύλος στη θέση του Ναυαρίνου, με βασιλικό διάταγμα. Σήμερα η κωμόπολη αριθμεί 21.077 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.
Βολτάροντας στην Πύλο-Τα σημαντικότερα αξιοθέατα: Ακόμα κι αν επισκεφθείτε την Πύλο μόνο για ένα Σαββατοκύριακο, δεν πρέπει να χάσετε την ευκαιρία να δείτε από κοντά το λεγόμενο «Ανάκτορο του Νέστορα». Χρονολογείται στο διάστημα 1600-1200 π.Χ. και είναι το καλύτερα διατηρημένο παλάτι του μυκηναϊκού κόσμου, ευρισκόμενο 17 χιλιόμετρα βόρεια της σύγχρονης πόλης, στο Άνω Εγκλιανό. Θα σας κάνουν ιδιαίτερη εντύπωση οι ζωηρά χρωματισμένες τοιχογραφίες, οι οποίες σήμερα έχουν μεταφερθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας, 4 μόλις χιλιόμετρα βόρεια από τον χώρο των ανακτόρων.
Εγγύτερα στην κωμόπολη, τα δύο σημεία που συγκεντρώνουν το τουριστικό ενδιαφέρον είναι τα δύο κάστρα της Πύλου, το Παλαιόκαστρο (ή Παλαιό Ναυαρίνο) και το λεγόμενο Νιόκαστρο (ή Νεόκαστρο). Το Παλαιόκαστρο είναι έργο των Φράγκων Σταυροφόρων χρονολογούμενο στον 13ο αιώνα, χτισμένο κατά πάσα πιθανότητα από τον ηγεμόνα της Θήβας Νικόλαο II de Saint Omer-εκείνον που ο ελληνικός πληθυσμός της εποχής αποκαλούσε «Σανταμέρη». Αργότερα το κατέλαβαν οι Γενοβέζοι, πλήττοντας τα βενετικά συμφέροντα στην περιοχή, μέχρι που έπεσε στα χέρια των Τούρκων.
Στις μέρες μας στέκει αρκετά ερειπωμένο, οπότε η προσέγγιση σε αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Ωστόσο η θέα που προσφέρει προς την κοντινή, διάσημη παραλία της Βοϊδοκοιλιάς (στα βόρειά του) είναι πραγματικά μαγευτική. Το Νιόκαστρο, από την άλλη, είναι έργο των Τούρκων κατακτητών της Μεσσηνίας, οι οποίοι είδαν ότι δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τον λιμένα κοντά στο Παλαιόκαστρο (λόγω προσχώσεων), οπότε έχτισαν ένα νέο, εντυπωσιακό οχυρό κοντά στην είσοδο του λιμανιού της Πύλου. Το Νιόκαστρο ταλαιπώρησε πολύ τους αγωνιστές του 1821, ενώ, εξαιτίας της καλής του κατάστασης, επαναχρησιμοποιήθηκε και κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, από τις κατοχικές δυνάμεις των Γερμανών και των Ιταλών. Σήμερα αποτελεί έναν ιδιαίτερο πολιτιστικό χώρο, στον οποίον, μεταξύ άλλων, μπορεί να δει κανείς και κτήρια σαν τη φράγκικη εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος ή το οικοδόμημα όπου είχε το αρχηγείο του ο φιλέλληνας Γάλλος στρατηγός Νικολά-Ζοζέφ Μαιζών κατά την Επανάσταση του 1821.
Πέραν αυτών, όμως, προσφέρει και φοβερή θέα στα πέριξ της Πύλου, καθώς και στον όρμο του Ναυαρίνου: ένα από τα πιο ασφαλή αγκυροβόλια στη Μεσόγειο, χάρη στην παρουσία του νησιού Σφακτηρία στα ανοιχτά του, που λειτουργεί ως φυσικός κυματοθραύστης. Περπατώντας την Πύλο, από εκεί και πέρα, μπορείτε να περάσετε και από το διατηρητέο νεοκλασικό σπίτι του Ολυμπιονίκη Κωστή Τσικλητήρα στον παραλιακό δρόμο, ενώ σίγουρα θα κάτσετε στην κεντρική πλατεία για έναν καφέ, αγναντεύοντας το Ιόνιο Πέλαγος και τη γραφική Σφακτηρία, όπου διαδραματίστηκε και μια σημαντική μάχη μεταξύ Αθηναίων και Σπαρτιατών κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο.
Διόλου τυχαία, η πλατεία λέγεται των Τριών Ναυάρχων, απηχώντας κι αυτή το Ναυαρίνο, με το μνημείο της ναυμαχίας να δεσπόζει δίπλα στα τραπεζάκια των μαγαζιών, τιμώντας διαχρονικά τη συνεισφορά των ναυάρχων Εδουάρδου Κόδρινγκτον, Ανρί Δεριγνύ και Λογγίνου Χέυδεν στην ίδρυση ελεύθερου ελληνικού κράτους. Τέλος, αν έρθετε στην Πύλο μεταξύ Μάη και Οκτώβρη ή σε περίοδο με καλοκαιρία και ανεβασμένες θερμοκρασίες, αξίζει να αναζητήσετε και μια βαρκάδα προς τη Σφακτηρία.
Διαμονή-καφές-φαγητό: Η Πύλος είναι πολύ οργανωμένη σε επίπεδο υποδομών, οπότε θα βρείτε πληθώρα καλών επιλογών, για κάθε γούστο και μπάτζετ-ειδικά εάν αποφύγετε την πολυάσχολη θερινή σεζόν και την επισκεφθείτε για Σαββατοκύριακο ή για τριήμερο. Όσοι αγαπούν την παραθαλάσσια πολυτέλεια προσανατολίζονται σταθερά στο πολυσυζητημένο «Costa Navarino», που πλέον απολαμβάνει παγκόσμιας φήμης. Βρίσκεται περίπου 11 χιλιόμετρα έξω από την Πύλο, προς τη Γιάλοβα και το μικρό χωριό Ρωμανός. Καλές και πιο οικονομικές προτάσεις για αυτούς που αποζητούν τις ξενοδοχειακές ανέσεις είναι όμως και το «Karalis City Hotel», που προσφέρει ωραία θέα στη θάλασσα, καθώς και το «Pylosea Luxury Lodge» στην πλατεία των Τριών Ναυάρχων. Από εκεί και πέρα θα βρείτε ασφαλώς και διάφορες ευκαιρίες ενοικίασης σπιτιών και διαμερισμάτων, ιδιαίτερα σε πλατφόρμες τύπου Airbnb. Για καφέ και ποτό θα προσανατολιστείτε προς την κεντρική πλατεία και το λιμάνι.
Δημοφιλείς επιλογές ανάμεσα στους ντόπιους είναι η «Ποσειδωνία» κοντά στο σπίτι του Τσικλητήρα, το «Desire» δίπλα σχεδόν στο Λιμεναρχείο, ο «Πλάτανος» στην πλατεία Τριών Ναυάρχων και οι «Πόρτες» για πιο βραδινή διασκέδαση. Αξίζει να περάσετε και από το ζαχαροπλαστείο «Κρίνος», όπως και από τον φούρνο της «Αρτοποιίας Μπουλουλής», ο οποίος έχει πίσω του μια οικογενειακή ιστορία που ανάγεται στο 1816. Όπως συνηθίζεται στα περισσότερα παραλιακά θέρετρα της χώρας μας, τώρα, πολλά από τα ίδια στέκια που λειτουργούν ως καφέ και μπαρ προσφέρουν και φαγητό-ο προαναφερόμενος «Πλάτανος», ας πούμε, είναι αγαπητή επιλογή για μεζεδάκια με θέα τη θάλασσα, ενώ η «Ποσειδωνία» συνδυάζει προσεγμένη εμφάνιση και ποιοτικές πρώτες ύλες. Εάν έχετε χρόνο, όμως, αξίζει να μεταβείτε και στο χωριό Ρωμανός, δίπλα στο «Costa Navarino», ώστε να φάτε στην «Ταβέρνα της Ρίνας», η οποία λειτουργεί από το 1967.
Πώς θα έρθετε στην Πύλο: Παλιότερα η πρόσβαση στην Πύλο δεν ήταν εύκολη, γιατί οι δρόμοι από την Αρκαδία και μετά σε υποχρέωναν σε πολύωρο ταξίδι προς την Καλαμάτα, σε τοπία με πολλές στροφές, που δεν επέτρεπαν εύκολες προσπεράσεις. Πλέον, όμως, χάρη στους νέους δρόμους, τα 274 χιλιόμετρα απόστασης από την Αθήνα διασχίζονται πολύ εύκολα, μέσα σε λιγότερο από 4 ώρες. Η Πύλος απέχει 55,5 χιλιόμετρα από την Καλαμάτα (προς τα νοτιοδυτικά), ενώ φτάνει κανείς εύκολα κι αν ξεκινήσει από την Πάτρα, η οποία βρίσκεται 211 χιλιόμετρα μακριά-θα σας πάρει γύρω στις 3,5 ώρες με αυτοκίνητο.