Πολύβουη και φασαριόζικη, άλλοτε ορμητική σαν τον Άραχθο που περνά κάτω από το γεφύρι της, η Άρτα είναι πόλη προς ανακάλυψη. Με γωνιές που πρέπει να περπατήσεις για να τις δεις, η σύγχρονη πόλη, θεμελιωμένη πάνω στην αρχαία Αμβρακία, ακουμπά στην ένδοξη ιστορία που έγραψε ο βασιλιάς Πύρρος και στην αίγλη που τηs χάρισαν οι Δεσποτάδες της Ηπείρου. Είναι η αρχόντισσα της Ηπείρου, προσιτή, αλλά «γυναίκα» που ξέρει να φυλάει τα μυστικά της. Είναι «νύφη» πολύφερνη, με εκκλησιές γεμάτες πλούτο, με κάστρο γεμάτο ιστορίες, με γεφύρι γεμάτο μύθο. Η Άρτα είναι όμως και η αφετηρία για να ανακαλύψεις ένα κομμάτι από την Ήπειρο, αλλά και τους φιλόξενους Ηπειρώτες.
Είναι η «πύλη εισόδου» του δρόμου που θα σε βγάλει στα Γιάννινα, των δρόμων που οδηγούν στον Αμβρακικό. Είναι η αρχή για ένα ταξίδι προς τα βόρεια, σε χωριά που οι δρόμοι δεν περνούν, αλλά καταλήγουν. Αν ξεκινήσεις για τα βορειοδυτικά, θα ακολουθήσεις τον δρόμο για την πιο ωραία ανατολή, στη Ροδαυγή. Αν συνεχίσειs ακόμα πιο βόρεια, θα βγειs στα Κατσανοχώρια, τα χωριά της... «παρεξήγησης» αφού, κατά μια εκδοχή, σε μια παρεξήγηση οφείλουν το όνομά τους. Αν πάλι κινηθείς βορειοανατολικά-και ταξιδέψεις με σύντροφο τις όχθες της τεχνητής λίμνης Πουρναρίου, η Κυψέλη, το Βουργαρέλι, το Αθαμάνιο και ακόμη πιό ψηλά τα Θεοδώριανα είναι εκεί και σε περιμένουν.
Σχεδόν κανείς δεν εγκαταλείπει την Άρτα για τα χωριά τnς κατά τύχη. Είναι ωραία η μεγάλη πόλη. Έχει πολλά να σου ψιθυρίσει για τα περασμένα. Έχει φώrα ανθρώπους να πηγαινοέρχονται όλες τις ώρεs και φυσικά έχει διευκολύνσειs. Αλλά στα χωριά είναι αλλιώς. Εδώ οι άνθρωποι είναι «δουλεμένοι», κερνούν τσίπουρο, γλυκό του κουταλιού λίγη πίτα «για τον δρόμο» και αναστενάζουν γιατί τα ορεινά ερημώνουν. Εδώ οι δρόμοι είναι γεμάτοι στροφές. Πάνω που νιώθεις ότι το στομάχι σου δεν αντέχει άλλο, το βλέμμα-λες και έχει τη δική του θέληση-από κάπου θα βρει να γαντζωθεί. Άλλοτε είναι μια κορυφή που παιχνιδίζει με το σύννεφο, άλλοτε κάποιο κίτρινο λουλούδι που τελικά δεν θα μάθεις πώς το λένε... Μπορεί ακόμη να μαγευτείς από τον αχό του νερού που τρέχει, ή από τα φύλλα της φτέρης που κουνιούνται και την αλεπού που μόλις κρύφτηκε πίσω τους.
Κείμενο
ΓΕΩΡΓΙΑ ΒΟΡΥΛΛΑ