27.6.23

Νομός Γρεβενών: Αστείρευτη φυσική ομορφιά


Πρωτεύουσα: Γρεβενά. Οι κυριότερες περιοχές του νομού είναι: Γρεβενά, Δεσκάτη, Βασιλίτσα, Λάβδα, Σμίξη. Είναι ένας από τους 13 νομούς της Μακεδονίας. Καταλαμβάνει το ΝΔ τμήμα της Δυτικής Μακεδονίας και συνορεύει βόρεια με τον νομό Κοζάνης, ανατολικά με τον νομό Κοζάνης και τον νομό Λάρισας, ΝΔ και Δ με τον νομό Ιωαννίνων και ΒΔ με τον νομό Καστοριάς. Η καταγραφή της ιστορίας της περιοχής των Γρεβενών ξεκινά από τη νεολιθική εποχή. Στην αρχαιότητα ανήκε στις επικράτειες της Τυμφαίας και της Ελιμείας. Συνεχίζει να είναι παρούσα κατά τα ρωμαϊκά, τα βυζαντινά και τα χρόνια της τουρκοκρατίας, όπως άλλωστε καταμαρτυρούν τα μνημεία της. Από τον 17 ο αιώνα και μετά αναπτύσσεται σε σημαντικότατο εμπορικό κόμβο.

Η πόλη των Γρεβενών και πρωτεύουσα του νομού, είναι χτισμένη σε υψόμετρο 534 μ. ανατολικά της Β. Πίνδου, στις όχθες του Γρεβενίτη, παραπόταμου του Αλιάκμονα, μια περιοχή με πολλή πράσινο. Έχει δροσερό κλίμα το καλοκαίρι, ενώ μπορεί να γίνει αφετηρία για τις εξορμήσεις σας σε άλλες παράπλευρες τοποθεσίες. Ο νομός Γρεβενών είναι από τους νεότερους της Ελλάδας διοικητικά. Συγκροτήθηκε το 1964 με την απόσπαση της επαρχίας Γρεβενών από το νομό Κοζάνης, καθώς και του δήμου Δεσκάτης και των κοινοτήτων Δασοχωρίου και Παρασκευής από το νομό Λάρισας. Τα Γρεβενά βρίσκονται στο κέντρο σχεδόν του νομού και έχουν ακτινωτούς οδικούς άξονες επικοινωνίας με Κοζάνη, Λάρισα, Τρίκαλα και Γιάννενα.

Αξιοθέατα και γύρω περιοχή: Πλούσιος σε φυσικές ομορφιές χαρακτηρίζεται ο νομός των Γρεβενών, ιδανικός τόπος επίσκεψης για τους φυσιολάτρες, οίκο-περιηγητές και αυτούς που αγαπούν την εξερεύνηση και την περιπέτεια. Στολίδι της περιοχής αποτελεί η Βάλια Κάλντα, ο Εθνικός Δρυμός Πίνδου, που βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του νομού, στον ανεξιχνίαστο ορεινό όγκο του Λύγκου. Βάλια Κάλντα στη βλάχικη γλώσσα σημαίνει ζεστή κοιλάδα. Τα Γρεβενά ακολουθούν μια αναπτυξιακή πορεία με τουριστική αξιοποίηση, δίνοντας έμφαση στην πανέμορφη αλπική φύση. Στο κέντρο της πόλης η όμορφη πεζοδρομημένη πλατεία Αιμιλιανού, με απλωμένα γύρω της παραδοσιακά και σύγχρονα εστιατόρια-ταβέρνες, καλύπτουν τις ανάγκες διαμονής και εστίασης των επισκεπτών-τουριστών. Στον πεζόδρομο Μ. Αλεξάνδρου, σύγχρονα αλλά και κλασικά καφέ ελκύουν τον επισκέπτη, ενώ για τους ρομαντικούς υπάρχουν τα Δημοτικά αναψυκτήρια στο Καστράκι και στα Τσακάλια.

Στο νομό υπάρχουν 17 πέτρινα γεφύρια, τα οποία διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση, ενώ στα σπουδαιότερα περιλαμβάνονται αυτά του Αζίζ Αγά στο Τρίκωμο που είναι ο γεφύρι με το μεγαλύτερο τόξο στη Μακεδονία, της Πορτίτσας και του Κατσογιάννη στο Σπήλαιο, του Σπανού στο Κηπουργιό, καθώς και του Ζιάκα στο ομώνυμο χωριό. Παράλληλα παμπάλαιες εκκλησίες, μοναστήρια και κτίρια είναι σπαρμένα στα διάφορα χωριά της περιοχής, όπως για παράδειγμα στο Σπήλαιο, όπου βρίσκονται το πέτρινο σχολείο (1931), το αρχοντικό του Κώστα Βαρβίτσα (1900), η Ι.Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου (15 ος αιώνας), καθώς και η εκκλησία του πολιούχου Αγίου Αθανασίου (1804). Το Μοναστήρι της Ζάβορδας στο οποίο βρέθηκε το μοναδικό λεξικό του Μεγάλου Φωτίου, θεωρείτε το σημαντικότερο θρησκευτικό μνημείο της Δυτικής Μακεδονίας και ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα Μοναστήρια εκτός Αγίου Όρους.

Επίσης, το Περιβόλι κοσμούν αμέτρητες πέτρινες βρύσες, καθώς και παραδοσιακά οικοδομήματα, όπως η εκκλησία του Αγίου Νικολάου (13ος αιώνας) και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (16ος αιώνας). Εκτός από τους περιπάτους στο ανεξάντλητο φυσικό περιβάλλον του νομού Γρεβενών, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να επιδοθεί σε δραστηριότητες περιπέτειας, προκειμένου να αγγίξει το μεγαλείο και τη δύναμη της φύσης. Ειδικότερα ο ποταμός Αλιάκμονας με τους παραποτάμους του, όπως ο Βενέτικος, είναι ιδανικός γι’ αυτούς που αγαπούν τις καταβάσεις με καγιάκ και το ράφτινγκ. Οι ορεινοί όγκοι του Σμόλικα και του Όρλιακα προσφέρονται για αναρρίχηση, ορειβασία και τρέκινγκ, ενώ το Χιονοδρομικό Κέντρο της Βασιλίτσας, στο οποίο λειτουργούν συρόμενοι και εναέριοι αναβατήρες, ενδείκνυται για τους φίλους των χειμερινών σπορ.

Σημειώνεται ότι απέναντι στη μεγάλη εισροή επισκεπτών από όλη την Ελλάδα τόσο η πόλη των Γρεβενών όσο και τα χωριά του νομού ανέπτυξαν οργανωμένες μονάδες φιλοξενίας για τους επισκέπτες σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενώνες. Η περιοχή Βασιλίτσας βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του νομού Γρεβενών ο οποίος ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα της δυτικής Μακεδονίας. Η περιοχή αυτή είναι ορεινή, με μεγάλα δάση, πλούσιες φυσικές ομορφιές, χιονοσκέπαστες κορυφές αλλά και γεμάτη με παραδοσιακά χωριά που βρίσκονται σε διάφορα υψόμετρα. Από τα γνωστότερα χωριά της περιοχής είναι η Σαμαρίνα, σπουδαίος ορεινός παραδοσιακός οικισμός, που βρίσκεται σε υψόμετρο 1.450 μέτρων.

Η περιοχή είναι επίσης πασίγνωστη και για το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας που βρίσκεται πάνω από το χωριό Σμίξη και είναι ένα από τα καλύτερα της Ελλάδας. Στη νοτιοδυτική πλευρά του συγκροτήματος της Βασιλίτσας ανοίγεται η μακριά κοιλάδα «Βάλια Στάθη», μια από τις πιο δυσπρόσιτες και άγριες κοιλάδες της περιοχής, η οποία καταλήγει στον Αώο. Παράλληλα, η περιοχή προσφέρεται και για όλων των ειδών τις δραστηριότητες περιπέτειας, καθώς διαθέτει βουνά κατάλληλα για ορειβασία, ποτάμια κατάλληλα για υδάτινα σπορ (ράφτινγκ, καγιάκ) και πολλά άλλα. Η Δεσκάτη βρίσκεται στο ΝΑ τμήμα των Γρεβενών και είναι χτισμένη σε υψόμετρο 850μ περίπου. Είναι μια όμορφη κωμόπολη με πολλά έλατα, πεύκα και βελανιδιές στα γύρω βουνά. Οι κάτοικοί της διακρίνονται για την παραδοσιακή τους φιλοξενία. Το χωριό Ζιάκα βρίσκεται 19 χλμ. νοτιοδυτικά των Γρεβενών και περιλαμβάνει τους οικισμούς Κρύα Βρύση ή Τίστα και το Περιβολάκι. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 900 μ. περίπου και πήρε το όνομά του από τον θρυλικό ήρωα Θεόδωρο Ζιάκα.

Πώς θα πάτε | Με λεωφορείο: Εκτελούνται δρομολόγια ΚΤΕΛ από και προς τα Γρεβενά από τις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Κοζάνη κ.λ.π. Από εκεί μπορείτε να φθάσετε σε όποιο χωριό θέλετε με δρομολόγια που εκτελεί το τοπικό ΚΤΕΛ Νομού Γρεβενών. | Με αυτοκίνητο: Από την Αθήνα θα έρθετε μέσω της εθνικής οδού Αθηνών-Λαμίας και Λάρισας-Τρικάλων. Μέσω Καλαμπάκας θα φτάσετε στα Γρεβενά. Από τη Θεσσαλονίκη θα φθάσετε μέσω της Εγνατίας οδού ως τα Γρεβενά. Από τα Ιωάννινα μέσω της Εθνικής οδού Ιωαννίνων-Τρικάλων. Από το Μέτσοβο μέσω Μηλιάς θα φτάσετε στα Γρεβενά. Η απόσταση από την Αθήνα είναι 512 χλμ. Η απόσταση από τη Θεσσαλονίκη είναι 192 χλμ. Η απόσταση από την Πάτρα είναι 423 χλμ. Η απόσταση από τα Ιωάννινα είναι 178 χλμ. | Αεροπορικώς: Η περιοχή εξυπηρετείται από το αεροδρόμιο Κοζάνης.