Στη γιορτή του κάστανου, στα τέλη Οκτωβρίου, θα δοκιμάσετε τον καρπό του κάστανου σε όλες τις πιθανές εκδοχές του. Τότε η Καστάνιτσα γεμίζει από επισκέπτες, οι οποίοι δοκιμάζουν τοπικές συνταγές και κάστανα σε όλες τις πιθανές εκδοχές από τους πάγκους των μικροπωλητών. Κάστανο βραστό, ψητό, μαρμελάδα, με επικάλυψη σοκολάτας ή καστανόπαστα, αλλά και αλμυρές συνταγές, όπως χοιρινό ή ρεβίθια με κάστανα στη γάστρα. Χωρίς κάστανο, αλλά εξίσου ενδιαφέρον, είναι και το τοπικό πιάτο «καμινιάρικο», το οποίο αποτελείται από φασόλια με μακαρόνια. Ζωντανή μουσική, δημοτικά αλλά και τσακώνικοι χοροί και ομιλίες για την τσακώνικη γλώσσα συμπληρώνουν το πρόγραμμα.
Γιατί η Καστάνιτσα δεν είναι μόνο τα κάστανά της, αλλά και ένα από τα τσακώνικα χωριά της Κυνουρίας, και μάλιστα το ομορφότερο. Χτισμένη στον αυχένα που ενώνει δύο λόφους, με ασβεστωμένα σοκάκια, απρόσμενα όμορφα και νοικοκυρεμένα, με βουκαμβίλιες, βασιλικούς και μικρά δέντρα να χρωματίζουν τους λευκούς τοίχους ή την πέτρα των πυργόσπιτων με τις στέγες από σχιστόλιθο, τα οποία εμφανίζονται άλλοτε ερειπωμένα και άλλοτε αναστηλωμένα. Θα σταθμεύσετε το αυτοκίνητο στην είσοδο του χωριού κι έπειτα θα ξεκινήσετε την περιήγηση που πάντα καταλήγει στο κάστρο, τον αποκαλούμενο Πύργο Καψάμπελη, που επόπτευε την περιοχή στους βυζαντινούς χρόνους.
Από τον πύργο δεν σώζονται παρά ερείπια, αλλά η βόλτα έως εκεί και η θέα προς το χωριό είναι εκπληκτικές. Έπειτα μπορείτε να κάνετε μια επίσκεψη στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Καστάνιτσας, για να μάθετε για τους Τσάκωνες και τις συνήθειές τους, για την πλούσια φύση του Πάρνωνα αλλά και για τα ασβεστοκάμινα, αφού τον 20ό αιώνα το χωριό φημιζόταν για την παραγωγή ασβέστη. Εκεί θα διαλέξετε και ποιο μονοπάτι θέλετε να περπατήσετε, καθώς υπάρχουν διαδρομές με διάρκεια από 30 λεπτά έως 5 ώρες. Ασφαλώς γίνονται όλες μέσα στις καστανιές και στα έλατα.
«Δεν με νοιάζει πόσα έχεις φάει, δεν γίνεται να μη δοκιμάσεις τα δικά μου!» Μια κυρά που έχει στήσει τον πάγκο της στην πλατεία της Καστάνιτσας επιμένει να φάω το εικοστό κάστανο της ημέρας, λες και θα έχει κάποια διαφορά από τα προηγούμενα δεκαεννιά. 'Ολοι οι παραγωγοί στο πλούσιο δάσος που περιβάλλει το χωριό έχουν τις καστανιές τους και με τον ίδιο τρόπο καλλιεργούν. Θα σας συμβεί πολλές φορές, πάντως, αυτό αν έρθετε στην Καστάνιτσα το φθινόπωρο, την εποχή της συγκομιδής τους δηλαδή, γιατί οι ντόπιοι είναι πολύ περήφανοι για τη σοδειά τους. Τα καστανοτεμάχια είναι ιδιόκτητα και ανήκουν σε 50 καστανοπαραγωγούς, από τους οποίους ασχολούνται πιο συστηματικά οι έξι.
«Συνολικά καλλιεργούνται 4.500 στρέμματα, τα οποία όμως πέρυσι έδωσαν μόνο 14 τόνους κάστανο. Κάποτε μαζεύαμε 850 τόνους, αλλά τώρα τα δέντρα βάλλονται από τέσσερις διαφορετικές ασθένειες. Ελπίζουμε η κατάσταση να είναι αναστρέψιμη», μας λέει ο Δημήτρης Αντωνίου, καστανοκαλλιεργητής και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Βόρειας Κυνουρίας. Από αυτά ονομάστηκε προφανώς το χωριό και για χάρη τους διοργανώνει, εδώ και 40 χρόνια, τη γιορτή κάστανου το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτώβρη.
Κείμενο
ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ
