12.4.24

Άουγκουστ Στρίντμπεργκ (1849-1912)

Ο Άουγκουστ Στρίντμπεργκ (Johan August Strindberg, ήταν Σουηδός θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος και ζωγράφος. Γεννήθηκε στις 22 Ιανουαρίου του 1849 στη Στοκχόλμη, το τέταρτο παιδί από τα έντεκα της οικογένειας. Ο πατέρας του ήταν αστός, έμπορος αποικιακών ειδών και αργότερα, και μετά από χρεωκοπία του, υπάλληλος σε ναυτιλιακή εταιρεία. Η μητέρα του δούλευε στην οικογένεια του πατέρα του ως παραδουλεύτρα, την παντρεύτηκε ενώ ήταν 7 μηνών έγκυος στο πρώτο τους παιδί. Η μητέρα του πέθανε όταν ήταν 13, σύντομα ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε κι ο Άουγκουστ πέρασε άσχημα παιδικά χρόνια εξαιτίας της μητριάς του την οποία μισούσε.

Το 1867 ξεκίνησε σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλας, το 1868 διέκοψε και εργάστηκε ως οικοδιδάσκαλος, στην συνέχεια γράφτηκε στο πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης και προετοιμάστηκε για ιατρικές σπουδές τις οποίες τελικά ποτέ δεν ξεκίνησε. Το 1869 έγραψε τρία θεατρικά που απορρίφθηκαν στην Στοκχόλμη και τον επόμενο χρόνο επέστρεψε στην Ουψάλα και έγραψε ένα έργο που παίχτηκε στο βασιλικό θέατρο.

Τo 1872 επέστρεψε στην Στοκχόλμη και εργάστηκε ως δημοσιογράφος και κριτικός εφημερίδων ενώ έγραψε και το πρώτο σημαντικό έργο του, το ιστορικό δράμα «Ο κυρ Ολάφ» στο οποίο στηλιτεύει την υποκρισία της κοινωνίας και της εκκλησίας. Το 1877 ερωτεύεται την γυναίκα ενός βαρώνου και την πείθει να χωρίσει και να τον παντρευτεί. Επίσης γνώρισε και την πρώτη του επιτυχία με το έργο «Η κόκκινη κάμαρα» και έγραψε κάποια διηγήματά του. Η θεατρική αναγνώριση ήρθε με το έργο «Το ταξίδι του τυχερού Πέτρου», την ίδια εποχή που είχε μεγάλα προβλήματα στον γάμο του, καθώς ξεκίνησε να ζηλεύει παθολογικά την γυναίκα του.

Τις χρονιές 1884-1886 γράφει δύο αυτοβιογραφικά έργα, «Παντρεμένοι» και «ο γιός της υπηρέτριας» στο οποίο καταφέρεται κατά του γάμου, σε σημείο να διωχθεί για βλασφημία. Από αυτή την εποχή και μετά τα έργα του έχουν θέμα την μάχη των δύο φύλων, ενώ ο ίδιος δηλώνει αντιφεμινιστής. Πολλοί τον θεωρούν μισογύνη. Στο αριστουργηματικό «Πατέρας» η μάχη κορυφώνεται και οι γυναίκες του σπιτιού κατασπαράζουν τον άνδρα. Στο άλλο μεγάλο έργο του, «Δεσποινίς Τζούλια» στην μάχη των φύλων προστίθεται και η μάχη των τάξεων, προκαλώντας τέτοιο σοκ στην κοινωνία ώστε δεν παίχθηκε παρά πολλά χρόνια μετά.

Το 1892 τον χωρίζει η γυναίκα του παίρνοντας και την επιμέλεια των 3 παιδιών τους-το πρώτο τους είχε πεθάνει βρέφος. Ο Στρίνμπεργκ παθαίνει νευρικό κλονισμό και καταφεύγει στη ζωγραφική, τον επόμενο χρόνο παντρεύεται μια Αυστριακή δημοσιογράφο. Χωρίζουν μετά από λίγους μήνες αφού πρώτα έχουν κάνει ένα παιδί, εκείνος πηγαίνει στο Παρίσι, όπου περνά μια δύσκολη περίοδο κατά την οποία παρουσιάζει ψυχωτικά επεισόδια. Ασχολείται με μυστικισμό και αλχημεία και καταγράφει τις βασανιστικές του σκέψεις σε ένα βιβλίο με τίτλο «Κόλαση». Καταφέρνει να συνέλθει και επιστρέφει στην Στοκχόλμη όπου πέφτει με τα μούτρα στο γράψιμο.

Σε δέκα χρόνια γράφει 35 θεατρικά έργα. Επίσης ανά περιόδους ζωγραφίζει, συχνά θαλασσινά τοπία τα οποία παρουσιάζουν μια ριζοσπαστική απομάκρυνση από την ορατή πραγματικότητα. Αργότερα θα ανακαλύψει και θα καταπιαστεί και με την φωτογραφία. Το 1901 παντρεύεται για τρίτη φορά, την κατά 29 έτη μικρότερη του ηθοποιό, ένα χρόνο αργότερα τον εγκαταλείπει παίρνοντας και το παιδί τους. Γράφει μεταξύ άλλων την «Θύελλα» με θέμα τον ερχομό των γηρατειών, ενώ τα τελευταία του χρόνια σταμάτησε να γράφει για το θέατρο και αφιερώθηκε σε πολιτικές και θρησκευτικές μελέτες.

Το 1908 εγκαταστάθηκε σε ένα σπίτι που ονόμαζε «Ο Μπλε Πύργος» στην κεντρική Στοκχόλμη και έχει γίνει σήμερα μουσείο. Τα Χριστούγεννα του 1911 αρρώστησε βαριά με πνευμονία και δεν έγινε ποτέ τελείως καλά. Πέθανε από καρκίνο στομάχου στις 14 Μαΐου 1912.