8.5.24

Ιβ Μοντάν (1921-1991)

Ο Ιβ Μοντάν υπήρξε ένας από τους κορυφαίους ηθοποιούς που ανέδειξε η Γαλλία. Αξιοσημείωτη ήταν και η διαδρομή του στο τραγούδι. Παρ’ όλο που πολλοί τον θεωρούν ως την πεμπτουσία της γαλλικής γοητείας, στην πραγματικότητα γεννήθηκε στην Ιταλία και συγκεκριμένα στην πόλη Μονσουμάνο Τέρμε της Τοσκάνης στις 13 Οκτωβρίου 1921. Το πραγματικό του όνομα ήταν Ίβο Λίβι και ο κομμουνιστής πατέρας του αναγκάστηκε να καταφύγει με την οικογένειά του στην Γαλλία και να εγκατασταθεί στην Μασσαλία για να γλυτώσει από τους φασίστες του Μουσολίνι.

Το 1929 η οικογένεια Λίβι απέκτησε την γαλλική υπηκοότητα και ο νεαρός Ίβο έγινε Ιβ. Το Μοντάν, το επέλεξε ο ίδιος ως καλλιτεχνικό ψευδώνυμο, από μια προσταγή της μητέρας στα ιταλικά, που τον καλούσε, όταν ήταν μικρός, να αφήσει το παιγνίδι και να ανέβει στο σπίτι: «Ivo, monta!» του φώναζε στην διάλεκτο της Τοσκάνης. Ο νεαρός Ιβ, λάτρευε το αμερικανικό μιούζικαλ και τον Φρεντ Αστέρ, έμαθε να τραγουδά και να χορεύει, και σε ηλικία 18 ετών άρχισε τις εμφανίσεις του σε τοπικά μιούζικ χολ, συμπληρώνοντας έτσι τα έσοδά του ως λιμενεργάτης. Πέτυχε να κλείσει συμβόλαιο ως τραγουδιστής στο ονομαστό «Αλκαζάρ» της Μασσαλίας, αλλά ο πόλεμος έκοψε την καριέρα του στη μέση.

Με το τέλος του πολέμου το 1944 συνάντησε την Εντίθ Πιάφ που είχε αρχίσει να μεσουρανεί. Ήταν η αρχή ενός μεγάλου έρωτα και μιας μεγάλης καριέρας για τον ίδιο. Ο γοητευτικός νεαρός κάνει πλάι στη μεγαλύτερή του Πιάφ την πρώτη του ταινία «Αστέρι χωρίς φως», ένα δράμα που σκηνοθέτησε ο Μαρσέλ Μπλιστέν το 1946. Ο ρόλος του στην ταινία «Το μεροκάματο τού τρόμου» του Ανρί-Ζορζ Κλουζό (1953), θα του χαρίσει τη διεθνή αναγνώριση. Οι περισσότερο αναγνωρισμένες ερμηνείες του είναι στις ταινίες «Ο πόλεμος τελείωσε» του Αλέν Ρενέ (1966) και στην τριλογία του Κώστα Γαβρά: «Ζ» (1968), «Η ομολογία» (1970) και «Κατάσταση πολιορκίας» (1973). Άλλες γνωστές του επιτυχίες είναι: «Ο κόκκινος κύκλος» του Ζαν-Πιερ Μελβίλ (1971) και οι ταινίες του Κλοντ Σοτέ «Ζεράρ και Ροζαλί» (1972) και «Ο Βενσέν, ο Φρανσουά, ο Πωλ και οι άλλοι» (1975).

Η αυτοβιογραφία του με τίτλο « Με το κεφάλι γεμάτο ήλιο» («Du soleil plein la tête»), κυκλοφόρησε το 1955. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 γνωρίστηκε και συνδέθηκε με τη σπουδαία ηθοποιό Σιμόν Σινιορέ. Μαζί στην τέχνη, στην ιδεολογία και στη ζωή έμειναν 33 χρόνια έως τον θάνατό της το 1985. Ήταν ένα ζευγάρι που σημάδεψε την καλλιτεχνική και πολιτική ζωή της Γαλλίας. Ο Μοντάν στρατεύτηκε νωρίς στα κομμουνιστικά ιδεώδη, αλλά εξέφρασε τις αντιρρήσεις του για τον «υπαρκτό σοσιαλισμό» ήδη από το 1956 και την εισβολή των Σοβιετικών στην Ουγγαρία. Μίλησε κατά του σταλινισμού αλλά διατήρησε πάντα τις αριστερές και ειρηνιστικές του θέσεις από την εποχή των πολέμων της Αλγερίας και του Βιετνάμ έως τον πόλεμο στον Περσικό το 1991.

Το 1968 και μετά την εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία διέρρηξε οριστικά τις σχέσεις του με το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του συζούσε με την ηθοποιό Καρόλ Αμιέλ που είχε λιγότερα από τα μισά του χρόνια και μαζί της απέκτησε, στα 67 του χρόνια, ένα γιο, τον Βαλαντέν Μοντάν. Ο Ιβ Μοντάν πέθανε στις 9 Νοεμβρίου 1991 στην πόλη Σανλί της Βόρειας Γαλλίας, σε ηλικία 70 ετών.