Μία από τις πιο ιδιαίτερες Μονές του Αγίου 'Ορους είναι η Μονή Ξενοφώντος, η οποία έχει το χαρακτηριστικό ότι είναι χτισμένη πάνω ακριβώς στη θάλασσα, ανάμεσα στις Μονές Δοχειαρίου και Αγίου Παντελεήμονα. Η ίδρυσή της τοποθετείται στα τέλη του 11ου αιώνα. Μετά την πτώση της Πόλης ακολούθησαν μεγάλες καταστροφές αλλά και σημαντικές δωρεές για ανακαινίσεις.
Από τα σημαντικά ιερά κειμήλια της μονής είναι το Ιερό Χέρι του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, ενώ μεγάλης θρησκευτικής και ιστορικής σημασίας είναι οι δύο ψηφιδωτές εικόνες του Αγίου Γεωργίου και Αγίου Δημητρίου του 11ου αιώνα. Το μοναστήρι διαθέτει το μεγαλύτερο Καθολικό του Αγίου 'Ορους, 14 παρεκκλήσια, σημαντική βιβλιοθήκη με εκατοντάδες έγγραφα, στοιχεία που σε συνδυασμό με την προνομιακή του θέση το καθιστούν ένα ιδιαίτερα προσφιλές καταφύγιο για τους προσκυνητές του Αγίου 'Ορους.
