Θεωρείται από τα πιo ξεχωριστά βυζαντινά μοναστήρια όχι μόνο λόγω της θέσης της, αλλά και χάρη στη μεγάλη ιστορική της διαδρομή. H Παναγία Καταφυγιώτισσα βρίσκεται έξω από το Δερβένι, δέκα χιλιόμετρα πάνω στον δρόμο που οδηγεί στο χωριό Σαραντάπηχο. Για να φτάσει ο επισκέπτης στο μικρό εκκλησάκι που αιωρείται πάνω στον γκρεμό πρέπει να κατέβει ένα απότομο μονοπάτι με σκαλισμένα στον βράχο σκαλοπάτια.
Το όνομά της το έχει πάρει από την ευρύτερη περιοχή, καθώς εκεί έβρισκαν καταφύγιο οι διωκόμενοι επί τουρκοκρατίας 'Ελληνες. Σύμφωνα με την παράδοση, το εκκλησάκι άρχισε να χτίζεται το 1782 και για 100 περίπου χρόνια υπήρχε εκεί μία μοναχή. Στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε μέχρι τη δεκαετία του 1970 που φτιάχτηκαν και πάλι τα σκαλιά. Σήμερα ο ναός έχει ανακαινιστεί πλήρως.
