Ίσως η πιο σημαντική εκκλησία πάνω στο νησί της Ιθάκης με ακατάβλητη επιρροή σε όλους τους κατοίκους του. Βρίσκεται χτισμένη σε προνομιακή θέση σε υψόμετρο 600 μέτρων, σε απόσταση 15 χιλιομέτρων από το Βαθύ σε μία εκπληκτική τοποθεσία με συγκλονιστική θέα. Το μοναστήρι έχει τις πρώτες αναφορές του περίπου στο 1696, αλλά n ιστορία της εικόνας του Γενεσίου της Θεοτόκου που φιλοξενείται εκεί είναι ακόμη πιο αρχαία και χάνεται στην μακρά παράδοση του νησιού.
Το όνομα «Καθαριώτισσα» προήλθε επειδή, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η εικόνα βρέθηκε μέσα στα καιόμενα «κάθαρα» ή ξερόκλαδα, που καίγονταν για καθαρισμό του τόπου. Η Παναγία η Καθαριώτισσα, η οποία είναι ανδρικό μοναστήρι, θεωρείται η προστάτιδα του νησιού και η μνήμη της τιμάται κάθε χρόνο στις 8 Σεπτεμβρίου, με παραδοσιακά πανηγύρια και εορταστικές εκδηλώσεις.
