Η Παναγία των Χαλκέων, που βρίσκεται στην καρδιά της Θεσσαλονίκης κοντά στην Αρχαία Αγορά, πήρε το όνομά της από τη γύρω περιοχή, γνωστή για τα καταστήματα χαλκουργών. Αυτή η κομψή εκκλησία, που κατασκευάστηκε το 1028 από τον Χριστόφορο, πρωτοσπαθάριο της αυτοκρατορικής αυλής, και τη σύζυγό του Μαρία, αποτελεί σημαντική μαρτυρία της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και καλλιτεχνίας. Η εκκλησία, που αναγνωρίζεται για την κατασκευή της από κόκκινο τούβλο, είναι επηρεασμένη από την αρχιτεκτονική της Κωνσταντινούπολης, με πολλά περίτεχνα διακοσμητικά στοιχεία.
Μεγάλο καλλιτεχνικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα εντυπωσιακά ψηφιδωτά της, ιδίως αυτό του τρούλου. H εκκλησία, όπως και οι υπόλοιπες της Θεσσαλονίκης, λειτούργησε για αιώνες ως τζαμί, όταν και υπέστη μεγάλη καταστροφή από πυρκαγιά το 1890. Μετά τον σεισμό του 1978 έγιναν εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης, εξασφαλίζοντας τη διαρκή πολιτιστική και ιστορική της σημασία.
