Βρίσκεται στην Κοινότητα Βάθης του Δήμου Κισσάμου, σε απόσταση 72 χιλιομέτρων από την πόλη των Χανίων. Χτισμένη με μορφή φρουρίου πάνω σε ένα βράχο, έχει θέα στο Λιβυκό Πέλαγος. H ημερομηνία ίδρυσής της δεν είναι γνωστή, αλλά τοποθετείται στα χρόνια της όψιμης Ενετοκρατίας, γύρω στο 1500, και, κατά την παράδοση, πήρε το όνομά της από ένα χρυσό σκαλοπάτι, το τελευταίο από τα 98 που είχε όταν ανεγέρθηκε.
Στα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ο Πατριάρχης αναγκάστηκε να πουλήσει τα κτήματα της μονής-και το χρυσό σκαλοπάτι-για να πληρώσει τους βαρύτατους φόρους που είχε επιβάλει ο σουλτάνος, με συνέπεια την ερήμωση του μοναστηριού. H παράδοση αναφέρει ότι η ιερότητα του χώρου άρχισε με την εύρεση της εικόνας της Κοίμησης της Θεοτόκου στην κόγχη ενός βράχου, όπου την είχαν κρύψει πιθανότατα κατά την εποχή της Εικονομαχίας (726-842).
Πριν από την κατασκευή της μονής, στη θέση της υπήρχε άλλος ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, κολλημένος σε σπηλαιώδη βράχο, στη σκέπη του οποίου στεκόταν ναός της Αγίας Τριάδος. Όταν αποφασίστηκε να οικοδομηθεί μεγαλύτερη εκκλησία στους πρόποδες του βράχου, για να αποφύγουν τη δύσκολη μεταφορά των υλικών σε ψηλότερο σημείο, η εικόνα επέστρεφε στη θέση όπου είχε ανακαλυφθεί. 'Ετσι, και ο νέος ναός οικοδομήθηκε πάνω στο βράχο.
Το 1824, ανήμερα του Πάσχα, έγινε η μεγάλη σφαγή στο Ελαφονήσι από τούς Τουρκοαιγυπτίους, οι οποίοι πέρασαν και από τη Χρυσοσκαλίτισσα, που όμως ήταν έρημη. Θέλησαν να τον ισοπεδώσουν, αλλά ένα σμήνος μελισσών τούς εμπόδισε. Στο σημείο όπου ήταν η κυψέλη στήθηκε εικονοστάσι, το οποίο συναντά ο επισκέπτης ανεβαίνοντας. Το 1855 άρχισε η αναβίωση της μονής, ωστόσο το 1900 διαλύθηκε μαζί με πολλές άλλες της Κρήτης.
Επανιδρύθηκε ως γυναικεία το 1940. Το 1943 οι Γερμανοί κατακτητές έδιωξαν τους μοναχούς και εγκαταστάθηκαν οι ίδιοι εκεί. H ζωή επέστρεψε στη μονή το 1944, η οποία λειτουργούσε ως γυναικεία μέχρι το 2012. H Ιερά Μονή Χρυσοσκαλίτισσας γιορτάζει στις 15 Αυγούστου, στην Κοίμηση της Θεοτόκου, και της Αγίας Τριάδας.
