Η Ιερά Μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου ή Πελαγίας βρίσκεται κοντά στο Ακραίφνιο των Θηβών σε υψόμετρο 650 μέτρων και φέρεται να είναι χτισμένη τον 12ο αιώνα κοντά στα ερείπια του ιερού του Πτώου Απόλλωνα του 4ου αιώνα π.Χ. Το Καθολικό της Ιεράς Μονής είναι αφιερωμένο στη Γέννηση της Θεοτόκου και γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Για το όνομα υπάρχουν διάφορες εκδοχές, μία από τις οποίες αφορά τηv εύρεση της εικόνας της Παναγίας στη θάλασσα.
Η μονή φαίνεται ότι διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον απελευθερωτικό αγώνα του 1821. Το 1968 ξεκινά σταδιακά η επιστροφή γυναικών μοναχών και η προσπάθεια αποκατάστασης του μοναστηριού. Η γυναικεία μοναστική αδελφότητα ασχολείται επίσης με την αγιογραφία και την έκδοση βιβλίων.
