Χανιά: Χτισμένη σύμφωνα με τα αρχαιολογικά δεδομένα πάνω στα ερείπια της αρχαίας Κυδωνίας, η πόλη των Χανίων, παλαιά και σύγχρονη, με πολυάριθμες συνοικίες, αποτελεί το διοικητικό κέντρο του νομού. Η παλαιά πόλη έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο και εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με τη γραφικότητά της από την πρώτη στιγμή-βυζαντινά και ενετικά τείχη, χριστιανικά και μουσουλμανικά μνημεία, στενά δρομάκια με βενετσιάνικα αρχοντικά. Στο βενετσιάνικο λιμάνι, που συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη κίνηση, ξεχωρίζουν ο φάρος, το φρούριο Φιρκάς, το τζαμί Χασάν και τα νεώρια. Η σύγχρονη πόλη, απλωμένη γύρω από την παλαιά, έχει καλή ρυμοτομία, ανοιχτούς δρόμους, όμορφες πλατείες και καλοδιατηρημένα νεοκλασικά κτίρια. Ξεχωριστές και οι συνοικίες Σαντριβάνι (στην καρδιά της πόλης), Καστέλι, Σπλάντζια, Κουμ Καπί (εκτείνεται κατά μήκος της παραλίας με καφέ, μπαρ και εστιατόρια), Χαλεπά (κατοικία Ελευθερίου Βενιζέλου). Σημείο αναφοράς η Δημοτική Αγορά με τα εμπορικά καταστήματα.
Αγία Ρουμέλη: Γραφικό χωριό στις ακτές του Λιβυκού πελάγους, σε μικρή απόσταση από την έξοδο του φαραγγιού της Σαμαριάς. Η Αγία Ρουμέλη διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις επαναστάσεις του 19ου αιώνα. Από εδώ αναχώρησαν για την Αίγυπτο το Μάιο του 1941 η ελληνική κυβέρνηση και ο βασιλιάς Γεώργιος. Η Αγία Ρουμέλη έχει 121 κατοίκους και συνδέεται μόνο ακτοπλοϊκώς με Σούγια, Παλαιοχώρα, Λουτρό και Χώρα Σφακίων. | Κολύμπι: Στις εκτεταμένες παραλίες του όρμου της Αγίας Ρουμέλης και στον Άγιο Παύλο.
Ακρωτήρι: Χερσόνησος ανατολικά της πόλης των Χανίων, πλούσια σε ιστορία, μνημεία και φυσικές ομορφιές. Στο κέντρο της υπάρχει εκτεταμένο οροπέδιο, όπου βρίσκεται το αεροδρόμιο του νομού. Στο λόφο του Προφήτη Ηλία βρίσκονται οι τάφοι του Ελευθέριου και Σοφοκλή Βενιζέλου και το άγαλμα του Κρητικού εθνικού αγωνιστή, Σπύρου Καγιαλέ-Καγιαλεδάκη. Στο χωριό Αργουλιδέ του Ακρωτηρίου, ετάφη το 2017 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, δίπλα στην σύζυγό του, Μαρίκα. Ακόμη, στο χωριό Σταυρός, με την εξαιρετική φυσική ομορφιά, τα γαλαζοπράσινα νερά και τις χρυσαφένιες παραλίες, γυρίστηκαν σκηνές της ταινίας «Ζορμπάς» του Μιχάλη Κακογιάννη με πρωταγωνιστή τον Άντονι Κουίν. | Κολύμπι: Στο βορειοδυτικό τμήμα της χερσονήσου στις παραλίες Καλαθά, Τερσανά και Σταυρό. Στο νότιο, στις παραλίες Μαράθι και Λουτράκι.
Βάμος: Με παραδοσιακά σπίτια, αποτελεί το διοικητικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής. Λόγω της στρατηγικής θέσης του ο Βάμος υπήρξε πεδίο σφοδρών συγκρούσεων κατά την Τουρκοκρατία. Στο χωριό θα δείτε προτομή του ήρωα της επανάστασης του 1896 Παπαμαλέκου, κενοτάφιο πεσόντων και μνημείο του δημοσιογράφου και εκδότη Δημήτρη Λαμπράκη, που γεννήθηκε εδώ.
ΜΟΥΣΕΙΑ
Αρχαιολογικό: Στεγάζεται στο καθολικό της ενετικής μονής του Αγίου Φραγκίσκου. Τα εκθέματα-κατανεμημένα με χρονολογικά κριτήρια και κατά ανασκαφικά σύνολα-παρέχουν μια διαχρονική εικόνα της ιστορίας του νομού από τη Νεολιθική ώς τη Ρωμαϊκή Εποχή. Σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Μουσείου εκτίθεται η συλλογή Κωνσταντίνου, Μαρίκας και Κυριάκου Μητσοτάκη-χρυσά κοσμήματα, όπλα, αγγεία, ειδώλια, μικροαντικείμενα κ.ά., κυρίως Μινωικής Εποχής.
Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Συλλογή Χανίων: Στεγάζεται στην εκκλησία του Σαν Σαλβατόρε. Περιλαμβάνει αρχιτεκτονικά γλυπτά, επιτύμβιες επιγραφές, βυζαντινά νομίσματα και μολυβδόβουλα, νομίσματα Ενετοκρατίας, αντικείμενα μεταλλοτεχνίας, κοσμήματα και έργα κεραμικής.
Ιστορικό Αρχείο Κρήτης: Περιλαμβάνει κειμήλια, συλλογές και αρχεία που αναφέρονται σε διάφορες χρονικές περιόδους της Κρητικής ιστορίας. Εκτίθενται εκκλησιαστικά σκεύη, χάρτες, νομίσματα, φωτογραφίες και διάφορα έντυπα της πολιτικής ζωής από το 19ο αιώνα ώς το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μια αίθουσα είναι αφιερωμένη στον Ελευθέριο Βενιζέλο, με προσωπικά ενθυμήματα. Επίσης, δύο αίθουσες περιλαμβάνουν λαογραφική συλλογή, με κεντήματα, υφαντά, εκθέματα χρυσοκεντητικής και μεταλλοτεχνίας. Η βιβλιοθήκη του Αρχείου περιλαμβάνει 6.500 τίτλους και σημαντικό αρχείο Τύπου.
Λαογραφικό: Η έκθεση περιλαμβάνει λαογραφική συλλογή-εργαλεία, πρώτες ύλες και προϊόντα της παραδοσιακής οικοτεχνίας, βιοτεχνίας και αγροτικής ζωής. Στο εργαστήριο του Μουσείου γίνονται αντιγραφές από παλαιά αυθεντικά κεντήματα.
Ναυτικό: Περιλαμβάνει μακέτες πλοίων, όργανα και συσκευές, ζωγραφικούς πίνακες, κειμήλια, αντικείμενα που ανασύρθηκαν από το βυθό, όστρακα, φωτογραφίες κ.ά. Ιδιαίτερος χώρος έχει αφιερωθεί στη Μάχη της Κρήτης.
Πολεμικό: Περιλαμβάνει σπάνιο φωτογραφικό υλικό και μοναδικά ιστορικά κειμήλια από το Μακεδονικό Αγώνα (1903-1908), τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913), τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τη Μικρασιατική Εκστρατεία (1919-1922) και το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Χημείας: Στεγάζεται σε αίθουσες της Διεύθυνσης Χημικών Υπηρεσιών Χανίων. Θα δείτε αναπαράσταση του πρώτου δημόσιου χημικού εργαστηρίου της Ελλάδας, με παλαιά αντικείμενα και όργανα, όπως λειτούργησε στα Χανιά (1900). Το Μουσείο διαθέτει βιβλιοθήκη με συγγράμματα μεγάλης Αξίας.
Γεωργιούπολη: Σε καταπράσινη περιοχή, με σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες κατά μήκος της εκτεταμένης παραλίας. Στο μικρό λιμάνι, στις εκβολές του ποταμού Αλμυρού, δένουν αλιευτικά σκάφη. | Κολύμπι: Στην εκτεταμένη παραλία της περιοχής.
Θερισός: Φημισμένο ορεινό χωριό, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στους απελευθερωτικούς αγώνες του Κρητικού λαού εναντίον των Τούρκων κατά το 19ο αιώνα. Το 1905 ο Ελευθέριος Βενιζέλος κήρυξε εδώ την επανάσταση με αίτημα την πολιτική ένωση της Κρήτης με τη μητέρα Ελλάδα.
Κίσσαμος: Όμορφη κωμόπολη, χτισμένη σε εύφορο κάμπο με ελιές και αμπέλια. Είναι γεωργικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής, με αξιόλογη τουριστική κίνηση. Το όνομα Καστέλι οφείλεται στο φρούριο που έχτισαν εδώ οι Ενετοί. Κοντά στον Κίσσαμο βρίσκονται οι τουριστικοί οικισμοί Δραπανιάς και Νωπήγεια. Από το λιμάνι, το δυτικότερο της Κρήτης, το νησί συνδέεται με το Γύθειο, την Καλαμάτα, τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα. Τους καλοκαιρινούς μήνες πραγματοποιούνται εκδρομές στα νησάκια Ήμερη και Άγρια Γραμβούσα και στη λιμνοθάλασσα του Μπάλου. | Κολύμπι: Στην παραλία του Κισσάμου, Μαύρο Μόλο, στο Δραπανιά και στα Νωπήγεια. Με εκδρομικό σκάφος, στην Ήμερη Γραμβούσα και στη λιμνοθάλασσα του Μπάλου.
Κολυμπάρι: Παραθαλάσσιο χωριό, χτισμένο στο μυχό όρμου, με ψαροταβέρνες και μικρό λιμάνι για βάρκες και αλιευτικά. Στο αγκυροβόλιό του έγινε η απόβαση των Τούρκων που οδήγησε στην υποδούλωση της Κρήτης. Στο ίδιο σημείο έγινε η μυστική απόβαση ελληνικών στρατευμάτων, με επικεφαλής το συνταγματάρχη Τιμολέοντα Βάσσο, που στάθηκε αφορμή για την κήρυξη του ελληνοτουρκικού πολέμου. Στα 3 χλμ. βρίσκεται το Σπήλαιο του Άγιου Ιωάννη του Ερημίτη, κοντά στο χωριό Μαραθοκεφάλα, σε θαυμάσια τοποθεσία, με θέα στον κάμπο και τον όρμο Κολυμπαρίου. Μέσα στο σπήλαιο θα δείτε την εκκλησία και την κρύπτη του Αγίου, καθώς και ιαματικό αγίασμα. | Κολύμπι: Στην παραλία του χωριού, στη Ραβδούχα, στη μικρή ακρογιαλιά Αφράτα και στις Μένιες.
Μάλεμε: Με αξιόλογη τουριστική κίνηση. Το Μάλεμε αναφέρεται σε διάφορες απογραφές της Ενετοκρατίας. Στη Μάχη της Κρήτης αποτέλεσε στόχο των Γερμανών αλεξιπτωτιστών, που το κατέλαβαν ύστερα από σκληρές μάχες. | Κολύμπι: Στις παραλίες της περιοχής.
Οροπέδιο Ομαλού: Μαγευτική έκταση σε υψόμετρο 1.020-1.070 μέτρα, στο δυτικό τμήμα των Λευκών Ορέων. Ο δρόμος συνεχίζει για το φαράγγι της Σαμαριάς. Ο χιλιοτραγουδισμένος Ομαλός αποτέλεσε καταφύγιο των Κρητικών σε χαλεπούς καιρούς, ορμητήριο επαναστατών και πεδίο μαχών στις εξεγέρσεις κατά των Τούρκων.
Ελαφονήσι: Παραδεισένια νησίδα στο νοτιοδυτικό άκρο της Κρήτης, με αμμόλοφους, υπέροχες παραλίες και ακρογιαλιές με εξωτικά γαλαζοπράσινα νερά. Στενός πορθμός με αβαθή νερά τη χωρίζει από την απέναντι ακτή. Στο Ελαφονήσι υπήρχαν κατά την αρχαιότητα ιερά αφιερωμένα στο Μουσαγέτη Απόλλωνα και την Ινώ.
Παλαιοχώρα: Κωμόπολη με σημαντική εμπορική και τουριστική κίνηση, χτισμένη σε μικρή χερσόνησο ανάμεσα σε δύο όρμους. Μικρά πλοία συνδέουν την Παλαιοχώρα με Σούγια, Αγία Ρουμέλη, Λουτρό, Χώρα Σφακίων και Γαύδο. Επίσης, εκδρομικά σκάφη σας μεταφέρουν στο Ελαφονήσι και γραφεία τουρισμού οργανώνουν εκδρομές για το φαράγγι της Σαμαριάς. | Κολύμπι: Στις παραλίες του οικισμού Βότσαλα και Παχιά Άμμο, Κεραμιδέ, Χάλαρα, Γιαννισκάρι, στις παραλίες Ψηλό Βόλακα, Πλακάκι, Γραμμένο, Κριό, Λίμνη Κριού (και μονοπάτι 20 λεπτών).
Πλατανιάς: Θέρετρο με αξιόλογη τουριστική κίνηση, σε εύφορη περιοχή, κοντά στις εκβολές του ομώνυμου ποταμού. Το χωριό είναι χτισμένο κατά μήκος της παραλίας και σε ύψωμα-από εδώ η θέα είναι μαγευτική. Στην περιοχή των Βρυσών, χωριού κοντά στην Πλατανιά, βρίσκεται το σπήλαιο Κερά Σπηλιώτισσα.
Γαύδος: Παραδεισένιο νησί στην αγκαλιά του Λιβυκού πελάγους. Το ακρωτήρι Τρυπητή-μαγευτικό δημιούργημα της φύσης με τρεις καμάρες-αποτελεί το νοτιότερο άκρο της Ελλάδας και της Ευρώπης. Οι χρυσαφένιες αμμουδιές, οι όμορφες ακρογιαλιές με γαλαζοπράσινα νερά, τα πεύκα, οι κέδροι, οι μικροί οικισμοί και τα γραφικά ξωκλήσια συνθέτουν ένα μοναδικό τοπίο. Η παράδοση ταυτίζει τη Γαύδο με την Ωγυγία, το νησί της Καλυψώς, που κράτησε αιχμάλωτο τον Οδυσσέα έξι χρόνια. Μικρά πλοία συνδέουν τη Γαύδο με τη Χώρα Σφακίων, Αγία Ρουμέλη, Σούγια και Παλαιοχώρα. Πληροφορίες: Λιμενικός Σταθμός Παλαιοχώρας, Χώρας Σφακίων. | Κολύμπι: Στις παραλίες Σαρακίνικο, Άγιο Ιωάννη, Λαυρακά, Πύργο, Ποταμό, Καραβέ, Κόρφο, Λακούδι και Αλυκή.
Φαράγγι Σαμαριάς: Επίγειος παράδεισος, εθνικός δρυμός μήκους 16 χλμ., με 450 είδη του φυτικού βασιλείου, 70 από τα οποία είναι ενδημικά είδη και υποείδη της Κρήτης-και η πανίδα-κυρίως, ο κρητικός αίγαγρος. Το 1979 το φαράγγι βραβεύτηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως μια από τις πιο όμορφες περιοχές της ηπείρου. Η είσοδος στο φαράγγι γίνεται από ένα στενό κατηφορικό μονοπάτι που ξεκινά από τη θέση «Ξυλόκαστρο»-υψόμετρο 1.200 μέτρα-, στη νότια πλευρά του Οροπεδίου Ομαλού. Η πεζοπορία ώς την έξοδο, κοντά στο χωριό Αγία Ρουμέλη, στο Λιβυκό πέλαγος, διαρκεί γύρω στις 6 ώρες. Η είσοδός της Σαμαριάς απέχει 43 χλμ. από τα Χανιά. Φθάνοντας στην Αγία Ρουμέλη θα πάρετε το καραβάκι για τη Χώρα Σφακίων, τη Σούγια ή την Παλαιοχώρα.
Φαλάσαρνα: Με εκτεταμένη αμμουδερή παραλία-γαλαζοπράσινα νερά και αμμοθίνες-, σε ανοιχτό όρμο, στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού. Στο νότιο τμήμα του όρμου, μικρό λιμάνι-καταφύγιο για βάρκες και αλιευτικά. Η ευρύτερη περιοχή έχει πολλά θερμοκήπια και είναι κατάφυτη από ελιές. | Κολύμπι: Στη μαγευτική παραλία του οικισμού.
Φραγκοκάστελο: Παραθαλάσσιος οικισμός, χτισμένος στο άκρο πεδινής έκτασης, κοντά στο φημισμένο βενετσιάνικο κάστρο. Άρρηκτα δεμένο με το Φραγκοκάστελο είναι ένα παράξενο φυσικό φαινόμενο που παρατηρείται συχνά τις πρωινές ώρες στα τέλη Μαίου. Οι θρυλικοί «Δροσουλίτες»-έτσι τους αποκαλούν οι ντόπιοι, διότι εμφανίζονται με την πρωινή δροσιά-μοιάζουν με σκιές στρατιωτών που ξεκινούν από την ανατολή και κινούνται προς τη δύση. | Κολύμπι: Στις όμορφες παραλίες της περιοχής, Μακρύτερα, στους Λάκκους και την Αγία Μαρίνα.
Χώρα Σφακίων: Ιστορικό χωριό με δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, χτισμένο στο μυχό όρμου, στις ακτές του Λιβυκού πελάγους. Το παλαιό χωριό είναι χτισμένο σε πλαγιά πάνω από τον παραλιακό οικισμό. Το 15ο ή 16ο αιώνα οι Ενετοί έχτισαν στο λόφο Καστέλι φρούριο. Μετά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη, το 1770, η Χώρα καταστράφηκε από τους Τούρκους. Μικρά πλοία συνδέουν το λιμάνι με Λουτρό, Αγία Ρουμέλη, Σούγια, Παλαιοχώρα και Γαύδο. | Κολύμπι: Στη Βρύση, μικρή παραλία της Χώρας, στον Ίλιγγα, στο Αμμούδι και στη Φυλακή. Με εκδρομικό σκάφος, στις παραλίες Γλυκά Νερά, Λουτρό, Φοίνικα, Λύκο και Διαλισκάρι (Μάρμαρα).
Τι να ψωνίσετε: Από τη δημοτική αγορά της πόλης των Χανίων, άφθονα τοπικά προϊόντα-τυροκομικά, αλλαντικά, ψάρια, λάδι, ελιές, μέλι, αρωματικά βότανα, κάστανα, καρύδια, παξιμάδια, γλυκά, κρασί και τσικουδιά. Από το Βάμο, τοπικά παραδοσιακά προϊόντα. Από την επαρχία Κισσάμου, κρασιά. Από τις Βρύσες, γιαούρτι. | Τοπικές νοστιμιές: Δοκιμάστε «καλιτσούνια»-τηγανητά τυροπιτάκια με σπιτικό φύλλο, μυζήθρα ή φρέσκο ανθότυρο-, «στάκα»-φτιάχνεται στο τελευταίο στάδιο παραγωγής του βούτυρου γάλακτος-, «σφακιανή τούρτα»-αρνί με μυζήθρα και φύλλο στο φούρνο-και «ντάκο»-κριθοκούλουρα με τυρί, λάδι και ντομάτα. Επίσης, κουνέλι στιφάδο, «χοχλιούς»-σαλιγκάρια παραδοσιακά μαγειρεμένα-, μπουρέκι, ντολμαδάκια με κολοκυθανθούς. Στις Βρύσες, γιαούρτι με μέλι. Στον Κίσσαμο, κρασί. Στη Χώρα Σφακίων, τηγανητή πίτα με μέλι και τυρί, κρέας τσιγαριστό, σύγκλινο, λουκάνικο, γεμιστά, χταποδοσαλάτα, ψάρια και θαλασσινά. | Αν έχετε σκάφος: Θα δέσετε στη μαρίνα της πόλης των Χανίων, της Σούδας, του Κισσάμου και της Παλαιοχώρας. Για καύσιμα, στα Χανιά, στον Κίσσαμο, στην Παλαιοχώρα. | Ορειβατικά καταφύγια: Στα Λευκά όρη, όπου υπάρχουν τέσσερα καταφύγια. Στη θέση «Βόλικας Κεραμειών», το καταφύγιο «Βόλικας», υψόμετρο 1.400 μέτρων, χωρητικότητας 30 ατόμων. Στη θέση «Καλλέργης Ομαλού», το καταφύγιο «Καλλέργης», υψόμετρο 1.680 μέτρων, χωρητικότητας 50 ατόμων. Στη θέση «Ταύρης Ασκύφου Σφακίων», το καταφύγιο «Ταύρης», υψόμετρο 1.200 μέτρων, χωρητικότητας 42 ατόμων. Στη θέση «Σβουριχτής», το καταφύγιο «Χρήστος Χουλιόπουλος», υψόμετρο 1.970 μέτρων, χωρητικότητας 25 ατόμων. Πληροφορίες: ΕΟΣ Χανίων.
Πολεμικό: Περιλαμβάνει σπάνιο φωτογραφικό υλικό και μοναδικά ιστορικά κειμήλια από το Μακεδονικό Αγώνα (1903-1908), τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913), τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τη Μικρασιατική Εκστρατεία (1919-1922) και το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Χημείας: Στεγάζεται σε αίθουσες της Διεύθυνσης Χημικών Υπηρεσιών Χανίων. Θα δείτε αναπαράσταση του πρώτου δημόσιου χημικού εργαστηρίου της Ελλάδας, με παλαιά αντικείμενα και όργανα, όπως λειτούργησε στα Χανιά (1900). Το Μουσείο διαθέτει βιβλιοθήκη με συγγράμματα μεγάλης Αξίας.
Γεωργιούπολη: Σε καταπράσινη περιοχή, με σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες κατά μήκος της εκτεταμένης παραλίας. Στο μικρό λιμάνι, στις εκβολές του ποταμού Αλμυρού, δένουν αλιευτικά σκάφη. | Κολύμπι: Στην εκτεταμένη παραλία της περιοχής.
Θερισός: Φημισμένο ορεινό χωριό, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στους απελευθερωτικούς αγώνες του Κρητικού λαού εναντίον των Τούρκων κατά το 19ο αιώνα. Το 1905 ο Ελευθέριος Βενιζέλος κήρυξε εδώ την επανάσταση με αίτημα την πολιτική ένωση της Κρήτης με τη μητέρα Ελλάδα.
Κίσσαμος: Όμορφη κωμόπολη, χτισμένη σε εύφορο κάμπο με ελιές και αμπέλια. Είναι γεωργικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής, με αξιόλογη τουριστική κίνηση. Το όνομα Καστέλι οφείλεται στο φρούριο που έχτισαν εδώ οι Ενετοί. Κοντά στον Κίσσαμο βρίσκονται οι τουριστικοί οικισμοί Δραπανιάς και Νωπήγεια. Από το λιμάνι, το δυτικότερο της Κρήτης, το νησί συνδέεται με το Γύθειο, την Καλαμάτα, τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα. Τους καλοκαιρινούς μήνες πραγματοποιούνται εκδρομές στα νησάκια Ήμερη και Άγρια Γραμβούσα και στη λιμνοθάλασσα του Μπάλου. | Κολύμπι: Στην παραλία του Κισσάμου, Μαύρο Μόλο, στο Δραπανιά και στα Νωπήγεια. Με εκδρομικό σκάφος, στην Ήμερη Γραμβούσα και στη λιμνοθάλασσα του Μπάλου.
Κολυμπάρι: Παραθαλάσσιο χωριό, χτισμένο στο μυχό όρμου, με ψαροταβέρνες και μικρό λιμάνι για βάρκες και αλιευτικά. Στο αγκυροβόλιό του έγινε η απόβαση των Τούρκων που οδήγησε στην υποδούλωση της Κρήτης. Στο ίδιο σημείο έγινε η μυστική απόβαση ελληνικών στρατευμάτων, με επικεφαλής το συνταγματάρχη Τιμολέοντα Βάσσο, που στάθηκε αφορμή για την κήρυξη του ελληνοτουρκικού πολέμου. Στα 3 χλμ. βρίσκεται το Σπήλαιο του Άγιου Ιωάννη του Ερημίτη, κοντά στο χωριό Μαραθοκεφάλα, σε θαυμάσια τοποθεσία, με θέα στον κάμπο και τον όρμο Κολυμπαρίου. Μέσα στο σπήλαιο θα δείτε την εκκλησία και την κρύπτη του Αγίου, καθώς και ιαματικό αγίασμα. | Κολύμπι: Στην παραλία του χωριού, στη Ραβδούχα, στη μικρή ακρογιαλιά Αφράτα και στις Μένιες.
Μάλεμε: Με αξιόλογη τουριστική κίνηση. Το Μάλεμε αναφέρεται σε διάφορες απογραφές της Ενετοκρατίας. Στη Μάχη της Κρήτης αποτέλεσε στόχο των Γερμανών αλεξιπτωτιστών, που το κατέλαβαν ύστερα από σκληρές μάχες. | Κολύμπι: Στις παραλίες της περιοχής.
Οροπέδιο Ομαλού: Μαγευτική έκταση σε υψόμετρο 1.020-1.070 μέτρα, στο δυτικό τμήμα των Λευκών Ορέων. Ο δρόμος συνεχίζει για το φαράγγι της Σαμαριάς. Ο χιλιοτραγουδισμένος Ομαλός αποτέλεσε καταφύγιο των Κρητικών σε χαλεπούς καιρούς, ορμητήριο επαναστατών και πεδίο μαχών στις εξεγέρσεις κατά των Τούρκων.
Ελαφονήσι: Παραδεισένια νησίδα στο νοτιοδυτικό άκρο της Κρήτης, με αμμόλοφους, υπέροχες παραλίες και ακρογιαλιές με εξωτικά γαλαζοπράσινα νερά. Στενός πορθμός με αβαθή νερά τη χωρίζει από την απέναντι ακτή. Στο Ελαφονήσι υπήρχαν κατά την αρχαιότητα ιερά αφιερωμένα στο Μουσαγέτη Απόλλωνα και την Ινώ.
Παλαιοχώρα: Κωμόπολη με σημαντική εμπορική και τουριστική κίνηση, χτισμένη σε μικρή χερσόνησο ανάμεσα σε δύο όρμους. Μικρά πλοία συνδέουν την Παλαιοχώρα με Σούγια, Αγία Ρουμέλη, Λουτρό, Χώρα Σφακίων και Γαύδο. Επίσης, εκδρομικά σκάφη σας μεταφέρουν στο Ελαφονήσι και γραφεία τουρισμού οργανώνουν εκδρομές για το φαράγγι της Σαμαριάς. | Κολύμπι: Στις παραλίες του οικισμού Βότσαλα και Παχιά Άμμο, Κεραμιδέ, Χάλαρα, Γιαννισκάρι, στις παραλίες Ψηλό Βόλακα, Πλακάκι, Γραμμένο, Κριό, Λίμνη Κριού (και μονοπάτι 20 λεπτών).
Πλατανιάς: Θέρετρο με αξιόλογη τουριστική κίνηση, σε εύφορη περιοχή, κοντά στις εκβολές του ομώνυμου ποταμού. Το χωριό είναι χτισμένο κατά μήκος της παραλίας και σε ύψωμα-από εδώ η θέα είναι μαγευτική. Στην περιοχή των Βρυσών, χωριού κοντά στην Πλατανιά, βρίσκεται το σπήλαιο Κερά Σπηλιώτισσα.
Γαύδος: Παραδεισένιο νησί στην αγκαλιά του Λιβυκού πελάγους. Το ακρωτήρι Τρυπητή-μαγευτικό δημιούργημα της φύσης με τρεις καμάρες-αποτελεί το νοτιότερο άκρο της Ελλάδας και της Ευρώπης. Οι χρυσαφένιες αμμουδιές, οι όμορφες ακρογιαλιές με γαλαζοπράσινα νερά, τα πεύκα, οι κέδροι, οι μικροί οικισμοί και τα γραφικά ξωκλήσια συνθέτουν ένα μοναδικό τοπίο. Η παράδοση ταυτίζει τη Γαύδο με την Ωγυγία, το νησί της Καλυψώς, που κράτησε αιχμάλωτο τον Οδυσσέα έξι χρόνια. Μικρά πλοία συνδέουν τη Γαύδο με τη Χώρα Σφακίων, Αγία Ρουμέλη, Σούγια και Παλαιοχώρα. Πληροφορίες: Λιμενικός Σταθμός Παλαιοχώρας, Χώρας Σφακίων. | Κολύμπι: Στις παραλίες Σαρακίνικο, Άγιο Ιωάννη, Λαυρακά, Πύργο, Ποταμό, Καραβέ, Κόρφο, Λακούδι και Αλυκή.
Φαράγγι Σαμαριάς: Επίγειος παράδεισος, εθνικός δρυμός μήκους 16 χλμ., με 450 είδη του φυτικού βασιλείου, 70 από τα οποία είναι ενδημικά είδη και υποείδη της Κρήτης-και η πανίδα-κυρίως, ο κρητικός αίγαγρος. Το 1979 το φαράγγι βραβεύτηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως μια από τις πιο όμορφες περιοχές της ηπείρου. Η είσοδος στο φαράγγι γίνεται από ένα στενό κατηφορικό μονοπάτι που ξεκινά από τη θέση «Ξυλόκαστρο»-υψόμετρο 1.200 μέτρα-, στη νότια πλευρά του Οροπεδίου Ομαλού. Η πεζοπορία ώς την έξοδο, κοντά στο χωριό Αγία Ρουμέλη, στο Λιβυκό πέλαγος, διαρκεί γύρω στις 6 ώρες. Η είσοδός της Σαμαριάς απέχει 43 χλμ. από τα Χανιά. Φθάνοντας στην Αγία Ρουμέλη θα πάρετε το καραβάκι για τη Χώρα Σφακίων, τη Σούγια ή την Παλαιοχώρα.
Φαλάσαρνα: Με εκτεταμένη αμμουδερή παραλία-γαλαζοπράσινα νερά και αμμοθίνες-, σε ανοιχτό όρμο, στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού. Στο νότιο τμήμα του όρμου, μικρό λιμάνι-καταφύγιο για βάρκες και αλιευτικά. Η ευρύτερη περιοχή έχει πολλά θερμοκήπια και είναι κατάφυτη από ελιές. | Κολύμπι: Στη μαγευτική παραλία του οικισμού.
Φραγκοκάστελο: Παραθαλάσσιος οικισμός, χτισμένος στο άκρο πεδινής έκτασης, κοντά στο φημισμένο βενετσιάνικο κάστρο. Άρρηκτα δεμένο με το Φραγκοκάστελο είναι ένα παράξενο φυσικό φαινόμενο που παρατηρείται συχνά τις πρωινές ώρες στα τέλη Μαίου. Οι θρυλικοί «Δροσουλίτες»-έτσι τους αποκαλούν οι ντόπιοι, διότι εμφανίζονται με την πρωινή δροσιά-μοιάζουν με σκιές στρατιωτών που ξεκινούν από την ανατολή και κινούνται προς τη δύση. | Κολύμπι: Στις όμορφες παραλίες της περιοχής, Μακρύτερα, στους Λάκκους και την Αγία Μαρίνα.
Χώρα Σφακίων: Ιστορικό χωριό με δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, χτισμένο στο μυχό όρμου, στις ακτές του Λιβυκού πελάγους. Το παλαιό χωριό είναι χτισμένο σε πλαγιά πάνω από τον παραλιακό οικισμό. Το 15ο ή 16ο αιώνα οι Ενετοί έχτισαν στο λόφο Καστέλι φρούριο. Μετά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη, το 1770, η Χώρα καταστράφηκε από τους Τούρκους. Μικρά πλοία συνδέουν το λιμάνι με Λουτρό, Αγία Ρουμέλη, Σούγια, Παλαιοχώρα και Γαύδο. | Κολύμπι: Στη Βρύση, μικρή παραλία της Χώρας, στον Ίλιγγα, στο Αμμούδι και στη Φυλακή. Με εκδρομικό σκάφος, στις παραλίες Γλυκά Νερά, Λουτρό, Φοίνικα, Λύκο και Διαλισκάρι (Μάρμαρα).
Τι να ψωνίσετε: Από τη δημοτική αγορά της πόλης των Χανίων, άφθονα τοπικά προϊόντα-τυροκομικά, αλλαντικά, ψάρια, λάδι, ελιές, μέλι, αρωματικά βότανα, κάστανα, καρύδια, παξιμάδια, γλυκά, κρασί και τσικουδιά. Από το Βάμο, τοπικά παραδοσιακά προϊόντα. Από την επαρχία Κισσάμου, κρασιά. Από τις Βρύσες, γιαούρτι. | Τοπικές νοστιμιές: Δοκιμάστε «καλιτσούνια»-τηγανητά τυροπιτάκια με σπιτικό φύλλο, μυζήθρα ή φρέσκο ανθότυρο-, «στάκα»-φτιάχνεται στο τελευταίο στάδιο παραγωγής του βούτυρου γάλακτος-, «σφακιανή τούρτα»-αρνί με μυζήθρα και φύλλο στο φούρνο-και «ντάκο»-κριθοκούλουρα με τυρί, λάδι και ντομάτα. Επίσης, κουνέλι στιφάδο, «χοχλιούς»-σαλιγκάρια παραδοσιακά μαγειρεμένα-, μπουρέκι, ντολμαδάκια με κολοκυθανθούς. Στις Βρύσες, γιαούρτι με μέλι. Στον Κίσσαμο, κρασί. Στη Χώρα Σφακίων, τηγανητή πίτα με μέλι και τυρί, κρέας τσιγαριστό, σύγκλινο, λουκάνικο, γεμιστά, χταποδοσαλάτα, ψάρια και θαλασσινά. | Αν έχετε σκάφος: Θα δέσετε στη μαρίνα της πόλης των Χανίων, της Σούδας, του Κισσάμου και της Παλαιοχώρας. Για καύσιμα, στα Χανιά, στον Κίσσαμο, στην Παλαιοχώρα. | Ορειβατικά καταφύγια: Στα Λευκά όρη, όπου υπάρχουν τέσσερα καταφύγια. Στη θέση «Βόλικας Κεραμειών», το καταφύγιο «Βόλικας», υψόμετρο 1.400 μέτρων, χωρητικότητας 30 ατόμων. Στη θέση «Καλλέργης Ομαλού», το καταφύγιο «Καλλέργης», υψόμετρο 1.680 μέτρων, χωρητικότητας 50 ατόμων. Στη θέση «Ταύρης Ασκύφου Σφακίων», το καταφύγιο «Ταύρης», υψόμετρο 1.200 μέτρων, χωρητικότητας 42 ατόμων. Στη θέση «Σβουριχτής», το καταφύγιο «Χρήστος Χουλιόπουλος», υψόμετρο 1.970 μέτρων, χωρητικότητας 25 ατόμων. Πληροφορίες: ΕΟΣ Χανίων.
