Ευρήματα ενός παλαιοχριστιανικού ναού χτισμένου κατά τον 5ο ή 6ο αιώνα υποδεικνύουν ότι ο Μέζαπος μπορεί και να κρατάει ήδη από την απαρχή των βυζαντινών χρόνων. Στην ιστορία εμφανίζεται πάντως πολύ αργότερα, κατά τον 18ο αιώνα, λόγω της δράσης του ξακουστού μονόφθαλμου πειρατή Νικολού Σάσσαρη, ο οποίος ήταν κάτοικος του χωριού. Το 1805 ήρθε εδώ και ο φημισμένος William Martin Leake-Άγγλος στρατιωτικός, διπλωμάτης και περιηγητής-που περιέγραψε στα γραπτά του τον οικισμό ως το ασφαλέστερο λιμάνι σε όλη τη δυτική πλευρά της Μάνης.
Πού να μείνετε: Στον Μέζαπο θα βρείτε αρκετές ευκαιρίες για να νοικιάσετε διαμερίσματα, αλλά μόνο ένα ξενοδοχείο, λίγο πιο πάνω από την παραλία Χαλικιά. Το boutique hotel «Ippola» είναι 4 αστέρων και προσφέρει 10 δωμάτια με πολυτελή αίσθηση, διαμορφωμένα στον αναπαλαιωμένο χώρο δύο παλιών αρχοντικών. Όλα διαθέτουν θέα προς τη θάλασσα. Λίγο έξω από το χωριό, επίσης, σε μια ειδικά διαμορφωμένη έκταση 30 στρεμμάτων, θα βρείτε το συγκρότημα ενοικιαζόμενων πολυτελών κατοικιών «Mezapos Villas»: μια οικογενειακή επιχείρηση, η οποία διαχειρίζεται 10 διώροφες, πετρόχτιστες μεζονέτες με θέα στη θάλασσα.
Επιλογές για καφέ και ποτό: Λόγω του μικρού μεγέθους του οικισμού και της μη τουριστικής του ανάπτυξης, δεν θα βρείτε καφετέριες και μπαρ. Οι περισσότεροι επισκέπτες πάνε συνήθως στον Γερολιμένα για τέτοιου είδους έξοδο. Αν δεν θέλετε να απομακρυνθείτε, πάντως, το lounge bar του προαναφερθέντος ξενοδοχείου «Ippola» είναι ιδανικό σημείο για να απολαύσετε τον καφέ σας ή κάποιο από τα καλοφτιαγμένα, δροσιστικά του κοκτέιλ, ενώ θα κοιτάτε τη θάλασσα και το ηλιοβασίλεμα στο Τηγάνι.
Πού να πάτε για φαγητό: Ό,τι ισχύει για τον καφέ και το ποτό ισχύει γενικά και για τις επιλογές του φαγητού στον Μέζαπο, αλλά με μία σημαντική εξαίρεση: τη μικρή ταβέρνα στον δρόμο προς το λιμάνι της Κουρκού, που φέρει απλά την ταμπέλα «Taverna Sea Food Beach». Σερβίρει φρέσκα ψάρια και θαλασσινά, μαγειρεμένα με τέχνη. Κατά τα λοιπά υπάρχει και το εστιατόριο του ξενοδοχείου «Ippola», το οποίο εστιάζει σε παραδοσιακές και ευρύτερα μεσογειακές γεύσεις-βασισμένες μεν σε τοπικά προϊόντα, αλλά παρασκευασμένες με μοντέρνες πινελιές.
4 πράγματα που αξίζει να κάνετε, αν βρεθείτε στον Μέζαπο: Ο Μέζαπος είναι χτισμένος σε απόκρημνη τοποθεσία, ανάμεσα σε δύο βράχους, αλλά το υψόμετρό του δεν ξεπερνά τα 10 μέτρα. Παρά το μικρό του μέγεθος διαθέτει αρκετές παραλίες με υπέροχα, γαλαζοπράσινα νερά και με προσβάσιμες θαλάσσιες σπηλιές, ενώ οι ιστορίες που θα ακούσετε για τον πειρατή Νικολό Σάσσαρη θα σας γοητεύσουν.
Ανακαλύψτε το παραλιακό μέτωπο του χωριού: Ίσως δεν το περιμένει κανείς βλέποντας πόσο μικρός είναι ο Μέζαπος, ωστόσο διαθέτει τρεις όμορφες παραλίες πέρα από το γραφικό λιμανάκι της Κουρκού (στο οποίο επίσης μπορείτε να βουτήξετε). Όλες ανοργάνωτες, όλες με υπέροχα, γαλαζοπράσινα νερά. Οι δύο από αυτές βρίσκονται στην άμεση παράκτια ζώνη του οικισμού και είναι η Χαλικιά και το Αλωνάκι-αμφότερες βοτσαλωτές, με ωραία θέα προς το Τηγάνι.
Για την τρίτη, όμως, τον λεγόμενο Κάτω Μέζαπο (μια μικρή παραλία), θα πρέπει να βγείτε εκτός των ορίων του χωριού, προς τα βορειοδυτικά: θα τη βρείτε περνώντας τον πύργο του πειρατή Σάσσαρη. Εντωμεταξύ, στο κάτω μέρος των βράχων όπου έχει χτιστεί το χωριό, θα διακρίνετε και δύο σπηλιές, για τις οποίες η μοναδική πρόσβαση είναι δια θαλάσσης. Στα πλαίσια του λογικού είναι ασφαλές να κολυμπήσετε ως εκεί και να τις επισκεφθείτε, συνδυάζοντας το μπάνιο σας στα τιρκουάζ νερά του Μέζαπου με μια αληθινά ξεχωριστή εμπειρία.
Περάστε από τη βυζαντινή εκκλησία της Βλαχέρνας: Θα τη βρείτε γύρω στα 1.500 μέτρα έξω από τον Μέζαπο, στα νοτιοδυτικά, πηγαίνοντας προς το Σταυρί. Είναι αφιερωμένη στην Παναγία τη Βλαχέρνα και είναι αρκετά παλιά: υπολογίζουμε ότι χτίστηκε στα τέλη του 12ου ή στο πρώτο μισό του 13ου αιώνα. Είναι ναός σταυροειδής με τρούλο, ο οποίος στο εσωτερικό του διασώζει και παλιές τοιχογραφίες. Δυστυχώς οι περισσότερες είναι κατεστραμμένες, με φωτεινή εξαίρεση αυτή του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου.
Επισκεφθείτε τον πύργο του πειρατή Σάσσαρη: Ο πύργος του πιο διάσημου κατοίκου του Μέζαπου βρίσκεται έξω από τα όρια του σημερινού οικισμού (προς τον Κάτω Μέζαπο) και τα ερείπιά του είναι το μόνο που απέμεινε από την εντυπωσιακή για τα δεδομένα του 18ου αιώνα κατοικία με τα 16 μέτρα ύψος. Οι τοπικές διηγήσεις θέλουν την οικογένεια Σάσσαρη να προέρχεται από το Σάσσαρι της Σαρδηνίας. Ο Νικολός Σάσσαρης είχε μείνει μονόφθαλμος ύστερα από μια συμπλοκή με έναν Τούρκο πειρατή στην Άνδρο. Στα 1748, όμως, ύψωσε και ο ίδιος την πειρατική σημαία στον Μέζαπο, αρματώνοντας ένα πλοίο που ονόμασε «Ζαργάνα». Στα επόμενα χρόνια έγινε φόβος και τρόμος της περιοχής λόγω των επιτυχιών του, χτίζοντας έναν ισχυρό θρύλο, ο οποίος γιγαντώθηκε μετά τον θάνατό του σε ναυμαχία με τουρκικά καράβια.
Κάπως έτσι πλάστηκε άλλωστε και το μοιρολόι του Κουρσάρου που έκανε γνωστό η Άλκηστις Πρωτοψάλτη, τραγουδώντας το στον δίσκο «Μανιάτικα» (1980). Θρύλοι για τον Σάσσαρη εξακολουθούν να λέγονται και στον σημερινό Μέζαπο. Αν τον επισκεφθείτε, ας πούμε, σίγουρα θα ακούσετε για τον θησαυρό του, ο οποίος δεν βρέθηκε ποτέ. Λέγεται δηλαδή ότι κάτω από τον πύργο του είχε φτιάξει δαιδαλώδη υπόγεια που έβγαζαν στη θάλασσα, αλλά και ότι κάποτε βρήκε μια σπηλιά που δεν μπορούσε κανείς να προσεγγίσει, στην οποία και φύλαξε τα πλούτη του. Μόνο εκείνος ήξερε πώς να φτάσει ως εκεί, καθώς λάξευσε την πέτρα με τα ίδια του τα χέρια.
Πεζοπορήστε μέχρι το (φερόμενο ως) κάστρο της Μεγάλης Μαΐνης: Τα λείψανα ενός παλιού κάστρου βρίσκονται πάνω στη χερσόνησο Τηγάνι, στο απώτατο δυτικό όριο του όρμου όπου έχει χτιστεί το χωριό, προσφέροντας ωραία θέα. Πολλοί πιστεύουν ότι πρόκειται για τη λεγόμενη Μεγάλη Μαΐνη: το φρούριο που έφτιαξε στα 1250 ο Φράγκος πρίγκιπας της Αχαΐας Γουλιέλμος Β΄ Βιλλεαρδουίνος, προκειμένου να ελέγχει τη δράση της ανυπότακτης σλάβικης φυλής των Μηλιγγών. Ωστόσο αυτό δεν είναι εξακριβωμένο από τις μέχρι στιγμής έρευνες. Όποια κι αν είναι η αλήθεια, στις δικές μας μέρες τα μεσαιωνικά ερείπια προσφέρουν μια εξαιρετική πεζοδρομική διαδρομή, προσβάσιμη ακόμα και σε αρχάριους. Λίγο πιο κάτω από τον Μέζαπο, στην τοποθεσία Σταυρί, θα πάρετε τον χωματόδρομο που θα σας οδηγήσει στην Αγία Κυριακή. Από εκεί ο ίδιος ο δρόμος θα σας οδηγήσει ως το παλιό κάστρο, όπου θα φτάσετε μετά από 45 λεπτά περπάτημα.
