Όσο για τους αρχαιολογικούς χώρους, οι περισσότεροι είναι χορταριασμένοι, χωρίς υποδομές ή στοιχειώδη οργάνωση. Παρ’ όλα αυτά, η σύνδεση με το παρελθόν είναι ακόμη εκεί, δίνοντας τα «υλικά» για μια ολιγοήμερη απόδραση στον χρόνο και στον πολιτισμό που άνθισε κάποτε εδώ. Στην Κοιλάδα των Μουσών με τις ποιητικές και θεατρικές γιορτές της και στο ποτάμι της Έρκυνας, που γεννήθηκε από το παιχνίδι της ομώνυμης νύμφης με μια χήνα. Στο Καδμείο όπου οι τεχνίτες στόλιζαν τα χρυσά κοσμήματα με λαζουρίτες και αχάτες από την Ανατολή, και στη θηβαϊκή Κρήνη, όπου ο Οιδίποδας έπλυνε τα χέρια του μετά τον φόνο του πατέρα του Λάιου. Και, βέβαια, στο Καβίρειο ιερό, όπου λατρεύονταν μυστηριακά οι Κάβιροι, προστάτες της γονιμότητας. Διαδρομές που αναδεικνύουν συνδέσεις με το σήμερα αλλά και τα νέα ορόσημα που δημιουργούν οι σύγχρονοι Βοιωτοί-όσοι εξ αυτών πιστεύουν στην εξέλιξη με τη δύναμη του πολιτισμού.
Το μουσείο-προορισμός: Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα περιφερειακού μουσείου που από το 2016 που εγκαινιάστηκε έχει καταφέρει να αποτελεί σημείο αναφοράς για την πόλη που το φιλοξενεί. Στους χώρους του αναβιώνει το παρελθόν της Βοιωτίας, από τη γέννηση του μυθικού Ηρακλή έως την τουρκοκρατία και τη νεότερη εποχή. Η μικρή διαδρομή του εξώστη επιτρέπει στον επισκέπτη που δεν έχει πολύ χρόνο στη διάθεσή του να πάρει μια σύντομη αλλά ευσύνοπτη αίσθηση της μουσειακής αφήγησης. Η μεγάλη διαδρομή διατρέχει μέσα από τα εκθέματα όλες τις περιόδους κατοίκησης της περιοχής από τους παλαιολιθικούς-νεολιθικούς χρόνους. Ιδιαίτερης σημασίας είναι η αίθουσα του μυκηναϊκού πολιτισμού με κείμενα σε Γραμμική Β γραφή, που δίνουν πληροφορίες για το κρατίδιο της Θήβας και την πολιτική επιρροή του ανακτόρου στην Ελλάδα (π.χ. οι σφραγιδόλιθοι επιβεβαιώνουν ότι διατηρούσε σχέσεις που έφταναν έως τη Βαβυλώνα), τους κούρους από το ιερό του Απόλλωνα στο Ακραίφνιο, εντυπωσιακές λάρνακες όπου ενταφιάζονταν οι νεκροί, αντικείμενα καθημερινής χρήσης κ.ά.
Από την Αρχαϊκή περίοδο εντοπίστε τα διάσημα ειδώλια της βοιωτικής κοροπλαστικής, έναν μικρόκοσμο από σμιλεμένες πέτρες όπου οι Βοιωτοί πρώτευαν. Αναζητήστε επίσης το αντίγραφο του Κτηματολογίου που είχαν συντάξει οι Βοιωτοί στα τέλη του 11ου αιώνα μ.Χ.-το πρωτότυπο βρίσκεται στο Βατικανό. Στον αύλειο χώρο δεσπόζει ο μεσαιωνικός Πύργος Σεντ Ομέρ, τμήμα της μεσαιωνικής οχύρωσης της Θήβας. Εκτίθενται επίσης επιτύμβιες στήλες και λέοντες, επιγραφές και βάσεις αγαλμάτων. Οργανωμένοι αρχαιολογικοί χώροι δεν υπάρχουν στην πόλη, ωστόσο το μουσείο έχει δημιουργήσει έναν έντυπο χάρτη με πολιτιστικές διαδρομές εντός της Θήβας, που βοηθούν τον επισκέπτη να εντοπίσει πού βρίσκονται λείψανα αρχαίων μνημείων, βυζαντινοί ναοί, οχυρωματικά τείχη και άλλα σημεία ενδιαφέροντος, όπως το Καδμείο, το κτίριο του μυκηναϊκού ανακτόρου που στέγαζε εργαστήρια, η Κρήνη του Οιδίποδα κ.ά.
Οι κήποι της Αλιάρτου: Από τα σπάνια δείγματα αγγλικών κήπων στην Ελλάδα, οι Κήποι Αλιάρτου ξεχώριζαν για την καλαισθησία αλλά και την απλότητά τους. Στα μέσα του 19ου αιώνα ήταν η αγγλική εταιρεία Lake Copais που είχε αναλάβει την αποξήρανση της Κωπαΐδας και την παρουσία της μαρτυρούν μια σειρά εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών κτιρίων (πέτρινες αποθήκες, στάβλοι, νερόμυλοι, κ.λπ.) κατά μήκος του κεντρικού δρόμου του χωριού, καθώς και η μεγάλη έκταση που καταλαμβάνουν οι κήποι, όπου βρίσκονταν τα γραφεία της διοίκησης, υπαίθριοι χώροι εκδηλώσεων και οι κατοικίες των Άγγλων με γήπεδα τένις, φροντισμένα παρτέρια, κ.λπ. Το 1953 τα κτίρια περιήλθαν στο ελληνικό κράτος και πρόσφατα στον Δήμο Αλιάρτου. Το μέρος δεν έχει πια την αίγλη εκείνων των χρόνων, γοητεύει όμως τον επισκέπτη προσκαλώντας τον να φανταστεί τις βόλτες και τις αθλοπαιδιές στους κήπους ή έναν χορό στο μεγάλο κεντρικό οίκημα.
Συνομιλώντας με τις Μούσες: Η Άσκρη ήταν η πατρίδα του αρχαίου ποιητή Ησίοδου, συνδέεται όμως και με τον τόπο όπου κατοικούσαν οι Ελικωνιάδες Μούσες, στις ανατολικές πλαγιές του Ελικώνα. Κατά την αρχαιότητα, από τον 3ο αιώνα π.Χ., στην Κοιλάδα των Μουσών πραγματοποιούνταν κάθε πέντε χρόνια τα Μούσεια, γιορτές αφιερωμένες στις εννέα Μούσες, που περιλάμβαναν ποίηση, μουσική, θέατρο και αγώνες με συμμετέχοντες από όλη την Ελλάδα. Στον χώρο υπήρχε η Ιωνική στοά, όπου φυλάσσονταν τα αναθήματα, το αρχαίο θέατρο, ναός και εννέα βάθρα με αγάλματα των μουσών, αλλά και πλήθος άλλων αγαλμάτων, π.χ. του ποιητή Λίνου, στον οποίο γινόταν θυσία πριν από την έναρξη των γιορτών. Λέγεται ότι ο Πλούταρχος έγραψε εκεί τον «Ερωτικό» του, ενώ σε μία από τις πηγές του Ελικώνα ο Νάρκισσος θαμπώθηκε από την ομορφιά του και βούτηξε στα νερά της. Σήμερα λίγα εναπομείναντα στοιχεία προδίδουν το ένδοξο παρελθόν και λίγοι είναι οι ταξιδιώτες που φτάνουν έως εδώ.
Μέχρι πρόσφατα ο Πολιτιστικός Σύλλογος Άσκρης «Ησίοδος» αναβίωνε στην κοιλάδα γιορτές με θεατρικά και μουσικά δρώμενα, ωστόσο τελευταία διοργανώθηκαν στην πλατεία του χωριού, καθώς η πρόσβαση στο άλσος γίνεται από χωμάτινο μονοπάτι και δεν είναι εύκολη για όλους. Επιστρέφοντας στο χωριό, κάντε μια μικρή παράκαμψη για να επισκεφτείτε το πέτρινο ξωκλήσι της Αναστάσεως του Χριστού με θέα πάνω από τους βοιωτικούς αμπελώνες. Από την Άσκρη μπορείτε να βγείτε στη βόρεια πλευρά του Ελικώνα, στο χωριό Ευαγγελίστρια, που, σύμφωνα με κάποιους περιηγητές, συνδέεται με το Δουκάτο των Αθηνών-Θηβών την περίοδο της Καταλανικής κυριαρχίας (1311-1388). Επισκεφτείτε την ομώνυμη γυναικεία μονή, πεζοπορήστε για να εξερευνήσετε το βουνό και ανεβείτε στη θέση της πηγής Ιπποκρήνη (1.280 μ.), που σύμφωνα με τον μύθο δημιουργήθηκε από το χτύπημα της οπλής του Πήγασου, του φτερωτού αλόγου του Βελλεροφόντη.
Τέχνης έργα στο Λαφύστι και στη Λιβαδειά: Ένα διεθνές φεστιβάλ γελοιογραφίας αλλά και η τέχνη της υφαντικής συνδέουν το μικρό χωριό της Βοιωτίας Λαφύστι με την πρωτεύουσα Λιβαδειά. Ήταν πριν από 26 χρόνια όταν ο ερασιτέχνης σκιτσογράφος Γιάννης Γερούλιας με καταγωγή από το Λαφύστι είχε γοητευτεί από την επίσκεψή του στην έκθεση γελοιογραφίας που φιλοξενούνταν στην πόλη Ανγκουλέμ της Γαλλίας. Οκτώ χρόνια αργότερα, το 1996, διοργάνωσε την πρώτη έκθεση γελοιογραφίας στο σχολείο του χωριού, που σήμερα έχει εξελιχθεί σε ετήσιο διεθνές φεστιβάλ, το οποίο τιμούν με την παρουσία τους αναγνωρισμένοι Έλληνες και ξένοι σκιτσογράφοι.
Στο πλευρό του ο δάσκαλος και μέντοράς του Σπύρος Γουργιώτης, στο εργαστήριο του οποίου ο Γερούλιας έμαθε και αγάπησε τη γελοιογραφία. Τον Γουργιώτη θα τον βρείτε καθημερινά να δουλεύει στο ατελιέ του (Στρατηγού Ιωάννου 40, στο πλάι του φούρνου), όπου φιλοτεχνεί τα έργα του. Γλυπτά του, όπως η Έρκυνα με τη χήνα, κοσμούν τις Πηγές της Κρύας, στην παλιά πόλη της Λιβαδειάς. Στο Λαφύστι έστησε τον πρώτο της αργαλειό η Χρυσάνθη Τσεπραηλίδου, η οποία ασχολείται με την υφαντική από παιδί και σήμερα ζει και εργάζεται στη Λιβαδειά. Στο εργαστήριό της υφαίνει πασμίνες, παραδοσιακά υφαντά για το σπίτι, τσάντες κ.ά. Φέτος σχεδιάζει να ξεκινήσει ξανά τα μαθήματα υφαντικής για όσους επιθυμούν να μάθουν την τέχνη.
Ένα κύτταρο πολιτισμού στην Αντίκυρα: Στο μικρό παραλιακό χωριό Αντίκυρα, που πήρε το όνομά του από τον μυθικό φίλο του Ηρακλή, Αντικυρέα, η Δήμητρα Παρασχαράκη και ο Δημήτρης Τζούβαλλης δημιούργησαν το 2014 την Αλλοτροπία Λαϊκή Ακαδημία Γραμμάτων, Τεχνών και Παράδοσης. Πρόκειται για ένα πολυθεματικό μουσείο, που επιχειρεί μέσα από τις διαφορετικές ενότητες της συλλογής του μια πρωτότυπη βιωματική ξενάγηση με όχημα την ιστορία, την παράδοση, την επιστήμη, τις καλές τέχνες. Μετασχηματίζει, δηλαδή, την περιήγηση σε περισσότερες από μία εμπειρίες, συστήνοντας με έναν ιδιαίτερο τρόπο τα πολλά και διαφορετικά πρόσωπα του πολιτισμού.
Η «Αλλοτροπία», που είναι βασικός λόγος για να έρθετε ως την Αντίκυρα, αριθμεί 17.000 αντικείμενα και στεγάζεται σε έναν χώρο 800 τ.μ. στο σχολικό συγκρότημα του χωριού. Διαθέτει βιβλιοθήκη με 40.000 τίτλους βιβλίων, εθνογραφική συλλογή με 150 ενδυμασίες, λαογραφική συλλογή, αρχείο ελληνικής μουσικής, έκθεση παλιών επαγγελμάτων, γκαλερί με ζωγραφικά, σκίτσα, φωτογραφίες και γλυπτά Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, τα οποία είτε εκτίθενται περιοδικά στο πλαίσιο κάποιας δράσης είτε αποτελούν μόνιμα εκθέματα. Διοργανώνει επίσης εργαστήρια κεραμικής, ζωγραφικής, δημιουργικής γραφής, κινηματογράφου κ.ά. Η Αντίκυρα απέχει από τη Λιβαδειά 35 χλμ.
Μονή Οσίου Λουκά: Xρονολογούμενη τον 11ο αιώνα, η Μονή του Οσίου Λουκά θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Μεσοβυζαντινής περιόδου και έχει συμπεριληφθεί στη λίστα με τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Ο ψηφιδωτός διάκοσμος του ναού με τις μορφές αγίων μοναχών και οι τοιχογραφίες της κρύπτης θεωρούνται έξοχα δείγματα βυζαντινής τέχνης. Η μονή είναι επισκέψιμη καθημερινά, ιδίως όμως στην κυριακάτικη λειτουργία η προσέλευση του κόσμου είναι μεγάλη. Σήμερα, εκεί όπου βρισκόταν το κελί του Οσίου Λουκά του Στειριώτη είναι η Κρύπτη της Αγίας Βαρβάρας με τον μαρμάρινο τάφο του Οσίου, τα λείψανα του οποίου μεταφέρθηκαν το 1911 ακριβώς από πάνω, στο σημείο όπου ενώνεται ο μεγάλος επιβλητικός ναός του Οσίου Λουκά με τον μικρότερο της Θεοτόκου.
Το μοναστήρι έχει τα χαρακτηριστικά οχυρωματικής αρχιτεκτονικής, αφού ήταν φρούριο. Γύρω από τα τείχη υπήρχαν τα κελιά των μοναχών, ενώ στην πορεία των χρόνων ανέπτυξε ένα ιδιόρρυθμο κοινόβιο, όπως λέγεται, καθώς κάθε μοναχός είχε το δικό του σπίτι. Η δυτική πύλη (μετά την καμάρα της Αγίας Βαρβάρας) ήταν η κεντρική του μοναστηριού, ενώ η ανατολική που χρησιμοποιείται σήμερα ήταν η έξοδος προς τους αγρούς. Η μονή είχε σημαντικό ρόλο τόσο στην Επανάσταση του 1821 όσο και στα χρόνια της Κατοχής, κατά την οποία η νότια πτέρυγά της βομβαρδίστηκε. Η (παλιά) τράπεζα λειτουργεί ως μουσείο, στεγάζοντας σωζόμενα μέλη από κτίσματα του μοναστηριού. Ακριβώς από κάτω, στο αναστηλωμένο βορδοναρείο (στάβλος), εκτίθενται τοιχογραφίες του 18ου αιώνα που αφαιρέθηκαν από τον ναό του Αγίου Σπυρίδωνος στην Αντίκυρα. Μετά την επίσκεψη στη μονή, αξίζει να απολαύσετε τη θέα του ελαιώνα και των κήπων που την περιβάλλουν, πίνοντας τον καφέ σας στον αύλειο χώρο. Στο παραδοσιακό παντοπωλείο που λειτουργεί εδώ, διατίθενται προϊόντα ντόπιων παραγωγών-νόστιμα σουβενίρ από την περιήγησή σας στην ευρύτερη περιοχή. Η Μονή Οσίου Λουκά απέχει 32 χλμ. από τη Λιβαδειά.
Δύο χωριά, δύο μουσεία: Εξαιρετικό ορμητήριο για τις εξορμήσεις σας στην ευρύτερη περιοχή αποτελεί το ορεινό χωριό Κυριάκι. Χτισμένο σε υψόμετρο 760 μ., διαθέτει ξενώνες, καφέ, ταβέρνες που λειτουργούν καθημερινά, αρκετούς νέους σε ηλικία κατοίκους, ενεργούς σε θέματα πολιτισμού, και ένα μικρό λαογραφικό μουσείο που συστήνει στον επισκέπτη την αρβανίτικη ταυτότητα του τόπου. Στους χώρους του αναβιώνει η αρβανίτικη κατοικία και τα δωμάτιά της, και εκτίθενται αντικείμενα της καθημερινής ζωής, όπως ο αργαλειός, τα προικιά της νύφης, αγροτικά εργαλεία κ.ά. Το χωριό επισκέπτονται πεζοπορικοί και ορειβατικοί σύλλογοι, καθώς ο Ελληνικός Ορειβατικός Σύνδεσμος Κυριακίου είναι πολύ δραστήριος και προσπαθεί να αναδείξει τη φύση και τα μονοπάτια της περιοχής με δράσεις που δεν περιορίζονται στο περπάτημα ή στην ανάβαση.
Κάθε καλοκαίρι διοργανώνει το Μουσικό Φεστιβάλ Δάσους στο οροπέδιο της Αρβανίτσας, το οποίο έχει γίνει πλέον θεσμός. Εδώ λειτουργεί όλο τον χρόνο το καφέ-εστιατόριο «Αρβανίτσα», ο ιδιοκτήτης του οποίου έχει διαμορφώσει τον περιβάλλοντα χώρο με ποικίλες δραστηριότητες για παιδιά και τραπέζια του πικνίκ. Το μενού περιλαμβάνει κυρίως κρεατικά στη σούβλα και ψητά, αλλά και τυρόπιτες, σαλάτες, καφέ κ.ά. Το ορεινότερο χωριό του Ελικώνα είναι ο Ελικώνας (ή Ζερίκι). Στην είσοδο του οικισμού, στο παλιό δημοτικό σχολείο, λειτουργεί από το 2010 το Μουσείο Αγροτικής Λαϊκής Κληρονομιάς Ελικώνα. Τα μέλη του ΔΣ του μουσείου, Χρύσα Καντά, Μαρία Κορογιάννου και Χρήστος Πούλος, μας ξενάγησαν στη συλλογή του, που περιλαμβάνει παραδοσιακά αγροτικά και κτηνοτροφικά εργαλεία, αντικείμενα συνδεδεμένα με παλιά επαγγέλματα, όπως του τσαγκάρη, κ.ά.
Είδαμε, μεταξύ άλλων, την ξυλόσομπα του σχολείου για την οποία κάθε παιδί έφερνε από το σπίτι του ένα ξύλο, τα φανάρια για τον φωτισμό, τις σκάφες για την αλισίβα, την ξύλινη πινακωτή όπου φυλασσόταν το ζυμάρι του ψωμιού για να φουσκώσει, τα βαρέλια του κρασιού (καθώς κάθε σπίτι έβγαζε κάποτε 5-10 τόνους κρασί τη χρονιά), τη λανάρα για τον καθαρισμό του μαλλιού, ρούχα, φωτογραφίες, τις κουδούνες των ζώων και πολλά ακόμα.
Μετάβαση: Η Λιβαδειά απέχει από την Αθήνα 138 χλμ. (1 ώρα και 45 λεπτά). Υπολογίστε για καύσιμα και διόδια περί τα 40 ευρώ για την απλή μετάβαση. Η Θήβα απέχει από τη Λιβαδειά 45 χλμ. (40 λεπτά).
Διαμονή: Helicon Muses (από 120 ευρώ το δίκλινο με πρωινό (Eυαγγελίστρια). Ο ορεινός ξενώνας διαθέτει κομψά δωμάτια, διακοσμημένα με χειροποίητα αντικείμενα, διά χειρός του εικαστικού ιδιοκτήτη. Στον άνετο χώρο του καθιστικού θα απολαύσετε κρασιά της περιοχής, συνοδεία καλής μουσικής. Η Παυλίνα Παπαματθαιάκη, που επιμελείται το μενού του εστιατορίου, δίνει έμφαση στις πρώτες ύλες, τις οποίες αναδεικνύει δημιουργικά στα πιάτα. | Ξενώνας Δίανθος (Κυριάκι, από 85 ευρώ το δίκλινο με πρωινό). Πέτρινος ξενώνας με άνετα δωμάτια στο χωριό Κυριάκι. Το πρωινό περιλαμβάνει ντόπια σπιτικά προϊόντα. | Ξενώνας Φλυγόνιον (Κυριάκι, από 80 ευρώ το δίκλινο με πρωινό). Στην έξοδο του χωριού Κυριάκι με κατεύθυνση τη Μονή Οσίου Λουκά θα βρείτε τον άνετο ξενώνα με δωμάτια που εμπνέονται από τις εννέα Μούσες. Τους χώρους διακοσμούν παραδοσιακά έπιπλα και απαλά χρώματα.
Φαγητό: Η ταβέρνα του Σταμάτη, στο Κυριάκι, είναι γνωστή για τα ψητά της. Για κάτι πιο απλό και γρήγορο, στο ίδιο χωριό θα βρείτε δύο σουβλατζίδικα (ένα σε κάθε πλατεία). | Αν θέλετε να δοκιμάσετε παραδοσιακή προβατίνα, επισκεφθείτε στο Λαφύστι την ταβέρνα Πανόραμα στην πλατεία του χωριού. Ο κύριος Παναγιώτης θα σας περιποιηθεί με το παραπάνω. Για καφέ και γλυκό μια ιδιαίτερη τοποθεσία είναι το καφέ-μπαρ Ξενία (Λιβαδειά) στο κτίριο του παλιού ξενοδοχείου Ξενία, με θέα στις Πηγές της Κρύας και στο γλυπτό της Έρκυνας.
Αγορές: Στο χωριό Μάζι, πάνω από την Αλίαρτο, στον Φούρνο του Χωριού θα βρείτε το καλύτερο ψωμί της περιοχής. | Στη Φάρμα Χαρτάκη (Αλίαρτος) θα προμηθευτείτε κρέατα δικής τους εκτροφής (κυρίως χοιρινό).
Δείτε ακόμα: Στο Δίστομο, στον δρόμο για τον Όσιο Λουκά, εκτός από το εντυπωσιακό μνημείο στον λόφο Κάναλες προς τιμήν των αμάχων που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς, οι λάτρεις της αρχιτεκτονικής θα βρουν έναν ξεχωριστό προορισμό. Ο Οικισμός Μπάρλου είναι το συγκρότημα κατοικιών που σχεδίασαν το 1969 η Σουζάνα και ο Δημήτρης Αντωνακάκης για τη στέγαση των εργαζομένων στα μεταλλεία βωξίτη της Αλουμίνιον Ελλάς. Η πρωτότυπη εναλλακτική ματιά τους στον σχεδιασμό των εργατικών κατοικιών κατατάσσει το έργο στα πιο ριζοσπαστικά εγχειρήματα της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής. Ο χώρος είναι πλέον εγκαταλελειμμένος, πρόσφατα ωστόσο το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο πραγματοποίησε μελέτη αποκατάστασης και επανάχρησης των κτιρίων.
Κτήμα Μουσών: Το Κτήμα Μουσών (Άσκρη) είναι μια σύγχρονη οινοποιητική μονάδα που αναβιώνει μια ερυθρή ποικιλία, σπάνια και δύσκολη, το Μούχταρο, η οποία καλλιεργείται αποκλειστικά σε αυτή την περιοχή της Βοιωτίας. Οι αμπελώνες του απλώνονται στην είσοδο της Κοιλάδας των Μουσών. Εκτός από το Μούχταρο, δοκιμάστε το απόσταγμα Hefebrand της σειράς Lost Lake Distillery, σε περιορισμένο αριθμό φιαλών από οινολάσπες λευκών ποικιλιών, και το απεριτίφ Works and Days (Έργα και Ημέραι), από 100% Μούχταρο, που παλαιώνει για δώδεκα χρόνια σε δρύινα βαρέλια. | Σημεία συνάντησης με την Ιστορία αναζητούν οι σύγχρονοι καλλιτέχνες που ζουν και εργάζονται στη Θήβα. Μέσα από τα έργα του ο εικαστικός Δημήτρης Δήμου πραγματεύεται τον άνθρωπο, θέτει τον Οιδίποδα στο επίκεντρο, αναζητά την έμπνευση σε διάφορες γωνιές της πόλης, όπως η παλιά δημοτική αγορά, ο συνοικισμός των Μικρασιατών και ο λόφος με το παλιό νεκροταφείο και τον ναό του Ευαγγελιστή Λουκά. Η δουλειά του Δημήτρη Δήμου «Σηματωροί» παρουσιάστηκε πρόσφατα στα Αρχαιολογικά Μουσεία Θηβών και Χαιρώνειας, ενώ το επόμενο διάστημα θα εκτεθεί στο Καπνεργοστάσιο της Λένορμαν και στο Βυζαντινό Μουσείο της Αθήνας.
Έργα μεγάλης κλίμακας δημιουργεί η τοπική εικαστική ομάδα Sphinx, που μάλιστα διοργανώνει από το 2015 στη Θήβα την biennale Sphinx. Η θεματική της biennale περιστρέφεται γύρω από τις αρχαίες τραγωδίες και συνδέει το ιστορικό πλαίσιο της πόλης με το σήμερα, παρουσιάζοντας τα έργα σύγχρονων Ελλήνων και ξένων εικαστικών δίπλα σε σημαντικά τοπόσημα.
