Αγαπημένο κομμάτι των περισσότερων εκδρομέων του Ζαγορίου, το Μονοδένδρι μαζί με τη Βίτσα είναι από τα πιο φωτογραφημένα και τα πιο πολυσύχναστα χωριά-το αποδεικνύουν τα τουριστικά λεωφορεία και οι δεκάδες των επισκεπτών που κατακλύζουν τα καλντερίμια τους. Πίσω από τη «λάμψη» τους, τα Άνω και Κάτω Πεδινά μαζί με τον Ελαφότοπο είναι τα παραγνωρισμένα κοσμήματα της ευρύτερης περιοχής και του κάμπου που λέγεται ότι στα χρόνια της Κατοχής έθρεψε όλα τα χωριά.
Από το Μονοδένδρι και μέχρι τη διακλάδωση που οδηγεί σε Αρίστη, Καλπάκι και αποτελεί την «έξοδο» από το Δυτικό Ζαγόρι, θα χρειαστούν περίπου 20 εύκολα χιλιόμετρα, συμπεριλαμβανομένων των χωριών που δεν βρίσκονται πάνω στον κεντρικό δρόμο. Αρχίστε την περιήγησή σας από το Μονοδένδρι καθώς το φως της ημέρας θα σαs αποκαλύψει ένα τοπίο άγριο και απαιτητικό. Το Μονοδένδρι είναι το χωριό των αντιθέσεων. Δίπλα στουs βιαστικούς ταξιδευτές, οι πεζοπόροι που θα αρχίσουν από εδώ για να διασχίσουν τη χαράδρα του Βίκου ή οι λιγότερο τολμηροί, που θα πάρουν μια μικρή γεύση από την άγρια φύση της περιοχής φτάνοντας μέχρι το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής.
Σήμα κατατεθέν του χωριού είναι η Ριζάρειος Χειροτεχνική Σχολή και το Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο. Τα χρήματα από το κληροδότημα των αδερφών Ριζάρη δίνουν επαγγελματική διέξοδο σε νέες κοπέλες, ενώ οι φωτογραφικές εκθέσεις που φιλοξενούνται στο αναστηλωμένο αρχοντικό Πανταζή συγκεντρώνουν κάθε χρόνο πλήθοs επισκεπτών. Ανηφορίζοντας από το Μονοδένδρι στην Οξυά θα βρεθείτε μπροστά στο γεωλογικό θαύμα των πύργων της Οξυάς, ενώ ο δρόμος θα σαs βγάλει σε μια από τις καλύτερες θέσεις για να δείτε τη χαράδρα του Βίκου από ψηλά.
Λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα από το Μονοδένδρι βρίσκεται το χωριό Βίτσα με τους εντυπωσιακούς μαχαλάδες του και τον γεροπλάτανο τηs πλατείας, ο οποίοs θυμίζει τον βασικό αρχιτεκτονικό κανόνα του Ζαγορίου που θέλει το χωριό να αναπτύσσεται γύρω από την κεντρική πλατεία, όπου συνήθως ο πλάτανος φανερώνει ότι υπάρχει και νερό. Από τον κάτω μαχαλά αρχίζει και η Σκάλα της Βίτσας που οδηγεί στο φαράγγι του Βίκου και το γεφύρι του Μίσιου. Ακολουθώντας τον κεντρικό δρόμο θα κινηθείτε ανάμεσα από κατάφυτες πλαγιές μέχρι να εμφανιστεί αναπάντεχα μπροστά σας ο κάμπος των Σουδενών ή Πεδινών.
H διακλάδωση που θα συναντήσετε θα σας οδηγήσει δεξιά στις πλαγιές του όρους Στούρος, όπου βρίσκονται τα Άνω Πεδινά και η Μονή της Ευαγγελίστριας (1793), η οποία θεωρείται διατηρητέο μνημείο. Σχεδόν στα μισά της διαδρομής προs τα Κάτω Πεδινά θα συναντήσετε νέα διακλάδωση που θα σας οδηγήσει προs τον Ελαφότοπο, ένα όμορφο χωριό χτισμένο στα 1.100 μέτρα. Επιστρέφοντας από τον Ελαφότοπο στον κεντρικό δρόμο θα δείτε στην απέναντι πλευρά του κάμπου τα Κάτω Πεδινά.
Λίγο πριν από τα Κάτω Πεδινά την προσοχή θα σας τραβήξει ο ναός των Ταξιαρχών. Σαs απομένουν ακόμα περίπου 2,5 χιλιόμετρα για να φθάσετε στη διακλάδωση όπου δεξιά οδηγεί στην Αρίστη, ενώ αριστερά προς Καλπάκι και Ιωάννινα. Το κομμάτι αυτό του Ζαγορίου είναι επίσης προορισμός όλων των εποχών. Ο κάμπος θα σας γοητεύσει την άνοιξη και το φθινόπωρο με τα χρώματά του, ενώ τα χιόνια του χειμώνα δεν θα δυσκολέψουν τις μετακινήσεις σας.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ
Η Μαύρη Πεύκη (Pinus nigra) είναι ευρύτερα γνωστή ως αγριόπευκο και μαυρόπευκο. Εμφανίζεται σε υψόμετρο από 600 -2.Ι50. Είναι ένα ψηλό δέντρο που φτάνει τα 40 μέτρα. Τα οικοσυστήματα όπου απαντάται η μαύρη πεύκη κινδύνευσαν στο παρελθόν εξαιτίας της υπερβόσκησης, αλλά και της συνήθειας που είχαν οι κτηνοτρόφοι . κατά το τέλος του καλοκαιριού να καίνε τα ορεινά βοσκοτόπια για να έχουν περισσότερο χορτάρι την επόμενη άνοιξη. Σήμερα όμως, με τη μείωση της κτηνοτροφίας, τα οικοσυστήματα αυτά αρχίζουν σιγά-σιγά να ανακτούν και πάλι τις χαμένες εκτάσεις.