Ταξιδεύεις στα Γρεβενά και έχεις την αίσθηση ότι είσαι μόνος σου στον κόσμο. Στα Βέντζια, τα Χάσια και τη Φιλουριά, στο οροπέδιο της Δεσκάτης, διασχίζεις απέραντες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης και οι ίδιες εικόνες επαναλαμβάνονται μονότονα: σταροχώραφα που δίνουν τη θέση τους στο καλαμπόκι και πάλι από την αρχή. Μια θάλασσα από χρυσάφι που λικνίζεται στον άνεμο κι ένα σιγανό θρόισμα που ακούγεται από το μισάνοιχτο παράθυρο του αυτοκινήτου είναι η μόνη σου συντροφιά στους άδειους δρόμους που αράχτηκαν πάνω στη μολάσσα, τα θραύσματα από αρχαία βουνά που καλύπτουν σχεδόν όλη την επιφάνεια του νομού.
Μοναξιά, γκρίζος ουρανός, βροχή: Ο χειμώναs εδώ είναι πολύ προσωπική υπόθεση και μέχρι να διασχίσεις τις ατέλειωτες ευθείες έχεις χρόνο να τα σκεφτείς όλα, να πάρεις τις αποφάσεις σου, να πεις τα μεγάλα «ναι» και τα μεγάλα «όχι» και να επιστρέψεις στη βάση σου καθαρός. Δεν θα φύγεις όμως πριν ανέβεις στα βουνά. Κατ’ εξοχήν βουνήσιος ο νομός, ωστόσο οι μεγάλοι ορεινοί όγκοι φυλάνε τα νώτα σου από τα δυτικά. Εκεί είναι ο Σμόλικαs, η Bασιλίτσα, ο Όρλιακας εκει είναι η Πίνδος χαμένη στο χιόνι και την ομίχλη.
Ευθυτενείς, περήφανοι κορμοί μαύρης πεύκης, οξιές γυμνές, καταπράσινες ή χρυσαφένιες, σφενδάμια, ρόμπολα, βελανιδιές (τις οποίες αγαπάνε οι αρκούδες), μικρά χωριά (κουπατσαραίικα, βλαχοχώρια, μαστοροχώρια) που φωλιάζουν ξεχασμένα στις πτυχές των βουνών και ανοίγουν τις πόρτες τους να καλωσορίσουν τους ξενιτεμένους κάθε καλοκαίρι. Λες στον εαυτό σου πώς ήρθες για λίγες μέρες, πωs είσαι περαστικός, πωs σε περιμένουν τα πέδιλα του σκι στο χιονοδρομικό και οι πολυτελείς ξενώνες με τα spa που ξεφυτρώνουν τα τελευταία χρόνια σαν μανιτάρια.
Δεν μπορείς να τον κοροϊδέψεις. Δεν ήρθες μέχρι εδώ μόνο γι’ αυτά, που τα βρίσκεις πια παντού όμοια και απαράλλαχτα. Εδώ σε φωνάζουν οι έρημοι χωματόδρομοι που κατηφορίζουν στιs όχθεs του Αλιάκμονα, η καταχνιά που ακουμπά το έδαφος στις κορυφέs γύρω από τη Σαμαρίνα τα γεφύρια που άντεξαν τόσα βήματα, τόση ζωή, αιώνες ολόκληρους.
Τα δάχτυλά σου ψηλαφούν το χώμα και αγγίζουν απολιθωμένα ασπόνδυλα. Χαυλιόδοντες γιγαντιαίων μαστόδοντων ξεθάβονται στη Μηλιά έπειτα από εκατομμύρια χρόνια και η Βάλια Κάλντα λάμπει, στεφανωμένη μ’ ένα απαλό γαλάζιο χρώμα, σαν ένα δωμάτιο οργονοθεραπείας στη φύση, με δέντρα για τοίχους. Ακόμα δεν κατάλαβες; Ακόμη λες στον εαυτό σου πως είσαι απλά περαστικός;
Κείμενο
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΦΟΥΝΤΑ
