Εδώ το χριστιανικό με το μουσουλμανικό στοιχείο συνυπάρχουν αρμονικά, ενώ ο επισκέπτης θα συναντήσει σε κάθε του βήμα, σημάδια της μακραίωνης ιστορίας του τόπου. Στον νομό υπάρχουν αρκετές ιαματικές πηγές, από τις οποίες αναγνωρισμένες είναι των Θερμών και της Γενισέας. Η πόλη της Ξάνθης, πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού, είναι το διοικητικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής. Είναι μία πόλη με ιδιαίτερο χρώμα και ξεχωριστό χαρακτήρα, λόγω του ότι πολλοί από τους κατοίκους της είναι μουσουλμάνοι, οι οποίοι φορούν συχνά παραδοσιακές ενδυμασίες και διατηρούν τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμά τους.
Αξιοθέατα και γύρω περιοχή: Η Ξάνθη συγκεντρώνει πολλά αξιοθέατα. Στο βόρειο τμήμα της πόλης κείτονται τα ερείπια μεγάλου βυζαντινού φρουρίου του 13ου αιώνα. Πρέπει να επισκεφθείτε την Παλιά Πόλη, την παλιά αγορά, το παιδικό άλσος που προσφέρει μία μαγευτική πανοραμική θέα της πόλης, το τζαμί, το ειδυλλιακό προάστιο Παλιά Χρυσά, τα μεγαλοπρεπή αρχοντικά, τα νεοκλασικά και σύγχρονα κτίρια. Επισκεφθείτε ακόμη τα μοναστήρια της Παναγίας Αρχαγγελιώτισσας, της Καλαμιώτισσας ή Καλαμούς, καθώς και των Ταξιαρχών στο ομώνυμο ύψωμα όπου λειτουργεί εκκλησιαστική σχολή.
Στο Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης εκτίθεται μία σειρά από αξιόλογα ευρήματα. Η Ξάνθη φημίζεται για το καρναβάλι της, που έχει λαϊκό παραδοσιακό χαρακτήρα, αλλά αντλεί θέματα και από τη σύγχρονη επικαιρότητα. Οι εκδηλώσεις διοργανώνονται την τελευταία βδομάδα της Αποκριάς και διαρκούν 8 μέρες. Αποκορύφωμα των εκδηλώσεων η καρναβαλική παρέλαση την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, όπου λαμβάνουν μέρος οι ντόπιοι, και όχι μόνο. Στις γιορτές αυτές συμμετέχουν μουσικά και χορευτικά συγκροτήματα απ’ όλη την Ελλάδα, ακροβάτες και ξυλοπόδαροι, δίνοντας ένα ξεχωριστό χρώμα σ’ αυτή τη φαντασμαγορική γιορτή.
Σε απόσταση 25 χιλιομέτρων από την πόλη της Ξάνθης, βρίσκονται τα Άβδηρα, που παρουσιάζουν μεγάλο ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Τα ερείπια της αρχαίας πόλης των Αβδήρων, πατρίδας του Δημόκριτου και του Πρωταγόρα, κείτονται σε χαμηλούς λόφους κοντά στη θάλασσα, δημιουργώντας ένα γαλήνιο τοπίο. Στα Άβδηρα υπάρχει αρχαιολογικό μουσείο, όπου φιλοξενούνται εκθέματα που δείχνουν τη διαχρονική εξέλιξη της πόλης, και λαογραφικό μουσείο. Μπορείτε να επισκεφθείτε τα παλιά αρχοντικά με την παραδοσιακή μακεδονίτικη αρχιτεκτονική, το μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου, κτίσμα του 17ου αιώνα, με τοιχογραφίες και παλιό ξυλόγλυπτο τέμπλο, την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, με εκπληκτικές τοιχογραφίες του 18ου αιώνα, και να περιηγηθείτε στο γραφικό λιμανάκι της περιοχής.
Το Πόρτο Λάγος, ένα μικρό ψαροχώρι, χτισμένο πάνω στη στενή χερσόνησο, που χωρίζει τη λίμνη Βιστωνίδα από τη θάλασσα, εξελίσσεται σε σημαντικό τουριστικό θέρετρο. Ο υγρότοπος της Βιστωνίδας και το αλσύλλιο συγκεντρώνουν τα βλέμματα των επισκεπτών. Σύμφωνα με τους ψαράδες της περιοχής, στο βυθό της λίμνης υπάρχουν ερείπια που ίσως θα μπορούσαν να ταυτιστούν με την αρχαία πόλη Βιστωνίδα, τη μυθική πρωτεύουσα του Διομήδη. Χτισμένο σε μία νησίδα μέσα στη λίμνη, στέκει το μοναστήρι του Αϊ Νικόλα. Η γραφική κωμόπολη της Σταυρούπολης είναι χτισμένη κοντά στις όχθες του ποταμού Νέστου. Τα όμορφα δασικά τοπία και οι φυσικές πηγές δίνουν ένα ιδιαίτερο χρώμα στην περιοχή.
Αξίζει να επισκεφθείτε το κάστρο της Καλύβας, τα Στενά του Νέστου, και την εκκλησία της Παναγίας της Ευαγγελίστριας, με ξυλοσκάλιστο δεσποτικό, παλιές εικόνες και κειμήλια. Σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από την κωμόπολη υπάρχει τάφος των Ελληνιστικών χρόνων. Βόρεια της Ξάνθης, συναντάμε τα Πομακοχώρια. Πρόκειται για γραφικά χωριά, σε μία πανέμορφη περιοχή, με άφθονο πράσινο και παραδοσιακούς οικισμούς. Στο χωριό Θέρμες, βρίσκεται το ιερό του Μίθρα και περίβολος μεσαιωνικής οχύρωσης. Ο νομός Ξάνθης διαθέτει πολλά φυσικά αξιοθέατα και μέρη με οικολογικό ενδιαφέρον. Το παρθένο δάσος Χαϊντού ή Δρυμού, το Δέλτα και τα Στενά του Νέστου αποτελούν πολύτιμα οικοσυστήματα με πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Ο θαυμάσιος βιότοπος της Βιστωνίδας φιλοξενεί περίπου 300 σπάνια είδη πουλιών, όπως ερωδιούς και φλαμίνγκο, και προστατεύεται από τη διεθνή σύμβαση Ramsar.
Στο νότιο τμήμα του νομού θα βρείτε μία ποικιλία από όμορφες παραλίες όπου μπορείτε να κολυμπήσετε και να χαρείτε τον ήλιο και τα θαλάσσια σπορ. Αν βρεθείτε στη Ξάνθη, μην παραλείψετε να αγοράσετε γλυκά και αλλαντικά και να δοκιμάσετε τα περίφημα σουτζούκ λουκούμ, σαραγλί, παστέλια, καριόκες και άλλα γλυκά. Ο νομός Ξάνθης, με την πολυμορφία του τοπίου, το πλούσιο φυσικό περιβάλλον, τους αξιόλογους αρχαιολογικούς χώρους τα παραδοσιακά χωριά και τη ζεστή φιλοξενία των κατοίκων του, σας προσκαλεί να τον γνωρίσετε από κοντά, και σας υπόσχεται να ζήσετε μοναδικές εμπειρίες.
Πώς θα πάτε | Με λεωφορείο: Καθημερινά πραγματοποιούνται δρομολόγια με λεωφορεία του ΚΤΕΛ από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη για την Ξάνθη. Με αυτοκίνητο: Για να μεταβείτε στην Ξάνθη με αυτοκίνητο. Η απόσταση από την Αθήνα είναι 736 χλμ. Η απόσταση από τη Θεσσαλονίκη είναι 221 χλμ. Η απόσταση από την Πάτρα είναι 717 χλμ. Η απόσταση από τα Ιωάννινα είναι 570 χλμ. | Σιδηροδρομικώς: Εκτελούνται δρομολόγια με τρένο από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη για την Ξάνθη.
