Στο πρότυπο τnς ξακουστής Παναγίας τnς Κωνσταντινούπολης, με την προσωπική της όμως γοητεία, η Μονή τnς Βλαχέρνας που βρίσκεται στο ομώνυμο χωριό αποτελεί ακόμα ένα δείγμα της βυζαντινής δόξας τns Άρτας. Μάλιστα έχει συνδέσει το όνομά της με τους Κομνηνοδουκάδες Δεσπότες της Ηπείρου, αφού εδώ βρίσκονται δύο βασιλικές σαρκοφάγοι. Κτισμένη τον 10ο αι. και ανακαινισμένη σε πρώτη φάση στα μέσα του 13ου αι. από τον Δεσπότη Μιχαήλ και τον 19ο αι. σε δεύτερη φάση, από την αρχική μονή σήμερα διασώζονται, εκτός από το καθολικό, τα εγκαταλειμμένα κελιά, ο τοίχος που την περιβάλλει (περιβολότοιχοs) και n αψίδα της εισόδου (πυλώναs).
Το υποβλητικό καθολικό, τρίκλιτη θολωτή βασιλική με τρούλο σε κάθε κλίτος, τιμάται στη μνήμη της κατάθεσης της Τιμίας Εσθήτος της Παρθένου. Ο ναός εσωτερικά και εξωτερικά έχει πλούσιο γλυπτικό διάκοσμο και αρκετά από τα κομμάτια του αρχικού μαρμάρινου τέμπλου βρίσκονται εντοιχισμένα. Στο εσωτερικό του διασώζεται μέρος από το μαρμάρινο δάπεδο με ψηφιδωτό ομφάλιο στο μεσαίο κλίτος. Το 1975 οι εργασίες αποκατάστασης των τοιχογραφιών φέρνουν στο φως παράσταση της λιτάνευσης της εικόνας της Παναγίας της Οδηγήτριας στην Κωνσταντινούπολη και μαζί με αυτό πολύτιμες πληροφορίες για τη ζωή των Βυζαντινών.
Στη δυτική πλευρά του κυρίως ναού υπάρχουν οι δύο ορθογώνιοι τάφοι συλημένοι από τους τυμβωρύχους. Στον βόρειο τάφο θάφτηκαν οι δύο γιοι του Μιχαήλ και τnς Θεοδώρας, οι οποίοι εικάζεται ότι αλληλοσκοτώθηκαν για προσωπικούς λόγους. Στον νότιο τάφο πιστεύεται ότι είναι η τελευταία κατοικία του ίδιου του Δεσπότη Μιχαήλ.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ
Η Παναγία Βλαχέρνα λειτουργεί ως ενοριακός ναός, ο οποίος πανηγυρίζει στις 2 Ιουλίου, Αν δεν τη βρείτε ανοιχτή ζητήστε το κλειδί στο περίπτερο της πλατείας,
Στη δυτική πλευρά του κυρίως ναού υπάρχουν οι δύο ορθογώνιοι τάφοι συλημένοι από τους τυμβωρύχους. Στον βόρειο τάφο θάφτηκαν οι δύο γιοι του Μιχαήλ και τnς Θεοδώρας, οι οποίοι εικάζεται ότι αλληλοσκοτώθηκαν για προσωπικούς λόγους. Στον νότιο τάφο πιστεύεται ότι είναι η τελευταία κατοικία του ίδιου του Δεσπότη Μιχαήλ.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ
Η Παναγία Βλαχέρνα λειτουργεί ως ενοριακός ναός, ο οποίος πανηγυρίζει στις 2 Ιουλίου, Αν δεν τη βρείτε ανοιχτή ζητήστε το κλειδί στο περίπτερο της πλατείας,