5.4.24

Δαλιδά (1933-1987)

Η Δαλιδά (Dalida) ήταν Γαλλίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός, Ιταλο-αιγυπτιακής καταγωγής, με σπουδαία καριέρα στο χώρο του τραγουδιού που διήρκεσε 30 χρόνια. Ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στον μη αγγλόφωνο κόσμο (Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Ιαπωνία), με μεγάλες επιτυχίες στο ενεργητικό της («Bambino», «J’attendrai», «Gigi l’ amoroso», «Darla dirladada») και συνολικές πωλήσεις που ξεπερνούν τους 170 εκατομμύρια δίσκους. Η Γιολάντa Κριστίνα Τζιλιότι, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε στο Κάιρο στις 17 Ιανουαρίου 1933 από γονείς ιταλικής καταγωγής.

Πέρασε ευτυχισμένα παιδικά χρόνια μέχρι την έκρηξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οπότε ο πατέρας της κλείστηκε για τέσσερα χρόνια σε στρατόπεδο συγκέντρωσης από τους Συμμάχους, λόγω της καταγωγής του. Η νεαρή Γιολάντα φοίτησε σε καθολικό σχολείο κι έμαθε στενογραφία με σκοπό να ακολουθήσει καριέρα γραμματέως. Στα 17 της είχε μεταμορφωθεί σε μία πανέμορφη γυναίκα και άρχισε να παίρνει μέρος σε διάφορα καλλιστεία, με αποκορύφωμα την ανάδειξή της σε Μις Αίγυπτος το 1954.

Την ίδια χρονιά έκανε και το κινηματογραφικό της ντεμπούτο στο μελόδραμα του Νιαζί Μοσταφά «Ένα Ποτήρι και ένα Τσιγάρο», με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Δαλιδά, με το οποίο συστήθηκε στο διεθνές κοινό και ως τραγουδίστρια. Της δόθηκε, λόγω της ομοιότητάς της με τη διάσημη Αμερικανίδα ηθοποιό Χέντι Λαμάρ, που είχε πρωταγωνιστήσει ως Δαλιδά στο βιβλικό δράμα «Σαμψών και Δαλιδά» (1949). Το 1955 εγκατέλειψε την Αίγυπτο κι εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, προκειμένου να κάνει καριέρα στον κινηματογράφο.

Πολύ γρήγορα, όμως, ξεκίνησε καριέρα τραγουδίστριας, όταν την ανακάλυψε ο μουσικός ιμπρεσάριος Μπρινό Κοκατρίξ και ο ραδιοφωνικός παραγωγός Λισιέν Μορίς, ο πρώτος και μοναδικός της σύζυγος. Το 1956 η 23χρονη Δαλιδά γνώρισε την πρώτη της μεγάλη επιτυχία με το τραγούδι «Bambino», με το οποίο έγινε γνωστή κι έξω από τα γαλλικά σύνορα. Ακολούθησαν και άλλες επιτυχίες, με τα τραγούδια «Gondolier» (1957), «Come Prima 'Tu Me Donnes» (1958), «Les Gitans» (1958), «Ciao Ciao Bambina» (1959), «Les Enfants du Piree», διασκευή της οσκαρικής επιτυχίας του Μάνου Χατζιδάκι «Τα παιδιά του Πειραιά» (1960) και «La Danse de Zorba» του Μίκη Θεοδωράκη (1965).

Με την έκρηξη του ροκ εντ ρολ στις αρχές της δεκαετίας του ’60, η Δαλιδά προσαρμόστηκε με επιτυχία στη νέα κατάσταση και τραγούδησε διασκευές κομματιών των The Drifters («Save the Last Dance for Me» με τον γαλλικό τίτλο «Garde-moi La Derniere Danse»), των Kingston Trio («Where Have All the Flowers Gone?» με τον γαλλικό τίτλο «Que Sont Devenues Les Fleurs») κ.ά. Μέχρι το 1964 είχε πουλήσει πάνω από 30 εκατομμύρια δίσκους σε όλο τον κόσμο εκτός από τις αγγλόφωνες χώρες.

Με τη γλυκιά φωνή της, τα μακριά μαλλιά της και το υπέροχο σώμα της, η Δαλιδά ήταν ένα αστέρι πρώτου μεγέθους, που απασχολούσε τα διεθνή μέσα, με αποτέλεσμα να βρίσκεται διαρκώς στο στόχαστρο των παπαράτσι. Το 1961 παντρεύτηκε τον Λισιέν Μορίς, τον άνθρωπο που την ανέδειξε, αλλά ο γάμος τους δεν κράτησε πολύ. Ύστερα από ένα σύντομο δεσμό με τον Αλέν Ντελόν, βρήκε στοργή και αγάπη στο πρόσωπο του νεαρού Ιταλού τραγουδιστή Λουίτζι Τένκο.

Η αυτοκτονία του το 1967, επειδή το τραγούδι του δεν πέρασε στην τελική φάση του Φεστιβάλ του Σαν Ρέμο, της κόστισε πολύ. Επιχείρησε να αυτοκτονήσει τις επόμενες ημέρες κι έμεινε αρκετές μέρες σε κώμα. Δεν πρόλαβε να συνέλθει από την αυτοκτονία του αγαπημένου της και μία νέα αυτοκτονία ήρθε να τη συνταράξει, αυτή του πρώην συζύγου της Λισιέν Μορίς, με τον οποίο διατηρούσε πολύ καλές σχέσεις. Κατόρθωσε να ξεπεράσει την άσχημη ψυχολογική της κατάσταση, κάνοντας στροφή στην καριέρα της στις αρχές της δεκαετίας του ‘70 με πιο σοβαρά τραγούδια.

Πιο χαρακτηριστικό ήταν το «Salwa wa Sala» («Ζωντανός και Υγιής»), που τραγούδησε με αφορμή την απελευθέρωση των Αιγύπτιων αιχμαλώτων από τους Ισραηλινούς μετά τον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ. Από τις επιτυχίες της αυτής της περιόδου ξεχωρίζουν οι διασκευές του ελληνικού «Ντιρλαντά» και του τραγουδιού της Μίνα «Parole, Parole» (ντουέτο με τον Αλέν Ντελόν) και το «Gigi l’ amoroso», που αναφέρεται στον πρώην αγαπημένο της Λουίτζι Τένκο.

Η εμφάνιση της ντίσκο βρήκε τη Δαλιδά σε ετοιμότητα και το τραγούδι της «J’attendrai» έγινε η πρώτη μεγάλη επιτυχία του είδους στη Γαλλία. Ηχογράφησε, επίσης, το τραγούδι «Salma ya Salama», για να χαιρετήσει τις συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ, μεταξύ Ισραηλινών και Αιγυπτίων το 1979. Οι προβληματικές προσωπικές της σχέσεις δεν είχαν τελειωμό. Μετά τον χωρισμό της με τον ιδιοκτήτη της δισκογραφικής της εταιρείας Έντι Μπάρκλεϊ, μία τρίτη αυτοκτονία την κατέβαλλε ψυχολογικά, αυτή του επί δεκαετία συντρόφου της Σανφρέ το 1983.

Στις 3 Μαΐου 1987, η Δαλιδά βρέθηκε νεκρή στο σπίτι της στο Παρίσι, έχοντας πάρει ισχυρή δόση βαρβιτουρικών. «Η ζωή μου έγινε ανυπόφορη, συγχωρήστε με». Μ’ αυτά τα λίγα λόγια που άφησε σε σημείωμά της, εξήγησε το ανεξήγητο: Πώς παρά τις αμέτρητες επιτυχίες της, δεν μπόρεσε να βρει την ευτυχία. Η Δαλιδά ήταν μόνη, πολύ μόνη και οι τρεις άνδρες που είχε αγαπήσει είχαν φύγει από τη ζωή.