10.5.24

Κερκ Ντάγκλας (1916-2020)

Αμερικανός ηθοποιός, σκηνοθέτης, κινηματογραφικός παραγωγός και συγγραφέας. Στην 60χρονη καριέρα του, ο Κερκ Ντάγκλας εμφανίσθηκε σε περισσότερες από 90 ταινίες και αναδείχθηκε σ’ έναν από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς που ανέδειξε το Χόλυγουντ. Διακρίθηκε σε δραματικούς ρόλους, κυρίως σε γουέστερν και πολεμικές ταινίες. Προοδευτικών αρχών, βοήθησε αρκετούς «μαυροπινακισμένους» καλλιτέχνες της Μακαρθικής περιόδου (δεκαετία του 1950), να επανέλθουν στην κανονικότητα και στο επάγγελμά τους.

Γιος του είναι ο γνωστός ηθοποιός και παραγωγός Μάικλ Ντάγκλας. Ο Ισούρ Ντανιέλοβιτς, όπως είναι το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 1916 στο Άμστερνταμ της πολιτείας της Νέας Υόρκης, από γονείς ιουδαϊκού θρησκεύματος και ρωσικής καταγωγής. Παιδί πολυμελούς φτωχής οικογένειας μεταναστών (ο πατέρας του ήταν ρακοσυλλέκτης), έκανε σαράντα διαφορετικές δουλειές μέχρις ότου αναγνωρισθεί το ταλέντο του στην υποκριτική. Το 1941 κατετάγη στο Ναυτικό και πολέμησε στα μέτωπα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τότε ήταν που άλλαξε το όνομά του σε Κερκ Ντάγκλας, το οποίο διατήρησε μέχρι σήμερα.

Το 1946, έκανε το κινηματογραφικό του ντεμπούτο στην ταινία «Αμαρτωλές γυναίκες» («The Strange Love of Mar­tha Ivers) του Λούις Μάιλστοουν κι έγινε διάσημος αρκετά γρήγορα, ερμηνεύοντας τον αδίστακτο πυγμάχο στην ταινία του Μαρκ Ρόμπσον «Φλογισμένα Πάθη» («Champion», 1949), ερμηνεία που του χάρισε την πρώτη του υποψηφιότητα για το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου. Το ταλέντο του επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια σε πολλές ταινίες, ανάμεσά στις οποίες είναι: «Οι σταυροφόροι της Δύσης» («The Big Sky», 1952) του Χάουαρντ Χοκς, «Η ωραία και το κτήνος» («The Bad and the Beautiful») του Βινσέντε Μινέλι, όπου ήταν και πάλι υποψήφιος για Όσκαρ, «Χωρίς συρματοπλέγματα» («Man Without a Star», 1955) του Κινγκ Βίντορ, «Η ζωή ενός ανθρώπου» («Lust for Life», 1956) του Βινσέντε Μινέλι, όπου υποδύθηκε τον ζωγράφο Βαν Γκογκ και ήταν για τρίτη φορά υποψήφιος για Όσκαρ, «Ασύλληπτος επαναστάτης» («Lonely Are the Brave», 1962) του Ντέιβιντ Μίλερ, «Οι ακατανίκητοι» (The War Wagon, 1967) του Μπερτ Κένεντι, «Ο συμβιβασμός (The Arrangement, 1969) του Ηλία Καζάν, «Ήταν ένας παλιάνθρωπος («There Was a Crooked Man»,1969) του Τζόζεφ Μάνκιεβιτς κ.ά.

Το 1955 δημιούργησε την εταιρεία κινηματογραφικών παραγωγών Bryna Productions. Ανάμεσα στις ταινίες που χρηματοδότησε και πρωταγωνίστησε ήταν το πολεμικό δράμα «Σταυροί στο Μέτωπο» («Paths of Glory», 1957) και το ιστορικό δράμα «Σπάρτακος» («Spartacus», 1960), που βοήθησαν στην ανάδειξη του Στάνλεϊ Κιούμπρικ σε σκηνοθέτη πρώτης γραμμής. Στον «Σπάρτακο», ο Ντάγκλας ως παραγωγός έσπασε τη λίστα του γερουσιαστή Μακάρθι με τους απαγορευμένους κινηματογραφιστές του Χόλυγουντ κι έβαλε το όνομα του σεναριογράφου Ντάλτον Τράμπο στους τίτλους της ταινίας.

Το 1963 έπαιξε στο Μπρόντγουεϊ στο θεατρικό έργο του Κεν Κέσεϊ «Στην Φωλιά του Κούκου» («One Flew Over the Cuckoo’s Nest»). Εντυπωσιάστηκε από τη δύναμη του έργου, ώστε αγόρασε τα δικαιώματά του, τα οποία αξιοποίησε το 1975 ο γιος του Μάικλ Ντάγκλας, μεταφέροντάς το στη μεγάλη οθόνη με σκηνοθέτη τον Μίλος Φόρμαν και πρωταγωνιστή τον Τζακ Νίκολσον. Η ταινία σημείωσε εξαιρετική επιτυχία και απέσπασε πέντε Όσκαρ. To 1973 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία, την περιπέτεια «Skalawag», για να ακολουθήσει το γουέστερν «Posse» δύο χρόνια αργότερα.

Από τη δεκαετία του 1980 ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία, γράφοντας βιβλία αναμνήσεων, βιβλία για παιδιά και μυθιστορήματα. Το 1996 τιμήθηκε με Όσκαρ για το σύνολο του έργου του στον κινηματογράφο. Ο Κερκ Ντάγκλας νυμφεύτηκε δύο φορές. Από το 1943 έως το 1951 με τη συμμαθήτριά του στη Δραματική Σχολή της Νέας Υόρκης Νταϊάνα Ντιλ (1923-2015), με την οποία απέκτησε δύο αγόρια, τον ηθοποιό και παραγωγό Μάικλ Ντάγκλας (γ. 1944) και τον παραγωγό Τζόελ Ντάγκλας (γ. 1947). Από τον δεύτερο γάμο του με τη Γερμανίδα Χανελόρε Μαρξ (γ.1919), που άντεξε στη διάρκεια του χρόνου, απέκτησε άλλα δύο αγόρια, τον παραγωγό Πίτερ Ντάγκλας (γ. 1955) και τον ηθοποιό Έρικ Ντάγκλας (1958-2004). Ο Κερκ Ντάγκλας πέθανε στο σπίτι στο Μπέβερλι Χιλς στις 5 Φεβρουαρίου 2020, σε ηλικία 103 ετών.